Biểu hiện dị ứng dâu tây và cách xử lý an toàn

Dâu tây là loại quả mọng giàu vitamin C, chất chống oxy hóa và nhiều dưỡng chất tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể ăn dâu tây thoải mái. Một số người lại gặp phản ứng không mong muốn khi ăn loại quả này, gọi là dị ứng dâu tây. Mặc dù tỷ lệ mắc không cao, nhưng nếu xảy ra, dị ứng có thể gây khó chịu, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng trong những trường hợp nghiêm trọng. Việc hiểu rõ dấu hiệu dị ứng dâu tây và cách phòng ngừa, xử lý là rất quan trọng, đặc biệt đối với trẻ em.

I – Dị ứng dâu tây là gì?

Dị ứng với quả dâu tây là tình trạng hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với một số protein hoặc hợp chất có trong dâu tây. Khi đó, cơ thể sẽ sản sinh histamin và các chất gây viêm, dẫn đến các triệu chứng ngoài da, tiêu hóa hoặc hô hấp.

Dâu tây tuy bổ dưỡng nhưng cũng là loại quả có thể dễ gây dị ứng ở những người có cơ địa nhạy cảm

II – Nguyên nhân dị ứng với dâu tây

Mặc dù dâu tây là loại quả giàu vitamin và khoáng chất, nhưng ở một số người, việc ăn dâu tây có thể dẫn đến phản ứng dị ứng. Dưới đây là những nguyên nhân dị ứng với dâu tây thường gặp:

1. Protein trong dâu tây

Trong dâu tây có chứa một số protein thực vật đặc trưng như profilin, PR-10 và lipid transfer protein (LTP) với cấu trúc tương tự các chất gây dị ứng ở nhiều loại trái cây khác, nên ở những người có cơ địa nhạy cảm, hệ miễn dịch dễ nhận nhầm chúng là ‘chất lạ’ và kích hoạt phản ứng phòng vệ, gây nổi mẩn đỏ, ngứa hoặc rối loạn tiêu hóa.

2. Sắc tố Anthocyanin

Anthocyanin là hợp chất tự nhiên tạo nên màu đỏ đặc trưng của dâu tây, ngoài tác dụng chống oxy hóa, sắc tố này ở một số cơ địa nhạy cảm lại có thể kích thích hệ miễn dịch, và nhiều nghiên cứu đã cho thấy Anthocyanin có liên quan đến hiện tượng phát ban, nổi mẩn hoặc ngứa sau khi ăn dâu tây.

3. Phấn hoa bám trên bề mặt quả

Do sinh trưởng trong tự nhiên, dâu tây thường dễ bị bám phấn hoa ngoài môi trường, đặc biệt là phấn hoa bạch dương; vì vậy, ở những người vốn dị ứng phấn hoa, việc ăn dâu tây có thể dẫn đến hội chứng dị ứng chéo với các biểu hiện như ngứa miệng, sưng môi hoặc nổi mẩn đỏ ngay sau khi ăn.

4. Hóa chất và thuốc bảo vệ thực vật

Dâu tây thuộc nhóm trái cây dễ tồn dư thuốc trừ sâu, phân bón hóa học hoặc chất bảo quản, và nếu không được rửa sạch, những hóa chất này có thể gây kích ứng đường tiêu hóa hoặc làm cho các triệu chứng dị ứng trở nên nặng hơn.

Hóa chất và thuốc trừ sâu ở trên dâu tây có thể là tác nhân khiến bạn bị dị ứng

5. Cơ địa di truyền và yếu tố gia đình

Người có tiền sử dị ứng thực phẩm, viêm mũi dị ứng, hen suyễn hoặc chàm da thường dễ bị dị ứng với quả dâu tây hơn, và nếu cha hoặc mẹ từng mắc dị ứng thì trẻ trong gia đình cũng có nguy cơ cao bị ảnh hưởng do yếu tố di truyền.

6. Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện ở trẻ em

Ở trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 1 tuổi, do hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ và chưa ‘làm quen’ được với các loại protein phức tạp trong thực phẩm nên khi ăn dâu tây quá sớm, trẻ dễ bị phản ứng quá mức với thành phần của quả, dẫn đến nổi mẩn, nôn trớ, tiêu chảy, thậm chí khó thở.

III – Biểu hiện dị ứng với dâu tây

Các dấu hiệu này có thể xuất hiện chỉ trong vài phút hoặc vài giờ sau khi ăn dâu tây:

– Dấu hiệu trên da: Đây là những biểu hiện phổ biến nhất, bao gồm nổi mẩn đỏ, ngứa, phát ban (mề đay) hoặc sưng phù ở mặt, môi, lưỡi và họng. Ở một số người, dị ứng dâu tây cũng có thể làm bùng phát các triệu chứng chàm (eczema).

– Dấu hiệu về hô hấp: Các triệu chứng này thường giống với cảm lạnh hoặc hen suyễn, ví dụ như nghẹt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi, ho, khó thở, thở khò khè hoặc cảm giác tức ngực.

– Dấu hiệu tiêu hóa: Người bị dị ứng có thể gặp phải các vấn đề về đường ruột như đau bụng, buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy.

Buồn nôn và nôn ói là phản ứng tự nhiên của cơ thể nhằm loại bỏ chất gây dị ứng.

– Dấu hiệu nghiêm trọng (sốc phản vệ): Đây là phản ứng dị ứng cấp tính, nguy hiểm đến tính mạng, cần được xử lý y tế khẩn cấp ngay lập tức. Các dấu hiệu bao gồm ngất xỉu, chóng mặt, huyết áp tụt, tim đập nhanh, hoặc khó thở dữ dội.

IV – Cách xử lý khi bị dị ứng với dâu tây 

Khi xuất hiện triệu chứng dị ứng dâu tây, điều quan trọng nhất là hành động nhanh chóng và đúng cách để hạn chế tình trạng nặng thêm. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

1. Ngưng ăn dâu tây ngay lập tức

Khi đang ăn dâu tây mà xuất hiện phản ứng bất thường, cần bỏ ngay phần quả còn trong miệng, súc miệng bằng nước sạch nhiều lần và tuyệt đối không tiếp tục dùng các món có chứa dâu tây như sinh tố, bánh ngọt, kẹo, mứt hay sữa chua; với trẻ nhỏ, cha mẹ nên rửa miệng và lau sạch vùng da quanh miệng ngay để tránh quả tiếp xúc thêm với da.

2. Theo dõi triệu chứng tại nhà

Nếu các biểu hiện chỉ ở mức nhẹ như ngứa, nổi mẩn ít hay hơi khó chịu bụng thì có thể tiếp tục theo dõi trong vòng 12 – 24 giờ, đồng thời ghi lại thời gian và mức độ triệu chứng để cung cấp cho bác sĩ khi cần; trong giai đoạn này, cũng nên tránh để người bệnh tiếp xúc thêm với những thực phẩm dễ gây dị ứng chéo như kiwi, đào, táo hoặc phấn hoa.

3. Dùng thuốc hỗ trợ (theo chỉ định bác sĩ)

Trong trường hợp dị ứng mức độ nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc kháng histamin đường uống để giảm mẩn ngứa, nổi mề đay hay chảy nước mũi, hoặc thuốc giảm đau, hạ sốt khi có sốt nhẹ kèm đau đầu; tuy nhiên, tuyệt đối không được tự ý sử dụng corticoid liều cao hay tiêm thuốc chống sốc nếu chưa có hướng dẫn y tế vì có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm.

4. Xử lý triệu chứng ngoài da

Khi da bị nổi mẩn do dị ứng dâu tây, nên rửa sạch bằng nước mát để làm dịu kích ứng, sau đó có thể bôi thêm kem hoặc gel dịu da chứa chiết xuất rau má, lô hội hay các thành phần làm mát khác giúp giảm đỏ rát và ngứa, đồng thời tránh gãi hay chà xát mạnh vì có thể khiến tình trạng viêm nặng hơn.

Chiết xuất rau má có đặc tính làm dịu, giảm viêm và hỗ trợ phục hồi da tổn thương, nhờ đó giúp giảm nhanh cảm giác ngứa rát và hạn chế để lại vết thâm.

(Xem thêm: Giá bộ sản phẩm Yoosun Rau má)

5. Cấp cứu khi có dấu hiệu nguy hiểm

Nếu xuất hiện khó thở, khò khè, sưng môi, lưỡi, đau tức ngực, tụt huyết áp, choáng váng, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức. Đây có thể là dấu hiệu sốc phản vệ, rất nguy hiểm đến tính mạng.

V – Cách phòng ngừa dị ứng với dâu tây 

Dị ứng dâu tây có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, thậm chí nguy hiểm trong trường hợp nặng. Để giảm thiểu nguy cơ, bạn có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:

1. Thận trọng khi cho trẻ nhỏ ăn dâu tây

Do hệ miễn dịch của trẻ dưới 1 tuổi còn non nớt và dễ phản ứng quá mức với protein trong dâu tây nên không nên cho trẻ ăn loại quả này quá sớm; với trẻ trên 1 tuổi, cha mẹ có thể cho thử một lượng rất nhỏ (1 – 2 miếng hoặc vài giọt nước ép) và quan sát trong 24 – 48 giờ, nếu thấy xuất hiện mẩn đỏ quanh miệng, nôn trớ hay quấy khóc thì cần dừng ngay, theo dõi thêm và không cho trẻ ăn lại khi chưa có tư vấn từ bác sĩ.

2. Rửa sạch dâu tây trước khi ăn

Do bề mặt dâu tây có nhiều hạt nhỏ nên rất dễ bám bụi bẩn, vi khuẩn, nấm mốc cũng như dư lượng thuốc trừ sâu; vì vậy, trước khi ăn cần rửa kỹ dưới vòi nước chảy nhiều lần, tốt nhất là ngâm thêm trong nước muối loãng hoặc dung dịch rửa rau củ khoảng 10 – 15 phút, bởi việc rửa sạch không chỉ giúp loại bỏ hóa chất mà còn làm giảm nguy cơ dị ứng do phấn hoa và vi khuẩn bám trên quả.

3. Ăn thử trước khi dùng nhiều

Với người chưa từng ăn dâu tây hoặc có tiền sử dị ứng thực phẩm, nên bắt đầu bằng một lượng nhỏ để kiểm tra cơ địa; nếu sau 1 – 2 ngày cơ thể không có phản ứng bất thường thì có thể tăng dần lượng tiêu thụ, ngược lại nếu xuất hiện mẩn đỏ, ngứa hoặc đau bụng thì cần ngừng ngay và không nên ăn thêm.

Nên thử ăn một lượng rất nhỏ dâu tây để quan sát phản ứng của cơ thể

4. Tránh ăn dâu tây cùng lúc với nhiều loại quả dễ gây dị ứng

Một số loại trái cây như kiwi, đào hay táo có thể gây hiện tượng dị ứng chéo với dâu tây, vì vậy những người có cơ địa nhạy cảm nên ăn thử từng loại riêng biệt để dễ xác định tác nhân gây phản ứng, đồng thời tránh ăn cùng lúc nhiều loại quả dễ dị ứng vì điều này có thể khiến cơ thể khó phân biệt và phản ứng mạnh hơn.

5. Đọc kỹ nhãn sản phẩm chế biến từ dâu tây

Dâu tây hiện diện trong rất nhiều sản phẩm chế biến như bánh kẹo, sữa chua, nước ép, mứt, siro, nước sốt hay thậm chí cả mỹ phẩm, vì vậy những người từng dị ứng với quả dâu tây cần hình thành thói quen đọc kỹ nhãn thành phần để tránh vô tình tiếp xúc lại; đồng thời cũng nên cẩn trọng khi ăn ngoài hàng quán bởi nhiều món tráng miệng hoặc đồ uống có thể có dâu tây hoặc hương liệu dâu tây.

6. Khám và xét nghiệm dị ứng khi cần thiết

Đối với những người có tiền sử dị ứng thực phẩm, việc thực hiện test dị ứng tại bệnh viện sẽ giúp xác định rõ tác nhân gây phản ứng, trong đó có dâu tây; từ kết quả này, bác sĩ sẽ đưa ra hướng dẫn ăn uống và cách xử lý phù hợp, đồng thời trong trường hợp dị ứng nặng.

Dị ứng dâu tây có thể xảy ra ở cả người lớn lẫn trẻ em với nhiều biểu hiện khác nhau. Nếu đã từng gặp tình trạng dị ứng với quả dâu tây, bạn nên kiêng hoàn toàn và tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng xử lý an toàn, tránh nguy cơ tái phát.

Tham khảo thêm:

• Dị ứng với ớt phải làm sao
• Dị ứng chuối là gì? Giải mã từ A-Z về tình trạng này

Tài liệu tham khảo:

1. Strawberry Allergy: Symptoms, Management, and More

https://www.healthline.com/health/strawberry-allergy

2. Can people be allergic to strawberries?

https://www.medicalnewstoday.com/articles/323067

3. Strawberry Allergy

https://childrensallergydoctors.com/strawberry-allergy/

Kem bôi da Yoosun Rau má

• Làm thơm và dưỡng da, giúp da mềm mịn
• Góp phần ngăn ngừa các tác nhân gây mụn, rôm sảy, mẩn ngứa, hăm da
• Làm mát dịu da
• Làm mờ các vết sẹo, vết thâm do mụn

Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má

Làm sạch nhẹ nhàng. Giúp làm mát, dịu da, góp phần ngăn ngừa mẩn ngứa, giảm mẩn đỏ.

Sữa dưỡng ẩm cho bé Yoosun Rau má

• Dưỡng ẩm, làm mềm da, mát da
• Giúp giảm ngứa do khô da

Dầu massage cho bé Yoosun Rau má

• Làm mềm, mượt da, hỗ trợ cho việc mát - xa cho bé
• Tạo lớp màng giữ ẩm trên da bé, tăng cường hàng rào bảo vệ da
• Giúp làm mát, dịu da, dùng cho các vết hăm tã, vùng cứt trâu của trẻ

CÔNG TY TNHH ĐẠI BẮC
Địa chỉ: Số 11, đường Công Nghiệp 4, Khu Công Nghiệp Sài Đồng B, Phường Long Biên, Tp. Hà Nội
Nhà máy sản xuất: Đường D1, KCN Yên Mỹ II, xã Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên