3 Cách Massage giảm ho cho bé giúp dễ thở, long đờm

Khi trẻ ho kéo dài, nhiều bố mẹ muốn tìm cách hỗ trợ nhẹ nhàng mà không lạm dụng thuốc. Một trong những phương pháp được áp dụng nhiều năm nay là massage giảm ho cho bé. Nếu thực hiện đúng kỹ thuật, massage có thể giúp làm ấm cơ thể, hỗ trợ thông thoáng đường thở và giúp bé dễ chịu hơn mỗi khi cơn ho kéo đến.

Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cách massage giảm ho và những lưu ý quan trọng để bố mẹ áp dụng an toàn.

I – Tại sao khi bé bị ho mẹ nên massage cho trẻ?

Massage là một biện pháp hỗ trợ rất hữu ích khi bé đang bị ho vì nó tác động trực tiếp lên hệ hô hấp và tuần hoàn của trẻ. Cụ thể:

– Giúp bé dễ thở hơn:

Các động tác xoa – vuốt vùng ngực và lưng giúp thư giãn cơ hô hấp, mở rộng lồng ngực và làm lỏng chất nhầy, từ đó bé đỡ cảm giác nặng ngực và thở thoải mái hơn.

– Hỗ trợ long đờm tự nhiên:

Với trẻ ho đờm, kỹ thuật vỗ rung nhẹ ở lưng giúp đờm di chuyển dễ hơn, bé khạc tốt hơn mà không cần dùng thuốc long đờm mạnh.

– Làm ấm cơ thể – giảm kích thích ho

Massage giúp tăng lưu thông máu, giữ ấm vùng ngực – lưng – bàn chân. Khi cơ thể ấm lên, phản xạ ho do lạnh giảm đáng kể, đặc biệt ở những bé ho về đêm.

– Giúp bé thư giãn, ngủ ngon hơn

Giấc ngủ sâu giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn. Massage giúp bé dễ chịu, giảm quấy khóc và ngủ tốt, từ đó việc hồi phục khi ốm diễn ra nhanh hơn.

– Tăng kết nối giữa mẹ và bé

Khi được mẹ chạm vào và vỗ về, bé cảm thấy an toàn, bình tĩnh hơn; điều này giúp giảm stress – một yếu tố khiến trẻ dễ ho kéo dài.

II – Hướng dẫn từng bước 3 cách massage giảm ho cho bé

1. Massage lưng giúp long đờm

Kỹ thuật này là nền tảng trong massage giảm ho cho bé, giúp làm lỏng đờm ở sâu trong đường thở, hỗ trợ đờm di chuyển lên cao hơn để bé dễ khạc hoặc nuốt ra ngoài. Đây cũng là kỹ thuật phục hồi hô hấp được các chuyên viên sử dụng trong bệnh viện, nhưng khi hướng dẫn đúng thì mẹ hoàn toàn có thể làm tại nhà.

Cách làm:

– Bước 1: Đặt bé ở tư thế đúng

Cho bé nằm sấp trên gối mềm. Đầu bé nằm cao hơn thân người khoảng 15–20 độ (tạo đường dốc nhẹ để đờm dễ di chuyển). Hai tay bé thả lỏng hai bên.

– Bước 2: Xoa hai tay đến khi ấm lên.

Vuốt nhẹ nhàng từ gáy – dọc cột sống – xuống thắt lưng khoảng 10 – 15 lần. Mỗi lần vuốt sử dụng lực nhẹ – vừa, không ấn mạnh lên cột sống. Mục tiêu là làm mềm cơ và giúp bé quen với việc tiếp xúc tay mẹ.

– Bước 3: Đặt hai tay hai bên cột sống (không đặt lên xương sống).

Vuốt từ vai xuống lưng dưới, hướng lực hơi đẩy xuống. Lặp lại 15 – 20 lần. Giữ nhịp đều, không quá nhanh.

– Bước 4: Vỗ rung long đờm

Vỗ nhẹ nhàng lên hai bên phổi, tránh đường cột sống. Vỗ theo nhịp nhanh – nhẹ – đều, giống như mưa rơi. Di chuyển từ dưới lưng lên trên vai, sau đó quay lại. Thời gian vỗ: 1 – 2 phút. Mỗi 10 – 15 giây tạm dừng để bé thở đều

2. Massage ngực giúp bé thở dễ hơn 

Massage vùng ngực là kỹ thuật quan trọng trong massage giảm ho cho bé, đặc biệt khi bé ho khan, ho nhiều nhưng không có đờm hoặc ho do thời tiết lạnh. Khi ho, các cơ ngực bị co rút liên tục khiến đường thở bị căng và bé dễ thở gấp. Kỹ thuật massage này giúp mở rộng lồng ngực, thư giãn cơ và làm bé dễ thở hơn rất rõ rệt.

Cách thực hiện:

– Bước 1: Làm ấm vùng ngực

Đặt nhẹ hai bàn tay lên ngực bé (không đặt lên xương ức). Vuốt nhẹ lên, xuống vùng giữa ngực 10 -15 lần. Mục đích là giúp bé quen với cảm giác chạm, làm ấm vùng cơ trước khi thực hiện các thao tác sâu hơn.

Lưu ý quan trọng: Không đè mạnh vào giữa ngực vì đó là vùng xương ức rất nhạy cảm của trẻ nhỏ.

– Bước 2: Vuốt mở ngực

Đặt hai tay mẹ ở trung tâm ngực bé (phần cơ mềm hai bên xương ức). Vuốt hai tay sang hai bên theo dạng cánh bướm mở ra. Khi đến sát nách thì dừng lại, không cần đưa tay vào sâu phía nách. Đưa tay quay trở lại vị trí giữa ngực để bắt đầu vòng kế tiếp. Thực hiện 20 – 30 lần, nhịp đều, lực nhẹ và mượt.

– Bước 3: Massage đường chéo

Đặt tay phải lên vai trái của bé.Vuốt nhẹ chéo xuống phía dưới ngực phải. Đổi bên tay trái vuốt từ vai phải xuống ngực trái. Lặp lại 10 – 15 lần/bên.

– Bước 4: Xoa ấm quanh vùng xương đòn

Dùng đầu ngón tay xoa vòng tròn nhỏ quanh xương đòn 10 – 15 lần. Động tác rất nhẹ, hầu như không dùng lực.

– Bước 5: Kết thúc bằng động tác vuốt ôm

Đặt hai tay ở hai bên xương sườn. Vuốt nhẹ từ dưới lên trên giống như đang “ôm hơi thở” cho bé. Thực hiện 10 lần để bé thư giãn hoàn toàn.

3. Massage chân giúp làm ấm cơ thể

Với trẻ nhỏ, đôi chân là khu vực tập trung nhiều đầu mút thần kinh và phản xạ quan trọng liên quan đến hệ hô hấp. Khi thực hiện massage chân đúng cách, bé sẽ được giữ ấm toàn thân, giảm kích thích ho và ngủ ngon hơn.

Đây là kỹ thuật đơn giản nhất trong các phương pháp massage giảm ho cho bé, nhưng lại mang đến hiệu quả rõ rệt nếu mẹ làm đúng.

Cách làm:

– Bước 1: Vuốt dọc bàn chân – cẳng chân (làm ấm toàn bộ chân)

Đặt chân bé lên tay mẹ. Dùng lòng bàn tay còn lại vuốt dọc từ cổ chân xuống gan bàn chân 10 – 15 lần. Lặp lại thao tác này cả hai chân.

– Bước 2: Xoa bóp gan bàn chân

Dùng ngón cái vẽ những vòng tròn nhỏ ở gan bàn chân. Xoa theo chiều kim đồng hồ 10 vòng, sau đó xoay ngược lại 10 vòng. Sau đó vuốt từ gót đến đầu ngón chân 10 lần.

– Bước 3: Kích thích đầu ngón chân

Cách làm:

Giữ chân bé bằng một tay. Dùng ngón cái của tay còn lại bóp nhẹ từng đầu ngón chân. Bóp – thả – bóp – thả, mỗi ngón 5–7 lần.

– Bước 4: Massage dọc ống chân

Dùng 2 bàn tay ôm lấy ống chân bé. Vuốt từ cổ chân lên đầu gối 10 – 15 lần. Giữ lực vừa, êm, không trượt quá nhanh.

– Bước 5: Kết thúc bằng động tác “kéo ấm” toàn chân

Vuốt từ đùi – xuống cẳng chân – đến bàn chân 10 lần. Bọc chân bé bằng khăn ấm 1 – 2 phút.

III – Lưu ý quan trọng khi massage cho bé bị ho

Dù massage giảm ho cho bé là phương pháp an toàn và hiệu quả, nhưng bố mẹ cần lưu ý đúng kỹ thuật và đúng thời điểm. Dưới đây là những điểm quan trọng nhất để mẹ thực hiện đúng và không gây khó chịu cho trẻ.

1. Không massage khi bé đang sốt cao

Nếu bé đang sốt từ 38,5°C trở lên, cơ thể lúc này rất mệt và nhạy cảm. Việc massage có thể khiến bé khó chịu, làm nhịp tim tăng nhanh không cần thiết và khiến bé mất nước nhiều hơn.

Vì vậy, mẹ hãy ưu tiên hạ sốt và bổ sung nước cho con trước. Chỉ khi thân nhiệt bé đã ổn định và bé tỉnh táo trở lại, lúc đó mới nên tiến hành massage.

2. Không massage ngay sau khi bé ăn

Bên cạnh đó, mẹ cũng cần tránh massage ngay sau khi bé vừa ăn. Lúc này dạ dày của trẻ đang đầy, việc tác động lên vùng ngực và lưng có thể khiến bé trớ, nôn, trào ngược hoặc đau bụng.

Vì vậy, thời điểm phù hợp nhất để thực hiện massage là sau ăn khoảng 45 – 60 phút, khi bé đã tiêu hóa bớt và cơ thể thoải mái hơn.

3. Tránh dùng tinh dầu mạnh hoặc dầu gió

Đặc biệt với trẻ dưới 2 tuổi, mẹ tuyệt đối không nên dùng tinh dầu bạc hà, tinh dầu tràm đậm đặc, dầu gió hay các sản phẩm chứa menthol và camphor. Những thành phần này dễ gây kích ứng mạnh đường thở, khiến bé nghẹt mũi, khó thở hoặc thậm chí co thắt phế quản.

Thay vào đó, nếu muốn hỗ trợ massage cho bé bị ho, mẹ chỉ nên chọn dầu massage chuyên biệt cho trẻ nhỏ, loại không mùi hoặc hương rất nhẹ để đảm bảo an toàn và giúp bé dễ chịu hơn trong suốt quá trình massage.

Dầu massage chứa dầu hướng dương là lựa chọn an toàn và phù hợp khi massage cho bé bị ho nhờ kết cấu nhẹ, dễ thấm và không gây kích ứng

( Xem thêm: Dầu massage cho bé chứa dầu hướng dương )

4. Không ấn mạnh lên cột sống và xương ức

Trong mọi cách massage cho bé bị ho, mẹ cần đặc biệt chú ý đến những vùng xương vì đây là khu vực rất nhạy cảm của trẻ. Các thao tác phải nhẹ nhàng tuyệt đối, tránh ấn trực tiếp lên cột sống, không đặt lực vào xương ức và cũng không bấm mạnh lên các xương sườn.

Hệ xương của trẻ còn mềm, dễ tổn thương, nên chỉ cần một lực mạnh hơn mức cần thiết cũng có thể khiến bé đau hoặc khó chịu. Thực hiện đúng kỹ thuật không chỉ giúp bé an toàn mà còn giúp massage giảm ho cho bé đạt hiệu quả tốt nhất.

5. Chỉ vỗ rung đúng kỹ thuật – không vỗ mạnh

Vỗ rung là phần quan trọng trong cách massage giảm ho, nhưng không phải “vỗ lưng kiểu chữa sặc”.

– Bé sẽ không được vỗ: Quá mạnh Quá nhanh Bằng cả lòng bàn tay Sau khi vừa khóc nấc hoặc nôn

– Bé sẽ thoải mái khi: Mẹ khum tay như “chiếc chén nhỏ”. Vỗ nhẹ, đều, nhanh Không gây tiếng “chát chát” mà là “bộp bộp nhẹ”

6. Theo dõi nhịp thở của bé trong quá trình massage

Nếu trong quá trình thực hiện massage giảm ho cho bé, mẹ nhận thấy trẻ có biểu hiện thở nhanh, khò khè nặng, rút lõm lồng ngực hoặc môi nhợt tím, đó là dấu hiệu cho thấy đường thở của bé đang gặp vấn đề nghiêm trọng.

Khi xuất hiện những triệu chứng này, mẹ cần dừng massage ngay lập tức và đưa bé đi khám càng sớm càng tốt để được kiểm tra và xử lý kịp thời.

7. Không massage khi da bé đang kích ứng

Ngoài ra, mẹ cũng cần quan sát kỹ tình trạng da của bé trước khi thực hiện bất kỳ cách massage giảm ho nào. Nếu vùng lưng, ngực hoặc chân đang có chàm sữa, mẩn đỏ, trầy xước hay dấu hiệu viêm da, việc xoa bóp có thể khiến bé đau rát và làm tổn thương nặng hơn.

Trong những trường hợp này, mẹ nên tạm ngừng massage và ưu tiên chăm sóc, làm dịu vùng da trước khi tiếp tục các kỹ thuật hỗ trợ giảm ho.

8. Thời gian massage mỗi lần chỉ 8 – 12 phút

Massage trong thời gian quá dài không chỉ khiến bé mệt mà còn dễ gây khó chịu và làm giảm hiệu quả hỗ trợ giảm ho. Vì thế, mẹ nên duy trì thời lượng vừa đủ để cơ thể bé tiếp nhận tốt mà không bị quá tải.

Thông thường, mỗi lần massage nên kéo dài 10 -12 phút với trẻ lớn, khoảng 6–8 phút với trẻ dưới 1 tuổi, và thực hiện 2–3 lần mỗi ngày tùy mức độ ho và khả năng hợp tác của bé.

9. Không tắm ngay sau khi massage

Sau khi massage, cơ thể bé thường ấm lên và các lỗ chân lông mở rộng để tăng tuần hoàn. Nếu mẹ cho bé tắm ngay lúc này, thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể khiến bé nhiễm lạnh, làm cơn ho nặng hơn hoặc dẫn đến nghẹt mũi.

Vì vậy, mẹ nên đợi khoảng 30 phút đến 1 giờ sau massage rồi mới tắm bằng nước ấm để đảm bảo cơ thể bé ổn định và an toàn hơn.

10. Luôn đảm bảo bé thoải mái, không ép bé massage khi đang cáu gắt

Hiệu quả của massage giảm ho cho bé phụ thuộc rất nhiều vào tâm trạng và mức độ thoải mái của trẻ. Nếu bé đang quấy khóc dữ dội, mệt lả hoặc buồn ngủ sâu, cơ thể dễ bị kích thích và không chấp nhận bất kỳ tác động nào từ bên ngoài.

Trong những lúc như vậy, mẹ không nên cố gắng massage vì vừa không mang lại hiệu quả, vừa khiến bé khó chịu hơn. Tốt nhất hãy đợi bé bình tĩnh, tinh thần thoải mái rồi mới bắt đầu thực hiện các thao tác massage.

Massage là cách hỗ trợ đơn giản và an toàn giúp bé giảm ho, thở dễ hơn và ngủ sâu hơn mỗi ngày. Khi thực hiện cách massage giảm ho đúng kỹ thuật và đúng thời điểm, bé sẽ thư giãn tốt hơn và quá trình hồi phục cũng diễn ra nhanh hơn. Trong suốt quá trình chăm sóc, cha mẹ nên quan sát phản ứng của trẻ và kết hợp thêm những biện pháp phù hợp để bé sớm khỏe lại và vui chơi như bình thường.

Tham khảo thêm:

• 12 Cách massage cho trẻ sơ sinh dễ ngủ: Chi tiết từng động tác
• Nên massage cho bé trước hay sau khi tắm?

Tài liệu tham khảo:

1. Massage Therapy for Infants and Toddlers With Acute Respiratory Infections: A Literature Review

https://eprints.poltekkesjogja.ac.id/12548/3/17.%20Massage%20Therapy%20for%20Infants%20and%20Toddlers.pdf

2. The Effectiveness of Baby Massage to Reduce Cold Cough Symptoms

https://pdfs.semanticscholar.org/31f1/02bbf472c785d512720b365a47d91d2728dc.pdf

3. Pediatric Tui Na for cough in children: A systematic review

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S096522992200084X

Kem bôi da Yoosun Rau má

• Làm thơm và dưỡng da, giúp da mềm mịn
• Góp phần ngăn ngừa các tác nhân gây mụn, rôm sảy, mẩn ngứa, hăm da
• Làm mát dịu da
• Làm mờ các vết sẹo, vết thâm do mụn

Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má

Làm sạch nhẹ nhàng. Giúp làm mát, dịu da, góp phần ngăn ngừa mẩn ngứa, giảm mẩn đỏ.

Sữa dưỡng ẩm cho bé Yoosun Rau má

• Dưỡng ẩm, làm mềm da, mát da
• Giúp giảm ngứa do khô da

Dầu massage cho bé Yoosun Rau má

• Làm mềm, mượt da, hỗ trợ cho việc mát - xa cho bé
• Tạo lớp màng giữ ẩm trên da bé, tăng cường hàng rào bảo vệ da
• Giúp làm mát, dịu da, dùng cho các vết hăm tã, vùng cứt trâu của trẻ

CÔNG TY TNHH ĐẠI BẮC
Địa chỉ: Số 11, đường Công Nghiệp 4, Khu Công Nghiệp Sài Đồng B, Phường Long Biên, Tp. Hà Nội
Nhà máy sản xuất: Đường D1, KCN Yên Mỹ II, xã Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên