Bị dị ứng có nên bôi dầu gió không? Giải đáp từ chuyên gia
Tác giả: Nguyễn Thị Thu Hà
Khi da bị nổi mẩn, ngứa hoặc dị ứng, nhiều người có thói quen bôi dầu gió để “giảm ngứa nhanh”. Ai cũng tin lớp dầu ấy sẽ giúp “làm dịu” nhanh cảm giác khó chịu. Tuy nhiên, dưới góc nhìn y khoa, vấn đề lại không hề đơn giản như vậy – đặc biệt là với làn da đang bị dị ứng. Vậy bị dị ứng có nên bôi dầu gió không? Câu trả lời không đơn giản như bạn nghĩ
I – Dầu gió là gì? Thường dùng khi nào?
Dầu gió là một loại chế phẩm dân gian quen thuộc, gần như gia đình nào cũng có ít nhất một chai trong tủ thuốc. Sản phẩm này được bào chế từ hỗn hợp các tinh dầu thiên nhiên và hoạt chất bay hơi có tác dụng làm mát, giảm đau và kích thích tuần hoàn máu tại chỗ.
Thành phần phổ biến trong dầu gió thường gồm:
– Menthol (tinh dầu bạc hà): tạo cảm giác mát lạnh khi thoa lên da, giúp làm dịu nhanh cơn đau nhẹ hoặc cảm giác ngứa.
– Camphor (long não): có mùi thơm đặc trưng, giúp thông mũi, giảm nghẹt thở, giảm đau nhức cơ.
– Methyl salicylate: có tác dụng giảm đau, giãn mạch nhẹ nên thường được thêm vào các loại dầu xoa bóp.
– Tinh dầu khuynh diệp, tinh dầu tràm, tinh dầu quế… giúp kháng khuẩn, khử mùi và tạo cảm giác ấm dễ chịu.
Dầu gió hoạt động dựa trên cơ chế kích thích các thụ thể nhiệt và đau trên da, tạo cảm giác ban đầu là mát lạnh, sau đó nóng ấm, giúp đánh lạc hướng cơ thể khỏi cơn đau chính.
Nhờ sự kết hợp của các thành phần này, dầu gió được dùng phổ biến trong các trường hợp như:
– Giảm các triệu chứng cảm lạnh, đau đầu, nghẹt mũi
Khi cảm thấy chóng mặt, sổ mũi, hắt hơi hoặc nhức đầu nhẹ, nhiều người thường xoa một ít dầu gió lên thái dương, sau gáy hoặc lòng bàn tay để tạo cảm giác ấm và thông mũi tức thì. Hương tinh dầu khuynh diệp, bạc hà, long não giúp làm thông đường thở và giảm cảm giác nặng đầu.
– Giảm đau cơ, nhức mỏi, bầm tím
Các thành phần như methyl salicylate trong dầu gió có tác dụng giãn mạch và giảm đau nhẹ, nên thường được dùng để xoa bóp vùng vai, cổ, lưng, đầu gối khi bị căng cơ hoặc mỏi. Cảm giác nóng – lạnh xen kẽ giúp giảm co cứng cơ và cải thiện lưu thông máu.
– Chống say tàu xe
Một vài giọt dầu gió bôi ở thái dương hoặc hít nhẹ mùi có thể giúp giảm cảm giác buồn nôn, chóng mặt khi di chuyển bằng tàu xe nhờ mùi thơm mạnh của menthol và camphor giúp tỉnh táo, thông thoáng đầu óc.
– Giữ ấm cơ thể, xoa bóp khi trời lạnh
Trong thời tiết lạnh hoặc mưa gió, nhiều người xoa một ít dầu gió lên ngực, lưng hoặc lòng bàn chân để giữ ấm và ngăn ngừa cảm lạnh – đặc biệt là người lớn tuổi, trẻ nhỏ hoặc người có sức đề kháng yếu.
II – Bị dị ứng có nên bôi dầu gió không?
Không nên bôi (thoa) dầu gió khi da đang bị dị ứng, nhất là khi vùng da bị viêm hoặc có dấu hiệu kích ứng. bởi vì:
Khi da đang bị dị ứng, hàng rào bảo vệ da đã suy yếu, lớp biểu bì dễ tổn thương. Lúc này, việc thoa dầu gió hoặc các loại tinh dầu mạnh có thể khiến da bị nóng rát, sưng đỏ, phồng rộp hoặc nổi mụn nước. Một số người có cơ địa nhạy cảm còn bị dị ứng với chính thành phần trong dầu gió, đặc biệt là menthol và camphor – dẫn đến phản ứng ngứa, nổi mề đay, thậm chí khó thở nếu dùng quá nhiều.
Khi bị dị ứng tuyệt đối không nên bôi dầu gió
III – Những tác hại khi bôi dầu gió lên vùng da bị dị ứng
Khi da đang bị dị ứng, hàng rào bảo vệ tự nhiên của da đã yếu đi, các tế bào sừng không còn đủ khả năng ngăn cản chất kích ứng thâm nhập. Việc bôi dầu gió lên vùng da này chẳng khác nào “đổ thêm dầu vào lửa”, khiến tình trạng kích ứng trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những hậu quả cụ thể có thể xảy ra:
1. Da đỏ rát, bỏng nhẹ hoặc phồng rộp
Dầu gió chứa nhiều tinh dầu có tính nóng mạnh như menthol, camphor, methyl salicylate. Khi thoa lên vùng da đang viêm hoặc trầy xước, các hoạt chất này làm tăng lưu lượng máu và sinh nhiệt tại chỗ, khiến da bỏng rát, đỏ ửng hoặc thậm chí phồng rộp.
Ở những người có làn da nhạy cảm, chỉ vài giây sau khi bôi đã cảm thấy nóng rát, châm chích dữ dội.
2. Cảm giác ngứa và sưng lan rộng
Một phản ứng thường gặp khác là ngứa tăng lên sau khi bôi dầu gió.
Do các tinh dầu kích thích các thụ thể thần kinh cảm giác trên da, cơ thể phản ứng bằng cách giải phóng histamin, dẫn đến ngứa dữ dội hơn và sưng lan ra vùng da lân cận.
Nếu tiếp tục gãi hoặc chà xát, vùng da này dễ bị viêm nhiễm thứ phát, hình thành mụn nước hoặc mảng đỏ kéo dài.
3. Bong tróc, khô và tổn thương hàng rào bảo vệ da
Các tinh dầu trong dầu gió có tính bay hơi cao, làm mất độ ẩm tự nhiên của da, khiến bề mặt trở nên khô, nứt nẻ, bong tróc.
Khi lớp bảo vệ da bị phá vỡ, vi khuẩn và nấm dễ xâm nhập hơn, khiến tình trạng viêm da dị ứng kéo dài và khó hồi phục.
4. Viêm da tiếp xúc dị ứng
Ở những người có cơ địa nhạy cảm, đặc biệt là người bị viêm da cơ địa hoặc tiền sử dị ứng tinh dầu, việc bôi dầu gió có thể dẫn đến viêm da tiếp xúc dị ứng. Triệu chứng thường xuất hiện sau vài giờ đến vài ngày:
– Da đỏ, ngứa, rát, có thể nổi mụn nước nhỏ.
– Cảm giác nóng rát hoặc đau nhức tại chỗ.
– Nếu không xử lý sớm, vùng da có thể thâm sạm, bong tróc hoặc để lại sẹo tăng sắc tố.
5. Phản ứng toàn thân (hiếm gặp nhưng nguy hiểm)
Một số người có thể dị ứng với chính thành phần của dầu gió như menthol hoặc camphor. Khi hấp thu qua da (đặc biệt ở vùng rộng), có thể gây:
– Chóng mặt, buồn nôn, đau đầu.
– Khó thở, tụt huyết áp hoặc sốc phản vệ nhẹ.
Tuy hiếm gặp, nhưng đây là dấu hiệu cảnh báo cần ngừng sử dụng ngay và đến cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.
IV – Cách xử lý đúng khi bị dị ứng da
Khi bị dị ứng da, nhiều người thường bối rối hoặc xử lý sai cách, khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Thay vì bôi dầu gió hay các loại thuốc không rõ nguồn gốc, bạn nên thực hiện đúng quy trình chăm sóc và xử lý da bị dị ứng theo các bước dưới đây.
Bước 1: Ngừng ngay tác nhân gây dị ứng
Điều đầu tiên và quan trọng nhất là xác định và loại bỏ nguyên nhân gây dị ứng.
– Nếu bạn vừa bôi dầu gió, mỹ phẩm, kem dưỡng, thuốc mỡ lạ hoặc tiếp xúc với hóa chất, kim loại, phấn hoa… hãy ngừng sử dụng ngay lập tức.
– Không gãi, không chà xát hay cố “rửa mạnh” vùng da dị ứng. Việc này chỉ khiến da bị tổn thương sâu hơn, dễ bội nhiễm hoặc để lại vết thâm.
– Nếu dị ứng xuất hiện sau khi ăn hoặc uống thuốc, hãy ghi nhớ lại thời điểm và báo cho bác sĩ để được tư vấn chính xác.
Bước 2: Làm sạch nhẹ vùng da bị dị ứng
Bạn nên rửa nhẹ vùng da bị dị ứng bằng nước mát sạch hoặc dung dịch muối sinh lý 0,9% để làm dịu và loại bỏ bụi bẩn, chất kích ứng còn sót lại. Nếu vùng da đó có dính dầu gió, hãy lau lại nhiều lần bằng gạc mềm thấm nước muối sinh lý cho đến khi cảm giác rát giảm dần.
Trong quá trình làm sạch, tránh dùng xà phòng, sữa tắm hay dung dịch sát khuẩn mạnh, vì những sản phẩm này có thể khiến da khô, bong tróc và kích ứng nặng hơn.
Sau cùng, dùng khăn bông mềm, sạch thấm khô nhẹ nhàng, tuyệt đối không chà xát để tránh làm tổn thương thêm vùng da đang viêm.
Bước 3: Làm dịu và phục hồi da
Sau khi vùng da đã được làm sạch, bước tiếp theo là làm dịu, cấp ẩm và phục hồi hàng rào bảo vệ da. Lúc này, bạn nên thoa kem bôi dịu da có chứa chiết xuất rau má, lô hội hoặc panthenol (vitamin B5) để giúp da nhanh hồi phục.
Kem bôi chứa chiết xuất rau má giúp làm lành vết thương nhanh hơn, giảm hình thành sẹo và ngăn ngừa nhiễm trùng thứ cấp
( Xem thêm: Kem bôi da Yoosun Rau má có bắt nắng không )
Bước 4: Thăm khám bác sĩ nếu dị ứng nặng
Nếu sau 1 – 2 ngày mà da vẫn đỏ nhiều, ngứa dữ dội, sưng phù hoặc lan rộng, bạn không nên tự điều trị tại nhà nữa. Hãy đến khám bác sĩ da liễu hoặc cơ sở y tế gần nhất để được:
– Kê thuốc kháng histamin đường uống giúp giảm ngứa và sưng.
– Kê thuốc bôi kháng viêm nhẹ hoặc kem chứa corticoid theo chỉ định (nếu cần).
– Trong trường hợp nghi ngờ dị ứng thuốc hoặc phản ứng toàn thân, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm hoặc test dị ứng để xác định chính xác nguyên nhân.
Lưu ý: Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc corticoid mạnh vì có thể làm mỏng da, giãn mao mạch, gây viêm da nặng hơn.
Tóm lại, bị dị ứng thì không được bôi dầu gió. Hãy ưu tiên làm dịu da bằng các loại kem chứa các thành phần thiên nhiên và thăm khám bác sĩ để sử dụng thuốc đặc trị dị ứng an toàn. Tuyệt đối không tự ý dùng dầu gió lên vết dị ứng để tránh làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn.
Tham khảo thêm:
Tài liệu tham khảo:
1. Contact dermatitis as an adverse reaction to some topically used agents
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/cod.12483
2. Effect of topically applied menthol on thermal, pain and itch
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8738567/
3. Menthol topical Uses, Side Effects & Warnings
https://www.webmd.com/drugs/2/drug-173171/pain-relief-menthol-topical/details
4. Camphor or Menthol Allergy
https://www.aaaai.org/allergist-resources/ask-the-expert/answers/old-ask-the-experts/camphor-menthol-allergy
Kem bôi da Yoosun Rau má
- Làm thơm và dưỡng da, giúp da mềm mịn
- Góp phần ngăn ngừa các tác nhân gây mụn, rôm sảy, mẩn ngứa, hăm da
- Làm mát dịu da
- Làm mờ các vết sẹo, vết thâm do mụn
Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má
Làm sạch nhẹ nhàng. Giúp làm mát, dịu da, góp phần ngăn ngừa mẩn ngứa, giảm mẩn đỏ.
Sữa dưỡng ẩm cho bé Yoosun Rau má
- Dưỡng ẩm, làm mềm da, mát da
- Giúp giảm ngứa do khô da
Dầu massage cho bé Yoosun Rau má
- Làm mềm, mượt da, hỗ trợ cho việc mát - xa cho bé
- Tạo lớp màng giữ ẩm trên da bé, tăng cường hàng rào bảo vệ da
- Giúp làm mát, dịu da, dùng cho các vết hăm tã, vùng cứt trâu của trẻ
CÔNG TY TNHH ĐẠI BẮC
Địa chỉ: Số 11, đường Công Nghiệp 4, Khu Công Nghiệp Sài Đồng B, Phường Long Biên, Tp. Hà Nội
Nhà máy sản xuất: Đường D1, KCN Yên Mỹ II, xã Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên
Để lại bình chọn cho bài viết của chúng tôi:
Chưa có bình luận!