Bỏng thuốc tê khi xăm: Nhận biết và xử lý đúng tránh để lại sẹo
Tác giả: Nguyễn Thị Thu Hà
Bỏng thuốc tê khi xăm là một vấn đề ít được nhắc tới nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không xử lý kịp thời. Không ít người gặp phải tình trạng này do thiếu hiểu biết về cách sử dụng thuốc tê đúng cách. Vậy dấu hiệu nhận biết bỏng thuốc tê là gì, làm thế nào để xử trí an toàn và khi nào thì bạn cần đến gặp bác sĩ? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
I – Giới thiệu về thuốc tê trong lĩnh vực xăm hình
Thuốc tê (local anesthetic) là các hợp chất giúp tạm thời ức chế cảm giác đau tại chỗ trên cơ thể. Trong xăm hình, thuốc tê thường được sử dụng để:
– Giảm đau, tạo sự thoải mái cho khách hàng, đặc biệt khi xăm ở những vùng da nhạy cảm hoặc với những thiết kế phức tạp, thực hiện lâu.
– Tạo điều kiện để thợ xăm làm việc tập trung, chính xác hơn, tránh việc khách hàng đau đớn dẫn đến cử động đột ngột.
1. Các dạng thuốc tê thường gặp
– Thuốc tê bôi (thoa ngoài da):
Phổ biến nhất là các sản phẩm chứa Lidocain, Tetracain hoặc Benzocain.
Được bôi lên da trước khi bắt đầu xăm, sau đó thường dùng màng bọc để tăng hiệu quả thẩm thấu.
– Thuốc tê xịt:
Dễ sử dụng, tiết kiệm thời gian bôi và chờ thấm.
Phù hợp với một số vị trí khó bôi hoặc cần làm tê nhanh.
– Thuốc tê tiêm:
Ít phổ biến hơn trong lĩnh vực xăm hình, thường đòi hỏi tay nghề y tế và có thể có rủi ro cao hơn.
Thường chỉ dùng trong trường hợp đặc biệt hoặc vùng da tổn thương, theo chỉ định của bác sĩ.
2. Thời gian và cách sử dụng
– Tùy loại thuốc tê và cơ địa, thời gian để thuốc ngấm dao động từ 15–60 phút.
– Thợ xăm hoặc kỹ thuật viên cần chú ý liều lượng và thời gian ủ thuốc phù hợp, tránh lạm dụng khiến da bị kích ứng hoặc bỏng do hóa chất.
– Vệ sinh da trước khi bôi hoặc xịt thuốc tê là yếu tố quan trọng giúp hạn chế nhiễm trùng và tăng hiệu quả thẩm thấu.
3. Lợi ích và rủi ro
– Lợi ích:
+ Giảm đau rõ rệt, nhất là khi xăm hình lớn, phức tạp hoặc ở vị trí nhạy cảm (sườn, ngực, xương quai xanh, v.v.).
+ Tạo tâm lý thoải mái cho khách hàng, giảm căng thẳng, giúp phiên xăm diễn ra suôn sẻ hơn.
– Rủi ro:
+ Dị ứng với thành phần thuốc tê (nổi mẩn, khó thở, sốc phản vệ trong trường hợp nặng).
+ Tổn thương da (bỏng thuốc tê) do để thuốc quá lâu, dùng sai loại, sai liều lượng, hoặc da quá nhạy cảm.
+ Giảm cảm giác quá mức, có thể khiến khách hàng không cảm nhận được các tín hiệu bất thường (ví dụ máy xăm quá nóng, kim đi quá sâu), dẫn đến tổn thương nặng hơn.
II – Bỏng thuốc tê khi xăm là như thế nào?
Bỏng thuốc tê khi xăm là tình trạng vùng da được bôi thuốc tê (để giảm đau trong quá trình xăm) bị tổn thương giống như bỏng do hóa chất. Cơ chế gây ra bỏng thường do các thành phần hóa học trong thuốc tê tác động lên da (đặc biệt ở da nhạy cảm), hoặc do bôi quá nhiều thuốc, ủ quá lâu, không đúng hướng dẫn.
III – Nguyên nhân bị bỏng thuốc tê khi xăm hình
Một số lý do gây nên tình trạng bỏng thuốc tê:
1. Ủ thuốc tê quá lâu trên da
Thuốc tê khi được ủ trên da trong thời gian vượt quá khuyến cáo (thường khoảng 20–30 phút) sẽ có cơ hội thẩm thấu sâu vào các lớp da, gây kích ứng và tổn thương da do hoạt chất hoá học liên tục tác động lên tế bào da.
2. Bôi thuốc tê quá dày hoặc sử dụng liều lượng quá cao
Việc bôi thuốc tê với lớp dày hoặc sử dụng quá nhiều có thể làm tăng nồng độ các hoạt chất tiếp xúc trực tiếp với da, vượt ngưỡng an toàn của da, dẫn đến phản ứng viêm cấp tính và tổn thương, giống như bỏng hóa chất.
3. Bọc kín da sai cách
Sau khi bôi thuốc tê, việc dùng màng bọc (nhựa, nilon,…) quá chặt hoặc không cho phép da “thở” sẽ tạo hiệu ứng nhiệt độ tăng cao cùng với sự tích tụ của thuốc, góp phần làm tăng mức độ hấp thụ thuốc vào da và gây ra bỏng.
4. Sử dụng thuốc tê kém chất lượng hoặc không rõ nguồn gốc
Các sản phẩm thuốc tê trôi nổi hoặc không được kiểm định chặt chẽ có thể chứa nồng độ hoạt chất vượt mức khuyến cáo hoặc có tạp chất gây kích ứng mạnh.
5. Da quá nhạy cảm hoặc có tiền sử dị ứng
Những người có làn da mỏng, nhạy cảm hoặc có tiền sử dị ứng với các thành phần của thuốc tê (như lidocain, tetracain…) sẽ dễ bị phản ứng mạnh, có thể dẫn đến bỏng hóa chất ngay cả với liều lượng bình thường.
6. Thiết bị và quy trình ủ thuốc không đảm bảo vệ sinh
Việc không vệ sinh da trước khi áp dụng thuốc tê có thể kết hợp với vi khuẩn, bụi bẩn trên da góp phần tăng nguy cơ kích ứng và tổn thương. Quy trình làm việc không đảm bảo vệ sinh cũng làm tăng khả năng xảy ra rối loạn phản ứng.
IV – Cách nhận biết khi bị bỏng thuốc tê
Các biểu hiện thường gặp khi bị bỏng thuốc tê:
– Da ửng đỏ, nóng rát: Vùng da bôi thuốc tê trở nên đỏ hồng và có cảm giác nóng, rát bất thường, là dấu hiệu cảnh báo ban đầu.
– Phồng rộp, nổi bọng nước: Da có thể xuất hiện các bọng nước nhỏ, sưng phồng, biểu hiện tương tự như bỏng nhiệt.
– Đau và rát liên tục: Cảm giác đau hoặc rát kéo dài tại vùng da bị ảnh hưởng, không giảm ngay sau khi bỏ thuốc tê.
– Bong tróc da: Da có thể bắt đầu bong vảy hoặc tróc ra, dấu hiệu của tổn thương sâu do phản ứng hóa chất.
– Kèm theo ngứa hoặc sưng: Một số trường hợp, vùng da có thể bị sưng nhẹ hoặc có cảm giác ngứa do quá trình viêm và kích ứng.
V – Bỏng do thuốc tê có nguy hiểm không?
Bỏng thuốc tê có thể nguy hiểm nếu không được xử lý đúng cách, đặc biệt trong các trường hợp sau:
1. Bỏng sâu hoặc diện rộng
– Vết bỏng lan rộng, phồng rộp lớn, lở loét có thể gây nhiễm trùng da, để lại sẹo vĩnh viễn, ảnh hưởng thẩm mỹ.
– Nếu vùng da bị tổn thương nằm ở vị trí nhạy cảm (mặt, cổ, tay, ngực), nguy cơ để lại vết thâm, sẹo lồi càng cao.
2. Dễ bị nhầm với dị ứng hoặc xử lý sai cách
Một trong những điều nguy hiểm của bỏng thuốc tê là nó rất dễ bị nhầm lẫn với dị ứng thuốc tê, vì biểu hiện ban đầu khá giống nhau như: da đỏ lên, ngứa rát, thậm chí sưng nhẹ. Tuy nhiên, hai tình trạng này khác nhau về cơ chế, cách xử lý và mức độ nguy hiểm.
Nếu nhầm lẫn giữa bỏng và dị ứng, dùng thuốc sai (ví dụ: bôi corticoid không đúng) có thể làm tổn thương nặng thêm, kéo dài thời gian hồi phục.
3. Nguy cơ nhiễm trùng
– Da bị phồng rộp, tróc lớp bảo vệ → vi khuẩn dễ xâm nhập → nhiễm trùng mô mềm hoặc viêm da lan rộng. Nếu không được sát khuẩn, theo dõi kịp thời, có thể phải dùng kháng sinh hoặc can thiệp y tế.
4. Tác động đến quá trình xăm và hồi phục
Vùng da bị bỏng không thể xăm tiếp hoặc sẽ khiến hình xăm bị lỗi, loang màu. Da tổn thương sâu cần thời gian hồi phục dài, có thể để lại sẹo hoặc thay đổi sắc tố.
VI – Cách xử lý khi bị bỏng do thuốc tê
Hướng dẫn chi tiết về các bước xử lý khi bị bỏng thuốc tê do xăm hình):
Bước 1: Ngừng sử dụng thuốc tê ngay lập tức
– Nếu đang bôi hoặc ủ thuốc tê, bạn nên dừng ngay lập tức.
– Không tiếp tục xăm hoặc tác động gì thêm vào vùng da đang bị tổn thương.
Bước 2: Rửa sạch vùng da bị bỏng
– Dùng nước sạch hoặc tốt nhất là nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) để nhẹ nhàng rửa sạch vùng da bị ảnh hưởng.
– Rửa kỹ để loại bỏ hoàn toàn thuốc tê còn sót trên da.
Bước 3: Làm dịu vết bỏng
– Chườm mát nhẹ nhàng bằng khăn mềm thấm nước sạch để giảm cảm giác nóng rát.
– Nếu vết bỏng nhẹ, không vỡ bọng nước, có thể dùng kem bôi da phù hợp để làm dịu da.
>> Xem thông tin kem bôi kem bôi da Yoosun Rau má .
Bước 4: Tránh tự ý bôi các loại thuốc không rõ nguồn gốc
– Không tự ý sử dụng kem bôi chứa corticoid, thuốc kháng sinh, hay thuốc dị ứng khi chưa rõ tình trạng.
– Việc dùng sai thuốc có thể khiến vết bỏng trở nên nặng hơn hoặc gây nhiễm trùng.
Lưu ý: Tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế về việc sử dụng kem/thuốc bôi phù hợp.
Bước 5: Bảo vệ vùng da bị tổn thương
– Không chà xát mạnh, không gãi hay bóc lớp da đang bong tróc hoặc phồng rộp.
– Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, bụi bẩn hay hóa chất khác để ngăn ngừa nhiễm trùng và giảm nguy cơ để lại sẹo.
Khi nào bạn cần đi khám bác sĩ ngay?
– Vết bỏng không thuyên giảm mà tiếp tục lan rộng, đau rát nhiều hơn trong vòng 24–48 giờ.
– Xuất hiện bọng nước lớn, có dấu hiệu lở loét, nhiễm trùng (đỏ lan, chảy dịch vàng, dịch mủ, có mùi khó chịu).
– Có các dấu hiệu toàn thân như sốt, ớn lạnh, đau nhức nhiều.
VII – Giải đáp những câu hỏi thường gặp khi bị bỏng do thuốc tê
Dưới đây là một số thắc mắc thường gặp về tình trạng bỏng thuốc tê khi xăm, cùng giải đáp chi tiết để bạn tham khảo:
1. Bỏng thuốc tê có tự khỏi được không?
Bỏng thuốc tê nhẹ (đỏ da nhẹ, hơi rát) thường tự cải thiện sau 1–3 ngày nếu được xử lý đúng cách (rửa sạch, làm dịu da). Trường hợp bỏng nặng hơn (phồng rộp, loét), bạn nên đến cơ sở y tế để điều trị, tránh biến chứng.
2. Sau bao lâu thì vết bỏng thuốc tê sẽ lành?
Vết bỏng nhẹ: phục hồi sau 3–7 ngày. Vết bỏng nặng hơn (phồng rộp, bong tróc): thường cần từ 1–3 tuần hoặc lâu hơn, phụ thuộc vào mức độ tổn thương và chăm sóc.
3. Bỏng thuốc tê có để lại sẹo không?
Tình trạng bỏng nhẹ ít khi để lại sẹo nếu xử lý đúng và chăm sóc tốt. Bỏng nặng (phồng rộp lớn, loét da sâu) có thể để lại sẹo nếu không được chăm sóc đúng cách và kịp thời.
4. Có nên chọc vỡ các bóng nước khi bị bỏng thuốc tê?
Bạn không nên tự ý chọc vỡ bóng nước vì có thể gây nhiễm trùng, lâu lành hơn. Nếu bóng nước quá to gây khó chịu, hãy để bác sĩ xử lý trong điều kiện vô trùng.
5. Làm sao để phòng tránh bỏng thuốc tê khi xăm?
– Sử dụng thuốc tê rõ nguồn gốc, theo đúng hướng dẫn.
– Không ủ thuốc quá lâu (thường không quá 20–30 phút).
– Kiểm tra phản ứng da trước khi xăm diện rộng.
– Đảm bảo vệ sinh vùng da trước khi bôi thuốc tê.
Bỏng thuốc tê khi xăm tuy không quá phổ biến nhưng có thể gây ra những ảnh hưởng đáng kể nếu không được xử lý đúng cách. Hy vọng rằng với những thông tin trên đây, bạn đã hiểu rõ hơn về nguyên nhân, biểu hiện và cách xử trí hiệu quả khi gặp tình trạng này. Quan trọng nhất vẫn là việc lựa chọn cơ sở xăm uy tín, sử dụng sản phẩm thuốc tê rõ nguồn gốc, và tuân thủ đúng hướng dẫn để hạn chế tối đa nguy cơ bỏng thuốc tê.
Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác, đừng ngần ngại liên hệ 1800 1125 để được tư vấn kịp thời và chính xác nhất nhé!
Tham khảo thêm:
Tài liệu tham khảo:
1. Chemical Burns and the Use of High-Strength Topical Lidocaine Cream in Tattooing – A Case Report
https://academic.oup.com/bjs/article/109/Supplement_6/znac269.166/6672295?utm_source=chatgpt.com&login=false
2. Epinephrine-Containing Topical Anesthetic Gel Inducing Systemic Toxicity
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10559939/
Để lại bình chọn cho bài viết của chúng tôi:
Chưa có bình luận!