Mẩn ngứa đối xứng là bệnh gì? Điều trị thế nào để dứt điểm?

Bị ngứa đối xứng là một trong những hiện tượng da liễu thường gặp và có thể xuất hiện trên nhiều vùng da khác nhau. Triệu chứng này không chỉ gây cảm giác khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý da liễu như chàm sữa, hăm tã, viêm da cơ địa đối xứng, Rosacea (còn gọi là chứng đỏ mặt) và bệnh vẩy nến. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này là rất quan trọng để có biện pháp điều trị kịp thời và hiệu quả.

I – Bị ngứa đối xứng là bệnh gì?

Hay bị ngứa đối xứng là hiện tượng xuất hiện các nốt mẩn đỏ kèm theo cảm giác ngứa, thường có đặc điểm đối xứng qua một trục giữa cơ thể. Tình trạng này khá phổ biến và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi.

Để có thể đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả, việc xác định nguyên nhân gây ra tình trạng mẩn ngứa đối xứng là rất cần thiết.

Hình ảnh bị ngứa đối xứng.

Dưới đây là một số bệnh lý có thể dẫn đến triệu chứng này trên da:

1. Hăm tã

Trẻ bị ngứa đối xứng cũng có thể do tình trạng hăm tã gây nên. Hăm tã là một dạng phát ban da thường gặp, xuất hiện chủ yếu do ma sát giữa làn da nhạy cảm của trẻ và bề mặt của tã lót. Khi trẻ được sử dụng tã, vùng da tiếp xúc trực tiếp với tã có thể bị cọ xát, dẫn đến việc hình thành các tổn thương và nổi mẩn ngứa, thường có xu hướng bị ngứa đối xứng ở hai bên.

Ngoài ra, hăm tã cũng dễ phát sinh nếu tã không được thay thường xuyên cho trẻ. Trong những trường hợp này, độ ẩm tại vùng da bị ứ đọng sẽ tăng cao, tạo điều kiện cho lỗ chân lông bị bít tắc, từ đó làm tăng lượng dầu thừa tích tụ và gây ra các mẩn ngứa khó chịu.

Tình trạng hăm tã thường phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là những bé dưới 12 tháng tuổi. Mặc dù hăm tã ít khi gây ra biến chứng nghiêm trọng, nếu không được can thiệp kịp thời, tình trạng này có thể khiến trẻ cảm thấy ngứa ngáy dữ dội và dễ dẫn đến nhiễm trùng da.

Do đó, việc theo dõi và chăm sóc vùng da của trẻ là rất quan trọng để ngăn ngừa và giảm thiểu các triệu chứng hăm tã này.

2. Viêm da cơ địa đối xứng

Viêm da cơ địa đối xứng là tình trạng viêm da xảy ra trên các khu vực đối xứng của cơ thể, thường thấy ở trẻ em với tỷ lệ mắc bệnh từ 10% đến 30%, trong khi ở người lớn, tỷ lệ này chỉ khoảng 3%. Triệu chứng của bệnh có thể lan rộng và dễ dẫn đến tình trạng bội nhiễm nếu không được quản lý đúng cách.

Bị ngứa đối xứng có thể là dấu hiệu viêm da cơ địa đối xứng.

Những người mắc viêm da cơ địa đối xứng thường trải qua cảm giác ngứa ngáy khó chịu cả ngày lẫn đêm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ và gây ra cảm giác mệt mỏi, suy giảm sức sống. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể lan ra những vùng da khác và dẫn đến nhiễm trùng.

Các triệu chứng của viêm da cơ địa đối xứng tương tự như tình trạng viêm da cơ địa thông thường, bao gồm:

– Ngứa ngáy ở bề mặt da

– Xuất hiện mẩn đỏ

– Da khô, bong tróc và nứt nẻ

– Nổi mụn nước nhỏ

– Thỉnh thoảng có thể rỉ máu

– Điểm khác biệt là các triệu chứng này sẽ xuất hiện trên cả hai bên cơ thể, với những vùng da bị ảnh hưởng có tính đối xứng. Những khu vực thường bị ảnh hưởng nhất bao gồm hai cánh tay, khuỷu tay, bàn tay, đầu gối và bàn chân.

– Bệnh viêm da cơ địa đối xứng có diễn biến phức tạp, khó điều trị và dễ tái phát. Các triệu chứng không chỉ làm giảm tính thẩm mỹ mà còn có thể dẫn đến viêm da cơ địa mãn tính và tăng nguy cơ nhiễm trùng da.

Ngoài ra, tình trạng ngứa suốt đêm không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn có thể gây mất ngủ kéo dài cho nhiều bệnh nhân. Việc gãi để giảm ngứa sẽ làm cho da bị tổn thương, lan rộng và gây ra tình trạng bội nhiễm, để lại sẹo xấu trên da, làm tăng thêm nỗi lo ngại cho người bệnh.

3. Bị ngứa đối xứng là dấu hiệu bệnh chàm sữa

Bị ngứa đối xứng có thể là một trong những triệu chứng chính của bệnh chàm sữa, một loại viêm da dị ứng thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là những trẻ dưới 1 tuổi. Bệnh này thường xuất hiện khi da trẻ tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng, như bụi bẩn, hóa chất hoặc thậm chí là thức ăn.

Trẻ bị ngứa đối xứng có thể do chàm sữa.

Những triệu chứng của bệnh chàm sữa thường đi kèm với cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Từ đó, dẫn đến việc trẻ thường xuyên cào gãi, làm tổn thương da và gia tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Bệnh chàm sữa thường khởi phát với các triệu chứng như:

– Ngứa ngáy: Bị ngứa đối xứng là triệu chứng chính và cũng là yếu tố gây ra nhiều phiền toái cho trẻ. Ngứa có thể diễn ra cả ngày lẫn đêm, khiến trẻ không thể ngủ ngon giấc và gây ra cảm giác mệt mỏi.

– Mẩn đỏ và phát ban: Da trẻ sẽ xuất hiện các mảng đỏ, có thể khô hoặc ẩm ướt, và thường xuất hiện đối xứng ở hai bên cơ thể. Những vùng da này có thể có hình dạng không đều, gây khó chịu cho trẻ.

– Da khô và bong tróc: Khi bệnh tiến triển, da có thể trở nên khô và bong tróc, dẫn đến việc lộ ra lớp da non bên dưới. Điều này không chỉ làm trẻ khó chịu mà còn có thể dẫn đến nhiễm trùng nếu không được chăm sóc đúng cách.

– Nổi mụn nước: Ở một số trẻ, chàm sữa có thể gây ra sự xuất hiện của các mụn nước nhỏ, dễ bị vỡ và có thể rỉ dịch. Điều này không chỉ gây khó chịu mà còn tăng nguy cơ nhiễm trùng do vi khuẩn.

4. Bệnh Rosacea

Rosacea, còn được gọi là chứng đỏ mặt, là một dạng tổn thương da phổ biến, chủ yếu xuất hiện ở vùng mặt. Bệnh này không chỉ ảnh hưởng đến diện mạo mà còn gây ra nhiều triệu chứng khó chịu cho người mắc phải.

Triệu chứng điển hình của bệnh bao gồm tình trạng da đỏ, bị ngứa đối xứng và xuất hiện các mụn mủ đối xứng ở hai bên cánh mũi và má. Bên cạnh đó, các triệu chứng cũng có thể lan rộng ra cằm và trán, tạo ra một cảm giác không thoải mái và ảnh hưởng đến tâm lý của bệnh nhân.

Rosacea thường xảy ra ở người trưởng thành, đặc biệt là những người có làn da nhạy cảm hoặc dễ bị dị ứng. Bệnh có thể khởi phát một cách từ từ và dễ bị nhầm lẫn với các tình trạng da khác như mụn trứng cá hoặc viêm da. Khi không được điều trị kịp thời, bệnh Rosacea có thể tiến triển và lan rộng xuống cổ và ngực, gây ra sự mất tự tin và lo lắng cho người bệnh.

Ngoài triệu chứng bị ngứa đối xứng, người mắc bệnh Rosacea thường phải đối mặt với các cảm giác khó chịu như nóng rát, châm chích, và kích ứng ở vùng da bị ảnh hưởng, đặc biệt là khu vực quanh mắt. Những cảm giác này không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, khiến người bệnh gặp khó khăn trong các hoạt động hàng ngày và giao tiếp xã hội.

5. Bị ngứa đối xứng là dấu hiệu bệnh vẩy nến

Vẩy nến là một bệnh da liễu mãn tính, thường gây ra các triệu chứng khó chịu như bị ngứa đối xứng và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nguyên nhân chính của bệnh này là sự tăng sản tế bào biểu bì, dẫn đến việc hình thành các mảng da đỏ, bong tróc và khô. Bệnh vẩy nến được cho là có liên quan đến nhiễm sắc thể số 6, tuy nhiên, nguyên nhân cụ thể vẫn chưa được xác định rõ ràng.

Bệnh vẩy nến thường gây nên tình trạng bị ngứa đối xứng.

Một trong những đặc điểm nổi bật của bệnh vẩy nến là triệu chứng bị ngứa đối xứng, thường xuất hiện ở các khu vực như bàn tay, khuỷu tay, đầu gối và lưng. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn tạo ra cảm giác ngứa ngáy, dẫn đến việc người bệnh phải gãi hoặc cào xát, làm tình trạng da trở nên nghiêm trọng hơn. Cảm giác ngứa có thể kéo dài cả ngày lẫn đêm, làm người bệnh khó chịu và mệt mỏi.

Người mắc bệnh vẩy nến thường có hệ miễn dịch hoạt động bất thường. Hệ miễn dịch sẽ gửi tín hiệu đến các tế bào biểu bì, khiến chúng sản sinh liên tục, tạo ra các đốm da đỏ và làm cho lớp da bên ngoài không còn khỏe mạnh.

Điều này càng làm gia tăng triệu chứng bị ngứa đối xứng, khi mà những vùng da bị tổn thương có xu hướng xuất hiện ở cả hai bên cơ thể một cách đồng thời, gây ra sự không đồng nhất và mất thẩm mỹ.

Đến nay, vẫn chưa có bất kỳ phương pháp nào có thể điều trị dứt điểm bệnh vẩy nến. Các phương pháp điều trị hiện tại chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng và giảm thiểu các đợt bùng phát. Người bệnh thường được khuyến khích sử dụng các loại thuốc bôi corticosteroid, liệu pháp ánh sáng, hoặc các loại thuốc sinh học nhằm kiểm soát tình trạng viêm và ngứa.

6. Bị ngứa đối xứng do viêm đa dây thần kinh

Viêm đa dây thần kinh là một tình trạng tổn thương ảnh hưởng đến nhiều dây thần kinh, thường xuất hiện ở các ngọn chi và có đặc điểm đối xứng hai bên cơ thể. Bệnh lý này có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các bệnh lý nền hoặc như một biến chứng sau quá trình điều trị. Trong số các loại viêm đa dây thần kinh, tình trạng viêm ở dây thần kinh ngoại biên là phổ biến nhất.

Hệ thống dây thần kinh ngoại biên đóng vai trò quan trọng trong việc thu nhận các tín hiệu từ môi trường bên ngoài. Tiếp đến, truyền tải chúng đến hệ thần kinh trung ương, bao gồm não và tủy sống.

Sau đó, thông qua các dây thần kinh ngoại biên, phản ứng từ hệ thần kinh trung ương được gửi trở lại các cơ quan, cho phép cơ thể thực hiện các hành động cần thiết. Do vậy, khi hệ thống dây thần kinh ngoại biên bị tổn thương, người bệnh có thể gặp phải nhiều triệu chứng khó chịu như tê bì, ngứa râm ran ở tay chân hoặc cảm giác này có thể lan tỏa ra các khu vực khác trên cơ thể.

II – Một số phương pháp điều trị bị ngứa đối xứng an toàn

Bị ngứa đối xứng tuy không gây nguy hiểm cho sức khỏe nhưng thường mang lại cảm giác ngứa ngáy, khó chịu và phiền toái cho người bệnh. Do đó, việc điều trị kịp thời là cần thiết để giảm triệu chứng, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng, áp xe và tổn thương da.

1. Sử dụng thuốc bôi da để giảm ngứa và viêm

Để giảm bớt các triệu chứng bị ngứa đối xứng, viêm và dày sừng da, người bệnh có thể dùng các loại thuốc bôi chứa thành phần như salicylic acid hoặc corticoid. Salicylic acid giúp làm mềm và loại bỏ các lớp tế bào chết trên da, tạo điều kiện để các hoạt chất khác thẩm thấu tốt hơn.

Sử dụng thuốc bôi để giảm tình trạng mẩn ngứa đối xứng.

Corticoid là một chất chống viêm mạnh, giúp giảm viêm sưng và làm dịu da nhanh chóng. Tuy nhiên, việc sử dụng corticoid lâu dài khi bị ngứa đối xứng có thể làm mỏng da, khiến da nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời, dễ gây ra hiện tượng bỏng nắng hoặc nám. Vì vậy, trong quá trình điều trị, cần thực hiện các biện pháp bảo vệ da như bôi kem chống nắng hoặc che chắn da kỹ càng khi ra ngoài trời.

2. Thực hiện liệu pháp ức chế miễn dịch và liệu pháp ánh sáng trong điều trị vẩy nến

Liệu pháp ức chế miễn dịch là một phương pháp quan trọng đối với người bị ngứa đối xứng do mắc bệnh vẩy nến. Thuốc bôi ức chế calcineurin giúp giảm sự hoạt động của hệ thống miễn dịch tại vùng da bị tổn thương, hạn chế tình trạng viêm và kích ứng da. Ngoài thuốc bôi, người bệnh cũng có thể sử dụng thuốc uống chứa corticoid để điều trị các trường hợp vẩy nến nặng.

Bên cạnh đó, liệu pháp ánh sáng cũng được áp dụng để giảm triệu chứng của vẩy nến. Ánh sáng UV giúp làm giảm tốc độ tăng sinh của các tế bào da, từ đó hạn chế các mảng vảy nến dày và giảm viêm hiệu quả. Tuy nhiên, liệu pháp này cần được thực hiện dưới sự giám sát của chuyên gia da liễu vì tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng UV có thể gây hại cho da và tăng nguy cơ ung thư da.

3. Dùng kháng sinh dạng bôi hoặc uống

Trong điều trị bị ngứa đối xứng do bệnh Rosacea, các loại kháng sinh dạng bôi hoặc dạng uống thường được sử dụng để kiểm soát tình trạng viêm và hạn chế sự phát triển của vi khuẩn trên da. Kháng sinh dạng bôi giúp làm sạch các vùng da tổn thương và giảm tình trạng sưng đỏ.

Bác sĩ có thể kê kháng sinh nếu người bệnh bị ngứa do bệnh Rosacea.

Đối với các trường hợp nghiêm trọng hơn, có thể sử dụng kháng sinh dạng uống để tăng cường hiệu quả điều trị. Nếu bệnh nhân không chỉ triệu chứng bị ngứa đối xứng mà còn kèm theo tình trạng sốt hoặc mệt mỏi, bác sĩ có thể chỉ định thêm Acetaminophen nhằm giảm đau và hạ sốt, giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn trong quá trình điều trị.

Ngoài ra, để giảm tình trạng bị ngứa đối xứng gây nên bạn nên kết hợp sử dụng kem bôi da Yoosun Rau má. Nhờ chứa dịch chiết rau má cùng với một số thành phần khác nên khi thoa kem sẽ giúp làm mát da, dịu da nhanh chóng. Ngoài ra, kem Yoosun Rau má còn cung cấp độ ẩm cần thiết hỗ trợ phục hồi làn da sau tổn thương hiệu quả hơn.

III – Làm sao để phòng tránh bị ngứa đối xứng?

Để phòng tránh hiện tượng bị ngứa đối xứng, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

– Giữ vệ sinh da sạch sẽ: Duy trì vệ sinh da hàng ngày là yếu tố quan trọng để ngăn ngừa tình trạng bị ngứa đối xứng. Sử dụng sữa tắm nhẹ dịu, không chứa hương liệu hoặc chất gây kích ứng để tránh làm tổn thương lớp bảo vệ tự nhiên của da. Sau khi tắm, lau khô da nhẹ nhàng bằng khăn mềm và bôi kem dưỡng ẩm để giữ da luôn ẩm và ngăn ngừa khô nứt.

– Tránh các yếu tố gây kích ứng: Một số chất hóa học, mỹ phẩm hoặc sản phẩm chăm sóc da có thể gây kích ứng, đặc biệt với làn da nhạy cảm. Cần lựa chọn sản phẩm không chứa cồn, hương liệu mạnh hoặc các hóa chất có khả năng gây dị ứng. Nếu làm việc trong môi trường có chất kích ứng, nên sử dụng đồ bảo hộ hoặc tránh tiếp xúc trực tiếp để bảo vệ da để tránh bị nổi mẩn ngứa đối xứng.

– Duy trì độ ẩm cho da: Da khô dễ bị kích ứng và mẩn ngứa, vì vậy dưỡng ẩm da thường xuyên là biện pháp quan trọng. Sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp với loại da của bạn, đặc biệt vào mùa lạnh hoặc khi ở trong môi trường máy lạnh. Bôi kem dưỡng ẩm ít nhất hai lần mỗi ngày, đặc biệt sau khi tắm và trước khi đi ngủ.

Nên dưỡng ẩm cho làn da thường xuyên.

– Tránh căng thẳng và stress: Căng thẳng và stress kéo dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe da, làm tăng nguy cơ mẩn ngứa và viêm da. Để kiểm soát căng thẳng, bạn có thể tập các bài tập thở, yoga hoặc thiền. Duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống khoa học, ngủ đủ giấc cũng giúp giảm thiểu nguy cơ này.

– Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh: Một số thực phẩm có thể làm tăng nguy cơ mẩn ngứa đối với những người có cơ địa nhạy cảm, chẳng hạn như đồ ăn cay, chiên rán, hoặc thức ăn chứa nhiều đường. Thay vào đó, nên bổ sung các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và vitamin như rau xanh, trái cây tươi, các loại hạt, giúp cải thiện sức khỏe da.

– Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá mức: Ánh nắng mặt trời có thể làm da bị kích ứng và trở nên nhạy cảm, đặc biệt khi bạn có tiền sử mẩn ngứa. Hạn chế ra nắng vào thời điểm nắng gắt từ 10h sáng đến 4h chiều, và luôn sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF phù hợp khi ra ngoài để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV.

– Mặc quần áo thoáng mát, chất liệu tự nhiên: Lựa chọn quần áo có chất liệu tự nhiên như cotton, lụa, hoặc linen giúp da dễ thở và thoát mồ hôi tốt hơn. Tránh mặc quần áo bó sát hoặc chất liệu tổng hợp, vì chúng có thể gây cọ xát và kích ứng da, dẫn đến tình trạng mẩn ngứa.

– Tăng cường sức đề kháng: Sức đề kháng yếu cũng làm da dễ bị kích ứng và phát triển mẩn ngứa. Bổ sung vitamin C, D và các khoáng chất cần thiết để hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh.

Hy vọng, với những thông tin trong bài viết này đã giúp bạn biết rõ bị ngứa đối xứng là như thế nào? Đồng thời, nắm được các biện pháp điều trị và phòng tránh an toàn, hiệu quả. Nếu như bạn cần chúng tôi hỗ trợ thêm về vấn đề này vui lòng liên hệ ngay với dược sĩ Yoosun Rau má qua hotline 1800.1125 (miễn cước phí).

Tham khảo thêm:

• Trẻ bị mẩn ngứa phải làm sao
• Trẻ bị nóng trong mẩn ngứa, khó chịu ba mẹ nên làm gì?