4 động tác massage cho bé bị táo bón giúp dễ đi tiêu, giảm đầy hơi

Khi bé gồng người, bụng chướng và xì hơi nhiều, đừng vội đổi sữa hay tìm thuốc. Hãy ưu tiên massage cho bé bị táo bón, cách hỗ trợ tự nhiên, an toàn, giúp bé dễ chịu hơn và tăng thời gian kết nối cùng mẹ.

I – Vì sao nên massage cho bé bị táo bón?

Những lý do để mẹ áp dụng massage cho bé bị táo bón:

1. Kích thích nhu động ruột theo sinh lý

Khi mẹ vuốt bụng theo chiều kim đồng hồ hoặc theo quy luật “I – L – U”, những chạm nhẹ truyền qua thành bụng sẽ kích hoạt hệ thần kinh ruột, tạo nên các sóng co bóp nhịp nhàng.

Nhờ đó, khí và khối phân được “dẫn đường” di chuyển dọc đại tràng đúng hướng, từ phải sang trái rồi xuống hố chậu trái, giúp bé đi tiêu dễ hơn, bớt gồng rặn.

Ở trẻ sơ sinh bị táo bón, do nhu động ruột còn non nớt, massage cho bé bị táo bón hoạt động như một “nhịp gõ nhắc” dịu dàng, giúp ruột bắt nhịp đều và hình thành thói quen vận động ổn định.

2. Giảm đầy hơi, chướng bụng, đau quặn

Các động tác xoay tròn quanh rốn kết hợp đạp xe/ôm gối vào bụng giúp huy động khí mắc kẹt trong ruột, nhờ đó khí được tống bớt ra ngoài và cảm giác căng tức ở các quai ruột nhanh chóng dịu xuống.

Khi lượng khí giảm, thành ruột bớt bị kích thích, co thắt phản xạ giảm theo, nên bé đỡ quặn đau, ít gồng mình và không phải rặn quá sức.

Chính vì vậy, đây thường là lợi ích xuất hiện sớm nhất khi mẹ thực hiện massage bụng cho bé bị táo bón đúng cách.

Táo bón là tình trạng thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, khiến bé quấy khóc, ăn kém, bụng chướng căng.

3. Kích hoạt “chế độ tiêu hoá – thư giãn”

Tiếp xúc da – da dịu nhẹ khi massage giúp cơ thể hạ căng thẳng và tăng hoạt động phó giao cảm (vagal tone). Khi “phanh” phó giao cảm được kích hoạt, cơ trơn đường tiêu hóa thả lỏng, co bóp nhịp nhàng, dạ dày làm rỗng nhanh hơn nên giảm nôn trớ sau ăn.

Vì vậy, massage cho trẻ táo bón không chỉ hỗ trợ đi tiêu mà còn cải thiện bữa bú và chất lượng giấc ngủ của bé.

4. Hỗ trợ gián tiếp các vấn đề kèm theo táo bón

Với trẻ sơ sinh bị táo bón, đây nên là lựa chọn đầu tiên trước khi cân nhắc men hay thuốc. Và vì cách làm nhẹ nhàng, an toàn, nên phù hợp ở mọi giai đoạn, bé bú công thức cho tới khi chuyển sang ăn dặm, giúp mẹ dễ dàng duy trì mỗi ngày để ruột của bé vào nếp.

II – Cách massage cho bé bị táo bón đúng cách

Khi thực hiện massage cho bé bị táo bón, điều quan trọng nhất là đi theo chiều nhu động ruột (chiều kim đồng hồ), thao tác nhẹ – chậm – đều, kết hợp nhịp thở của bé.

Mỗi động tác dưới đây đều được thiết kế dựa trên cấu trúc giải phẫu ruột non – đại tràng, giúp khí và phân di chuyển đúng hướng:

1. Động tác I – L – U (I Love You)

Đây là cách massage bụng cho bé bị táo bón kinh điển, mô phỏng lộ trình di chuyển của khối phân trong ruột kết.

Cách thực hiện:

– Đặt hai ngón tay (trỏ và giữa) hoặc cả bàn tay lên bên trái bụng bé.

– Vuốt nhẹ từ trên xuống dưới theo đường thẳng dọc (tạo hình chữ “I”) – lặp lại 5 lần.

– Tiếp theo, từ bên phải bụng bé, vuốt ngang sang trái rồi xuống (chữ “L” ngược).

– Cuối cùng, vẽ một đường cong từ phía dưới sườn phải → ngang bụng trên → xuống bên trái để tạo hình chữ “U” ngược.

Động tác “I – L – U” là động tác mô phỏng lộ trình di chuyển tự nhiên của phân trong đại tràng

Thời lượng: 2 – 3 phút, thực hiện 5–10 vòng.

Tác dụng: Giúp đẩy khí, di chuyển phân trong đại tràng, hỗ trợ ruột hoạt động đúng hướng, bé đi tiêu nhẹ hơn.

Lưu ý: Với trẻ sơ sinh bị táo bón, mẹ chỉ nên dùng 1–2 đầu ngón tay, không miết mạnh, giữ nhịp đều đặn theo hơi thở của bé.

2. Động tác xoay tròn quanh rốn

Cách thực hiện:

– Dùng 2–3 ngón tay (trỏ, giữa, áp út) đặt quanh rốn, xoay tròn theo chiều kim đồng hồ.

– Đường tròn rộng dần ra, không vượt quá vùng giữa bụng (cách rốn 3–4 cm).

– Giữ nhịp đều, mỗi vòng xoay kéo dài 3 – 5 giây.

Khi bé quen với động tác này có thể kết hợp nhẹ nhàng với động tác “đạp xe đạp” để tăng cường lưu thông ruột.

Thời lượng: 2 phút.

Tác dụng: Giúp làm mềm cơ bụng, tăng lưu thông máu, giải phóng hơi ứ đọng và thư giãn thần kinh ruột.

3. Động tác đạp xe đạp

Cách thực hiện:

– Đặt bé nằm ngửa trên khăn mềm, tay mẹ giữ nhẹ hai cổ chân.

– Luân phiên co một chân lên bụng – duỗi ra – rồi đổi chân, giống như bé đang “đạp xe”.

– Lặp lại 10–15 lần, nhịp chậm và đều.

Động tác đạp xe đạp là một trong những bài massage bụng cho bé bị táo bón đơn giản nhưng mang lại hiệu quả rất rõ rệt

Tác dụng:

– Giúp thúc đẩy khí, phân di chuyển về phía hậu môn.

– Làm giãn cơ bụng, hông, đùi, hỗ trợ hệ tiêu hóa vận hành tốt hơn.

Với trẻ sơ sinh:

– Giữ nhịp nhẹ hơn, không ép gối chạm sát bụng.

– Có thể dừng giữa chừng nếu bé cười hoặc tỏ ra vui vẻ, vì đó là dấu hiệu cơ thể đang phản ứng tích cực.

4. Động tác ôm gối – ấn nhẹ bụng

Cách thực hiện:

– Dùng hai tay nhẹ nhàng gập hai gối của bé vào sát bụng, giữ 2–3 giây rồi duỗi ra.

– Lặp lại 5 -10 lần.

– Tiếp theo, đặt lòng bàn tay ấm lên bụng bé, ấn nhẹ – giữ – thả trong 3 giây, lặp lại 5 lần.

Không ép gối chạm sát bụng, chỉ dừng lại khi cảm thấy đùi vừa chạm nhẹ vào bụng.

Tác dụng:

– Giúp tăng áp lực ổ bụng nhẹ, kích hoạt phản xạ tống phân ở đại tràng.

– Giải phóng lượng khí bị “kẹt”, giúp bé đỡ chướng, giảm đau bụng.

Lưu ý: Nếu bé vừa ăn no hoặc đang trớ sữa, nên hoãn động tác này 1 – 2 giờ.

Gợi ý: Thực hiện song song với vuốt nhẹ dọc bụng từ sườn phải → xuống hông trái (đường đi của phân), kết thúc buổi massage bằng vài vòng xoay quanh rốn để bé thư giãn hoàn toàn.

III – Lưu ý khi massage cho trẻ táo bón

Massage cho bé bị táo bón là phương pháp an toàn, dễ áp dụng, nhưng để phát huy tối đa hiệu quả và tránh gây khó chịu cho bé, mẹ cần lưu ý một số điểm quan trọng dưới đây:

1. Thời điểm massage, đừng làm khi bé đang no hoặc quá đói

Không nên massage ngay sau khi bé vừa bú no hoặc ăn xong, vì lúc này dạ dày đang căng đầy, việc tác động lên bụng có thể khiến bé nôn trớ hoặc trào ngược. Ngược lại, nếu massage khi bé đang đói, cơ thể dễ căng cứng, ruột tăng co bóp khiến bé bực dọc và quấy khóc.

Do đó, thời điểm lý tưởng nhất là sau khi bú hoặc ăn khoảng 30 – 60 phút, hoặc sau khi tắm nước ấm, khi bé đã thư giãn, bụng nhẹ và dễ chịu, lúc này massage sẽ phát huy tác dụng tốt nhất.

2. Giữ ấm tay và môi trường xung quanh

Trước khi bắt đầu, mẹ nên đảm bảo phòng ấm áp, kín gió, duy trì nhiệt độ khoảng 26 – 28°C để bé cảm thấy dễ chịu.

Sau đó, rửa sạch tay, cắt móng gọn gàng rồi xoa hai lòng bàn tay cho thật ấm trước khi chạm vào bé. Bàn tay lạnh hoặc môi trường quá mát có thể khiến bé giật mình, co cứng người, làm mất tác dụng thư giãn của buổi massage.

3. Sử dụng dầu massage phù hợp, tránh khô ma sát

Làn da của bé rất mỏng manh và dễ kích ứng, vì vậy mẹ nên thoa một lớp mỏng dầu massage cho bé để bảo vệ và giảm ma sát khi thao tác.

Mẹ nên tránh các loại dầu có hương liệu tổng hợp hoặc tinh dầu mạnh, vì chúng có thể gây kích ứng da hoặc ảnh hưởng đến hô hấp của bé.

Dầu massage chứa tinh dầu hướng dương và chiết xuất rau má là sự kết hợp hoàn hảo cho bé bị táo bón: vừa bảo vệ làn da mỏng manh, vừa hỗ trợ lưu thông và làm dịu vùng bụng

( Xem thêm bộ sản phẩm chứa chiết xuất rau má: Yoosun Rau má )

4. Lực tay chậm, đều và nhẹ như lăn trái nho

Da và thành bụng của trẻ nhỏ vô cùng mềm và nhạy cảm, nên mẹ chỉ cần dùng lực thật nhẹ, vừa đủ để da bé di chuyển nhẹ dưới tay là đã đạt hiệu quả.

Tuyệt đối không ấn sâu hay miết mạnh, nhất là ở vùng quanh rốn và bụng phải, nơi có gan và các cơ quan dễ bị tổn thương.

Trong suốt quá trình massage, mẹ nên quan sát nét mặt, nhịp thở và phản ứng của bé; nếu thấy con co người, nhăn mặt hoặc phát ra tiếng rên nhỏ, đó là dấu hiệu lực tay đang hơi mạnh, cần giảm ngay để bé cảm thấy thoải mái và thư giãn hơn.

5. Thực hiện đúng chiều, luôn theo hướng kim đồng hồ

Đây chính là hướng di chuyển tự nhiên của phân trong đại tràng, vì thế khi mẹ vuốt bụng theo chiều kim đồng hồ, lực tác động sẽ hỗ trợ nhu động ruột làm việc thuận lợi, giúp bé đi tiêu dễ hơn.

Ngược lại, nếu thực hiện ngược chiều, luồng khí và khối phân có thể bị “đẩy lùi”, khiến bé đầy hơi, khó chịu và rối loạn nhu động ruột.

Vì vậy, mẹ hãy luôn ghi nhớ quy tắc cơ bản: bắt đầu từ bên phải bụng bé, vuốt sang ngang, rồi xuống bên trái, tạo thành hình chữ U ngược để massage đúng hướng và an toàn nhất.

6. Không massage khi bé có các dấu hiệu bất thường

Trong những trường hợp bé sốt, tiêu chảy, nôn nhiều hoặc đau bụng dữ dội, hay khi phân có máu, nhầy, bụng chướng nhanh và căng cứng, mẹ tuyệt đối không nên tiếp tục massage.

Đây có thể là dấu hiệu của rối loạn tiêu hóa hoặc viêm nhiễm đường ruột, nếu cố tác động thêm sẽ khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.

Tốt nhất, mẹ nên ngưng massage ngay và đưa bé đến bác sĩ nhi khoa để được kiểm tra, chẩn đoán chính xác và xử lý kịp thời.

7. Quan sát phản ứng của bé trong từng lần massage

Trong quá trình massage, mẹ hãy luôn quan sát phản ứng của bé để điều chỉnh kịp thời. Nếu bé mỉm cười, thả lỏng cơ thể hoặc phát ra tiếng ê a dễ chịu, đó là dấu hiệu cơ thể đang thư giãn và tiếp nhận tốt.

Ngược lại, nếu bé gồng mình, khóc, đẩy tay mẹ ra hoặc quay mặt đi, nghĩa là con đang khó chịu hoặc sợ hãi, mẹ nên tạm dừng, ôm bé vào lòng, trò chuyện nhẹ nhàng hoặc hát khe khẽ để trấn an.

Hãy nhớ rằng, massage không phải là thao tác bắt buộc mà là cuộc trò chuyện bằng chạm, nơi bàn tay mẹ truyền đi cảm giác an toàn và yêu thương cho con.

8. Kết hợp với thói quen ăn uống, vận động hợp lý

Dù massage đúng kỹ thuật, nếu bé thiếu nước hoặc ăn ít chất xơ, tình trạng táo bón vẫn kéo dài. Mẹ nên:

– Cho bé bú đủ, hoặc thêm nước ấm nếu bé ăn dặm.

– Tăng cường thực phẩm mềm, dễ tiêu, giàu chất xơ (bí đỏ, khoai lang, lê chín).

– Cho bé vận động nhẹ, “tummy time” hoặc tập đạp xe 5 phút mỗi ngày để hỗ trợ tiêu hóa

Massage cho bé sơ sinh bị táo bón là phương pháp dịu nhẹ giúp kích thích nhu động ruột, hỗ trợ tiêu hóa và giảm đầy hơi hiệu quả. Chỉ với vài phút vuốt ve mỗi ngày, bàn tay ấm áp của mẹ không chỉ giúp con đi tiêu dễ dàng hơn mà còn mang đến cảm giác thư giãn, thoải mái, giúp bé ngủ ngon và gắn bó với mẹ nhiều hơn qua từng nhịp chạm yêu thương.

Tham khảo:

• Dầu massage cho bé Yoosun Rau má: Làm mềm, loại bỏ bã nhờn
• Nên massage cho bé trước hay sau khi tắm? Thời điểm lý tưởng

Tài liệu tham khảo:

1. Clinical Efficacy of Infantile Massage in the Treatment of Infant Functional Constipation: A Meta‑Analysis

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34178921/

2. The Relationship of Constipation and Abdominal Massage: Current Literature Data

https://internationaljournalofcaringsciences.org/docs/62.sekerci.pdf

3. Massage therapy in infants and children under 5 years of age: a systematic review (2021)

https://systematicreviewsjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13643-021-01681-x

Kem bôi da Yoosun Rau má

• Làm thơm và dưỡng da, giúp da mềm mịn
• Góp phần ngăn ngừa các tác nhân gây mụn, rôm sảy, mẩn ngứa, hăm da
• Làm mát dịu da
• Làm mờ các vết sẹo, vết thâm do mụn

Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má

Làm sạch nhẹ nhàng. Giúp làm mát, dịu da, góp phần ngăn ngừa mẩn ngứa, giảm mẩn đỏ.

Sữa dưỡng ẩm cho bé Yoosun Rau má

• Dưỡng ẩm, làm mềm da, mát da
• Giúp giảm ngứa do khô da

Dầu massage cho bé Yoosun Rau má

• Làm mềm, mượt da, hỗ trợ cho việc mát - xa cho bé
• Tạo lớp màng giữ ẩm trên da bé, tăng cường hàng rào bảo vệ da
• Giúp làm mát, dịu da, dùng cho các vết hăm tã, vùng cứt trâu của trẻ

CÔNG TY TNHH ĐẠI BẮC
Địa chỉ: Số 11, đường Công Nghiệp 4, Khu Công Nghiệp Sài Đồng B, Phường Long Biên, Tp. Hà Nội
Nhà máy sản xuất: Đường D1, KCN Yên Mỹ II, xã Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên