7+ Cách dùng cây sài đất trị rôm sảy, điều trị các bệnh ngoài da
Tham vấn y khoa: Dược sĩ Nguyễn Thị Nhâm
Tác giả: Hà Thị Kim Liên
Nhờ đặc tính thanh nhiệt, giải độc; kháng viêm, kháng khuẩn và chữa lành vết thương nên từ lâu cây sài đất đã được dân gian sử dụng trong điều trị rôm sảy và một số bệnh lý khác về da. Tham khảo ngay 7+ cách dùng cây sài đất trị rôm sảy tại nhà hiệu quả nhanh chóng nhất hiện nay được nhiều người áp dụng được chia sẻ dưới đây.
I – Đặc điểm và công dụng của cây sài đất
Sài đất là loại thảo dược tự nhiên mọc hoang ở nhiều nơi. Không chỉ dùng để ăn sống, dược thảo sài đất còn được dùng với công dụng thanh nhiệt, chữa rôm sảy, sốt xuất huyết, sốt cao, trị mụn, lở, chàm,…
– Tên Tiếng Việt: Sài đất
– Tên khoa học: Wedelia calendulacea (L.) Less hay Wedelia chinensis (Osbeck) Merr.
– Thuộc họ: Cúc Asteraceae.
– Tên khác: Xoài đất, cúc nháp, húng trám, ngổ núi, cúc giáp, xoài đất.
Có tên Ngổ núi vì cây giống cây rau ngổ lại mọc hoang trong núi. Húng trám vì khi vo, cây có mùi trám và được một số nơi dùng ăn sống như ăn rau húng. Tên Cúc nháp hay Cúc giáp vì hoa giống hoa cúc, lá và thân lại nham nháp.
1. Phân loại
Sài đất được chia thành hai loại chính là hoa vàng và hoa trắng:
– Sài đất hoa vàng: có màu bắt mắt, thường được sử dụng để làm cây cảnh.
– Sài đất trắng: được ứng dụng nhiều trong y học để trị các bệnh viêm da, rôm sảy, thanh nhiệt.
Hình ảnh cây sài đất hoa vàng dùng trong điều trị rôm sảy.
2. Đặc điểm tự nhiên
Đặc điểm tự nhiên của cây sài đất như sau:
– Thuộc loại cây thảo, đứng thẳng hoặc mọc bò, sống dai.
– Thân cây sài đất màu xanh, có lông trắng.
– Rễ trên thân cây sài đất mọc ra từ các đốt trên thân, nơi đất tốt có thể cao tới 50cm.
– Lá mọc đối, hình bầu dục, dính sát vào thân, gần như không có cuống, có lông thô ở cả 2.
– Hoa của cây sài đất màu vàng tươi, cây ra hoa vào mùa hè.
– Quả của cây sài đất nhỏ, không có lông.
3. Phân bố
Sài đất là cây có nguồn gốc và xuất xứ từ vùng Ấn Độ – Malaysia. Ở nước ta, sài đất mọc hoang nhiều ở các tỉnh khu vực miền Bắc. Vì có nhiều công dụng chữa bệnh nên hiện thảo dược này đã được trồng ở nhiều nơi ở nước ta hơn để làm thuốc.
Bạn nên trồng cây sài đất ở nơi hơi ẩm, đất tốt. Sau khoảng 1 tháng là có thể thu hoạch. Sau đó tưới nước bón phân đầy đủ thì sau nửa tháng nửa là có thể thu hoạch đợt tiếp theo.
4. Thu hái, chế biến
Cây sài đất cho thu hái gần như quanh năm, nhưng chủ yếu vào mùa hè, lúc cây đang ra hoa.
Thu hái xong mang về rửa sạch, có thể dùng sài đất tươi hay phơi khô. Tuy nhiên, cây sài đất dạng tươi được dùng nhiều hơn vì cho tác dụng tốt hơn dạng khô.
5. Bộ phận sử dụng
Tất cả các bộ phận của cây sài đất đều có thể sử dụng làm thuốc.
6. Thành phần hoá học
Dịch ép cây sài đất chứa:
– Dầu hòa tan: 11,2% .
– Hợp chất béo: 29,7%.
– Phytosterol: 3,75%.
– Carotene:1,14%,.
– Chlorophyll: 3,75%.
– Nhựa: 44,9%
Cây sài đất cho thu hái gần như quanh năm, nhưng chủ yếu vào mùa hè, lúc cây đang ra hoa.
Ngoài ra, cây sài đất còn có đường, các chất có mucin, các chất có cellulose, tanin, saponin, solace, pectin, lignin.
Trong lá sài đất còn có wedelolacton C16H10C7 (tỷ lệ 0,05%) – vừa là 1 flavonoid vừa là 1 curcumin. Mặt khác còn có tinh dầu dầu và rất nhiều muối vô cơ.
7. Công dụng
Dưới đây là các công dụng mà cây sài đất mang đến cho sức khỏe con người:
– Theo y học cổ truyền: Cây sài đất có tính mát, dùng để thanh nhiệt, giải độc, thông đờm, khử ứ, chỉ huyết, tiêu thũng và trị các bệnh sưng khớp nhiễm trùng, viêm ngoài da, đau mắt.
– Theo Y học hiện đại: Nhiều nghiên cứu hiện đại cho thấy, cây sài đất có một số công dụng như:
– Chống ung thư: Sài đất chứa 4 hợp chất flavonoid, saponin triterpene, diterpenes và phytosteroid có khả năng ngăn chặn sự tăng sinh các tế bào ung thư.
– Hỗ trợ điều trị tuyến tiền liệt: Cây sài đất tác động đến quá trình apoptosis trong các tế bào ung thư tuyến tiền liệt với thụ thể androgen, góp phần ngăn chặn quá trình hình thành khối u trong bệnh ung thư tuyến tiền liệt.
Bên cạnh đó, thảo dược này còn chứa 3 hợp chất có lợi cho sức khỏe là wedelolactone, luteolin và apigenin, đã được chứng minh có khả năng ức chế sự phát triển của các tế bào gây ung thư ở tuyến tiền liệt.
– Cải thiện triệu chứng của bệnh viêm đại tràng cấp tính: Nhờ có khả năng làm lành vết thương và chống viêm mạnh mẽ nên sài đất có thể hỗ trợ giảm các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng cấp như đau bụng.
– Chống bệnh viêm ruột kết: Hay còn gọi là bệnh Crohn và viêm loét đại tràng, hiểu đơn giản là các rối loạn viêm mạn tính tái phát ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch của cơ thể. Các nghiên cứu cho thấy, cây sài đất có thể cải thiện viêm ruột kết cấp tính.
– Chống oxy hóa: Cây sài đất có đặc tính chống oxy hóa, nên được dùng trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến gốc tự do và ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư.
– Điều trị các bệnh ngoài da: Phenolic có trong thảo dược sài đất giúp điều trị viên, chữa lành vết thương và điều trị các bệnh ngoài da như viêm da, chàm, mụn trứng cá.
Một số công dụng của cây sài đất với sức khỏe con người.
– Bảo vệ gan: Hợp chất demethylwedelolactone và wedelolactone trong sài có công dụng bảo vệ gan.
– Kháng viêm, giảm đau: Cây sài đất có chứa các hợp chất triterpenoid, flavonoid, steroid có công dụng tương tự như một số loại thuốc giảm đau
– Cải thiện rụng tóc: Không chỉ cải thiện tình trạng rụng tóc, cây sài đất còn dùng để nhuộm tóc màu xám.
– Hỗ trợ điều trị xuất huyết tử cung và rong kinh ở phụ nữ: Đồng thời làm giảm sự thiếu hụt estrogen – nguyên nhân gây ra các vấn đề loãng xương ở phụ nữ mãn kinh.
II – Cây sài đất trị rôm sảy được không? Tại sao?
Về tác dụng trị rôm sảy của cây sài đất, dược sĩ Nguyễn Thị Nhâm – Tốt nghiệp trường Đại học Dược Hà Nội với 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn & chăm sóc sức khỏe tại nhà thuốc và các công ty Dược uy tín cho biết, cây sài đất là thảo dược tự nhiên có khả năng chữa rôm sảy vì những lý do sau:
1. Theo Y học cổ truyền
Theo y học cổ truyền, cây sài đất có tác dụng thanh nhiệt, giải độc gan, tiêu nhọt, kháng viêm, long đờm. Chủ trị các chứng nổi mẩn, rôm sảy, ho, đau họng, viêm tuyến vú, cao huyết áp…
2. Theo Y học hiện đại
– Đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm: Nghiên cứu cho thấy, dịch chiết methanol từ lá cây sài đất có khả năng chống lại 3 loại vi khuẩn gây bệnh Gram âm (Escherichia coli, Proteus rettgeri và Pseudomonas aeruginosa) và vi khuẩn gây bệnh gram dương (Bacillus cereus, B. subtilis và Staphylococcus aureus). Chính vì vậy, cây sài đất có hiệu quả trong việc kháng khuẩn, kháng viêm, điều trị rôm sảy và viêm da trong mùa nắng nóng.
Nhờ đặc tính thanh nhiệt, giải độc; kháng viêm, kháng khuẩn và chữa lành vết thương nên từ lâu cây sài đất đã được dân gian sử dụng trong điều trị rôm sảy.
– Chống oxy hóa, cải thiện hệ miễn dịch: Saponin trong cây sài đất có đặc tính kháng khuẩn, bảo vệ cơ thể chống lại nấm, vi khuẩn và vi rút. Đồng thời, kích thích cơ thể sản xuất tế bảo và cải thiện hệ miễn dịch. Saponin còn có thể hoạt động như một chất chống oxy hóa. Đó là lý do tại sao hợp chất này được sử dụng trong một số loại vắc xin.
– Chữa lành vết thương: Một số nghiên cứu đã đáng giá và khẳng định khả năng chữa lành vết thương của cây sài đất trên các mô bị rạch, cắt và vết thương hở.
III – 7+ cách dùng cây sài đất trị rôm sảy tại nhà hiệu quả nhanh chóng
Để sử dụng cây sài đất chữa rôm sảy, bạn có thể tham khảo và áp dụng 1 trong 7 cách hiệu quả nhất dưới đây:
1. Ăn cây sài đất
Cây sài đất có tác dụng thanh nhiệt, giải độc nên người bị rôm sảy có thể dùng như một loại rau sống, rửa sạch ăn trong các bữa hàng ngày. Kết hợp ăn cùng thịt cá, các thực phẩm khác để đảm bảo bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng giúp thanh nhiệt thải độc cho gan, giúp cơ thể mát hơn.
!Lưu ý: Chỉ nên ăn tối đa từ 100-200gr cây sài đất mỗi ngày để hiệu quả đạt được là tốt nhất, không gây ra tác dụng phụ.
2. Thoa nước cốt cây sài đất
Đây là cách đơn giản nhất, người bị rôm sảy có thể thực hiện theo hướng dẫn sau:
– Chuẩn bị: 30g cây sài đất tươi.
– Thực hiện: Rửa sạch cây sài đất rồi cho ngâm trong nước muối loãng khoảng 30 phút. Giã nát hoặc đem xay nhuyễn để vắt lấy nước cốt.
– Cách bôi: Rửa sạch vùng da bị rôm sảy rồi thoa nước cốt cây sài đất lên. Để lưu lại trên da khoảng 20 phút rồi rửa sạch lại với nước mát.
3. Tắm lá cây sài đất
Người bị rôm sảy chỉ cần sử dụng khoảng 50g lá sài đất, đem rửa sạch sau đó đun thành nước tắm. Mỗi ngày tắm một lần với nước lá cây này cho đến khi các triệu chứng rôm sảy biến mất.
Có 2 cách đun lá tắm từ cây sài đất như sau:
– Dùng cây sài đất tươi: Cho 50g cây sài đất tươi vào nấu cùng 2- 3 lít nước. Đun sôi trong khoảng 5-7 phút thì tắt bếp. Lọc lấy nước tắm, pha với nước mát rồi tiến hành tắm. Sau khi tắm với lá cây sài đất cần tắm lại bằng nước sạch.
– Dùng cây sài đất khô: Nấu 25 sài đất khô cùng với 2-3 lít nước trong khoảng 5 phút cho các dưỡng chất tiết hết ra. Pha nước lá cây sài đất với nước mát và tắm.
Tắm nước lá cây sài đất chữa rôm sảy.
4. Đắp lá cây sài đất
Người bị rôm sảy cũng có thể đắp lá cây sài đất để loại bỏ tình trạng. Cách thực hiện như sau:
Chuẩn bị: 30-40g cây sài đất tươi.
Thực hiện: Rửa sạch cây sài đất rồi cho ngâm trong nước muối loãng khoảng 30 phút. Giã nát hoặc đem xay nhuyễn.
Cách đắp: Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị rôm sảy rồi đắp lá cây sài đất lên. Để lưu lại trên da khoảng 20 phút thì rửa sạch lại với nước mát.
5. Dán cao sài đất
Người bị mọc rôm sảy có thể đem giã nát cây sài đất sau đó vắt lấy nước cốt. Đem cô đặc nước cốt cây sài đất thành cao rồi dùng dán lên vị trí da bị nổi rôm sảy. Sau khoảng 20 phút dán cao sài đất, bạn nên gỡ bỏ và rửa sạch da bằng nước mát. Thực hiện đều đặn mỗi ngày để đạt được hiệu quả như mong muốn.
6. Uống nước lá cây sài đất
Khi bị rôm sảy, bạn cũng có thể uống nước lá cây sài đất tươi hoặc khô theo hướng dẫn sau:
– Nước cây sài đất tươi: Giã 100g cây sài đất tươi cùng chút muối ăn. Thêm vào 00ml nước đun sôi để nguội rồi vắt lấy nước cốt. Chia làm 1 – 2 lần uống hết trong ngày. Phần bã có thể dùng đắp lên vùng da bị rôm sảy.
– Nước cây sài đất khô: Dùng 50g sài đất khô/ngày, thêm nửa lít nước cho vào sắc cho tới khi còn khoảng 200ml là được. Chia thành 2 lần uống hết trong ngày.
Uống nước lá cây sài đất chữa rôm sảy.
7. Kết hợp với thảo dược khác
– Cách 1: Dùng 30g sài đất, 10g hoa kim ngân, 12g thổ phục linh, 12g bồ công anh và 10g ké đầu ngựa. Sắc mỗi ngày 1 thang thuốc, dùng để giã nát xoa đắp hay nấu nước tắm đều được.
– Cách 2: Sắc 15g sài đất, 10g diệp hạ châu, 10g nhân trần, 12g hà thủ ô, 8g thiên liên kiện, 12g hoa kim ngân, 15g sinh địa, 12g sa sâm, 4g cam thảo, 6g thạch cao lấy nước uống. Chia nước làm 2 lần uống, mỗi ngày sắc 1 thang.
– Cách 3: Cho 15g sài đất, 12g hoa kim ngân, 4g cam thảo, 6g ké đầu ngựa, 10g liên kiều, 12g nhân trần, 12g sa sâm và 15g tân quy vào sắc với 500ml nước. Sắc còn 300ml nước thì chia làm 2 lần uống hết trong ngày. Trường hợp muốn trị rôm sảy cho bé từ 4 – 12 tuổi uống thì dùng với liều lượng bằng 1/3 thang thuốc trên.
– Cách 4: Dùng 30g sài đất, 12g ké đầu ngựa, 15g hoa kim ngân và 16g cam thảo cho vào sắc 650 ml cho tới khi còn khoảng 250mk thì tắt bếp. Chắt lấy phần nước thuốc uống 1-2 lần/ngày.
– Cách 5: Cho 30g cây sài đất, 20g củ sắn dây, 20g kim ngân hoa, 20g lá sao đen, 16g hoa hoè và 16g cam thảo đất vào sắc cùng 1 lít nước. Lọc lấy nước uống hết trong ngày.
Trong quá trình trị rôm sảy bằng cây sài đất, bạn nên thực hiện đồng thời các biện pháp dưới đây để loại bỏ rôm sảy nhanh chóng và hiệu quả hơn:
– Ưu tiên ở trong phòng thoát mát, hạn chế đi ra ngoài trời nắng nóng: Ở trong phòng mát giúp hạ nhiệt cơ thể, da luôn thoáng sạch, hạn chế đổ mồ hôi. Đồng thời nên hạn chế đi ra ngoài khi thời tiết nắng nóng đỉnh điểm (khoảng từ 9h sáng đến 16h chiều) nếu không có việc gì thực sự cần thiết.
– Mặc quần áo thoáng mát: Nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, chất liệu mềm mại và thấm hút mồ hôi tốt để giảm lượng mồ hôi tích tụ trên da.
– Bổ sung thực phẩm có tính mát: Ví dụ củ đậu, sữa chua, bột sắn dây; hoa quả (cam, táo, bưởi; rau xanh (bí đao, rau ngót) giúp thanh nhiệt, giải độc và giảm nóng trong.
– Sử dụng sữa tắm và kem trị rôm sảy: Người bị rôm sảy cũng có thể tham khảo và sử dụng bộ đôi sản phẩm: Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má và Kem bôi da Yoosun Rau má để loại bỏ cũng như ngăn ngừa rôm sảy.
Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má với thành phần chính là chiết xuất Rau má, chiết xuất Củ gừng và Bisabolol giúp làm mát da, dịu da, góp phần ngăn ngừa rôm sảy, mẩn ngứa, hăm da; làm sạch nhẹ nhàng, loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi trên da…
Gel tắm gội thảo dược cho bé Yoosun Rau má được nhiều người lựa chọn vì không sulfate, không xà phòng, không cồn, không paraben, không silicol. Vì vậy, bạn có thể yên tâm tắm gội hàng ngày để phòng ngừa các tác nhân gây rôm sảy, mẩn ngứa.
Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má và kem bôi da Yoosun Rau má.
Kem bôi Yoosun Rau má chứa thành phần chính là tinh chất rau má hết hợp vitamin E, D-Panthenol và hoạt chất kháng khuẩn Chlorhexidine giúp chống nhiễm khuẩn, làm mát da, kích thích tái tạo tế bài da, giúp phòng và hỗ trợ giảm rôm sảy hiệu quả.
Người bị rôm sảy nên thoa Yoosun rau má sau khi tắm kết hợp massage nhẹ nhàng để kem thẩm thấu vào da. Thực hiện mỗi ngày từ 1 đến 2 lần để mang đến kết quả tốt nhất.
IV – Lưu ý khi sử dụng cây sài đất trị rôm sảy
Cây sài đất khi sử dụng đúng cách sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và ngược lại. Do đó, để đảm bảo an toàn, khi sử dụng cây sài đất bạn cần chú ý những vấn đề dưới đây:
1. Tham khảo ý kiến bác sĩ
Khi sử dụng sài đất để uống như một vị thuốc chữa rôm sảy, bạn nên tham khảo ý kiến thầy thuốc Đông Y hoặc bác sĩ. Đặc biệt nếu đối tượng sử dụng là trẻ em, phụ nữ có thai/đang cho con bú và những người có bệnh lý mạn tính.
2. Liều lượng, thời gian
Về liều lượng cây sài đất nên dùng, mỗi ngày dùng tối đa 100g (nếu dùng sài đất tươi) và 50g (nếu dùng sài đất khô). Trẻ em tùy từng độ tuổi mà sử dụng khoảng 1/3 – 1/2 liều người lớn.
Thời gian điều trị rôm sảy bằng sài nhiều nhất là 5–7 ngày. Tuyệt đối không nên lạm dụng dùng kéo dài vì có thể gây ra các tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe.
Chú ý dùng cây sài đất với lượng vừa phải, tối đa 100g/ngày.
3. Chọn mua cây sài đất chất lượng
Khi dùng sài đất để chữa rôm sảy, hãy đảm bảo mua được sài đất có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng và độ an toàn, không chứa thuốc trừ sâu.
4. Theo dõi phản ứng
Khi uống, đắp, ăn hoặc tắm nước cây sài đất, nếu thấy xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức. Đồng thời đến bệnh viện thăm khám nếu các triệu chứng không tự thuyên giảm.
Trước khi đắp cây sài đất, để đảm bảo an toàn bạn có thể bôi một ít nước thuốc ra cổ tay. Nếu không có biểu hiện kích ứng thì có thể dùng toàn thân hoặc trên diện rộng.
5. Không dùng khi da có vết thương, nhiễm trùng
Khi dùng cây sài đất để bôi hoặc đắp da, bạn cần tránh dùng thảo dược này khi da có vết thương hở hoặc dấu hiệu nhiễm trùng. Với trường hợp này, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn điều trị phù hợp.
6. Tránh kết hợp với thuốc Tây y
Không nên dùng kết hợp cây sài đất với thuốc Tây vì có thể gây ra các phản ứng phụ không mong muốn.
Khi muốn kết hợp cây sài đất với các dược liệu khác cần hỏi ý kiến bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
7. Tránh nhầm lẫn
Cây sài đất rất dễ nhầm lẫn với lỗ cúc địa. Tuy nhiên, cây lỗ cúc địa thường có lá ngắn hơn, hoa tương tự như cây sài đất nhưng màu vàng nhạt hơn.
V – Đánh giá hiệu quả trị rôm sảy của cây sài đất
Sử dụng cây sài đất chữa rôm sảy là phương pháp dân gian truyền miệng và hiện vẫn chưa có nhiều nghiên cứu hiện đại khẳng định, chứng minh.
Theo tìm hiểu, cây sài đất chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị rôm sảy, không thay thế được các chỉ định chữa trị của bác sĩ. Do đó, bạn nên điều trị rôm sảy theo hướng dẫn của bác sĩ.
Mặt khác, công dụng trị rôm sảy của cây sài đất chỉ có hiệu quả nhất định với trường hợp rôm sảy nhẹ và mới khởi phát kết hợp với người bệnh kiên trì thực hiện đều đặn, đúng cách. Tùy thuộc vào cơ địa cũng như mức độ rôm mà thời gian thể hiện tác dụng trị rôm sảy của cây sài đất sẽ khác nhau. Nhưng thông thường rôm sảy sẽ biến mất sau khoảng 5-7 ngày áp dụng.
Với trường hợp rôm sảy nặng và kéo dài, tác dụng chữa rôm sảy của cây sài đất hầu như không phát huy hiệu quả. Trong trường hợp này, việc thăm khám và điều trị y tế theo hướng dẫn của bác sĩ là điều cần thiết.
Sài đất là thảo dược quen thuộc có nhiều tác dụng dược lý và được dân gian dùng nhiều trong điều trị rôm sảy. Tuy nhiên, nếu có ý định dùng cây sài đất trị rôm sảy hoặc bất kỳ bệnh lý nào, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn sử dụng thảo dược này an toàn và hiệu quả.
Nếu vẫn còn thắc mắc về vấn đề cách trị rôm sảy bằng cây sài đất hoặc muốn biết thêm thông tin về kem bôi da Yoosun Rau má/Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má, bạn vui lòng gọi đến tổng đài (miễn phí cước) 1800 1125 để được dược sĩ của Yoosun Rau Má tư vấn.
Tham khảo thêm:
Để lại bình chọn cho bài viết của chúng tôi:
Chưa có bình luận!