Cách nhận biết viêm da cơ địa cấp tính và điều trị nhanh chóng hiệu quả

Nhận biết viêm da cơ địa cấp tính là yếu tố quan trọng giúp người bệnh sớm tìm được phương pháp điều trị phù hợp, tránh gặp phải những biến chứng khó lường xảy ra. Vậy làm sao để cải thiện những triệu chứng khó chịu nhanh chóng, hiệu quả? Tất cả những băn khoăn trên sẽ được dược sĩ Yoosun Rau má giải đáp ngay trong bài viết này.

I – Tìm hiểu bệnh viêm da cơ địa cấp tính là gì?

Viêm da cơ địa, hay còn gọi là chàm thể tạng, chàm sữa hoặc lác sữa ở trẻ nhỏ, là một tình trạng da mạn tính thường xuyên tái phát. Bệnh này đặc trưng bởi sự xuất hiện của các vết da viêm đỏ, bong vảy hoặc tiết dịch gây cảm giác ngứa ngáy dữ dội. Việc gãi để giảm ngứa thường dẫn đến tổn thương da, làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Viêm da cơ địa cấp tính là giai đoạn đầu của bệnh.

Viêm da cơ địa giai đoạn cấp tính là giai đoạn đầu của bệnh viêm da cơ địa, đặc trưng bởi sự xuất hiện nhanh chóng của các triệu chứng ở da. Đây là giai đoạn mà bệnh thường bùng phát mạnh mẽ, với các dấu hiệu dễ nhận biết.

II – Triệu chứng viêm da cơ địa cấp tính ở trẻ em và người lớn

Bệnh viêm da cơ địa thường biểu hiện qua các triệu chứng đặc trưng như da bị đỏ, bong vảy, chảy dịch, dày sừng, nứt nẻ và cảm giác ngứa có thể nhẹ nhàng hoặc nghiêm trọng. Các dấu hiệu này có thể thay đổi tùy theo lứa tuổi của người bệnh và giai đoạn phát triển của bệnh. Cụ thể như sau:

1. Triệu chứng viêm da cơ địa cấp tính ở trẻ sơ sinh và nhũ nhi

Khoảng 60% trường hợp viêm da cơ địa bắt đầu xuất hiện ở trẻ từ 0 đến 1 tuổi, với sự khởi phát chủ yếu vào khoảng 2 đến 3 tháng tuổi. Trẻ sơ sinh mắc viêm da cơ địa giai đoạn cấp tính thường gặp những triệu chứng sau đây:

Trẻ sơ sinh bị nổi ban đỏ kèm theo tình trạng bong vảy.

– Nổi ban đỏ và bong vảy: Xuất hiện chủ yếu ở hai bên má, quanh miệng hoặc có thể ở trán, thân mình, cổ, bẹn, và các nếp gấp da, tạo thành các mảng da đỏ và khô.

– Mụn nước nhỏ: Các mụn nước li ti nổi lên ở vùng da bị đỏ, có thể gây cảm giác khó chịu cho trẻ.

– Chảy dịch: Mụn nước vỡ ra sẽ chảy dịch, dẫn đến tình trạng viêm trợt và làm da trở nên ẩm ướt, dễ bị nhiễm khuẩn.

– Vết loét: Các vết loét có thể đóng vảy và khô, nhưng cũng có nguy cơ bị nhiễm khuẩn thứ phát nếu không được chăm sóc đúng cách.

– Triệu chứng kèm theo: Có thể bao gồm tiêu chảy và viêm tai giữa, khiến trẻ cảm thấy không thoải mái và khó chịu hơn.

– Ngứa: Ngứa rát cũng có thể là dấu hiệu viêm da cơ địa cấp tính ở trẻ sơ sinh. Dấu hiệu này có thể khiến trẻ mất ngủ và quấy khóc liên tục, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

2. Triệu chứng viêm da cơ địa cấp tính ở trẻ em

Ở trẻ em từ 2 đến 12 tuổi, viêm da cơ địa có thể đi kèm với các vấn đề như đục thủy tinh thể và viêm kết mạc dị ứng. Các triệu chứng của bệnh viêm da cơ địa ở lứa tuổi này thường bao gồm:

– Da khô, ráp và nứt nẻ: Da thường trở nên khô và có thể xuất hiện các vết nứt nhỏ, gây ngứa ngáy và cảm giác không thoải mái.

– Tổn thương da xuất hiện ở các khu vực đặc thù: Các tổn thương thường tập trung ở những vùng như phía sau đầu gối, trên đầu gối, khuỷu tay và các nếp gấp của da, như vùng cổ tay và bẹn.

– Mảng da bị lichen hóa: Các mảng da có xu hướng dày lên và trở nên thô ráp, thường xuất hiện dưới dạng đĩa. Ban đầu, tình trạng này có thể chỉ xuất hiện ở các vùng như mặt duỗi, đầu gối và cùi chỏ, nhưng sau đó có thể lan ra các nếp gấp da khác, kèm theo các sẩn ngứa và da khô.

3. Triệu chứng viêm da cơ địa cấp tính ở người trưởng thành

Ở người trưởng thành, viêm da cơ địa thường không biểu hiện mạnh mẽ như ở trẻ em, nhờ vào sức đề kháng và hệ miễn dịch phát triển hơn. Bệnh có thể ít biểu hiện rõ ràng trên da, thường chỉ thấy da khô và sần sùi kéo dài, đặc trưng của bệnh mãn tính.

Hình ảnh viêm da cơ địa cấp tính ở người trưởng thành.

Ngoài ra, viêm da cơ địa cấp tính ở người lớn cũng có thể đi kèm với các vấn đề khác như hen suyễn, viêm mũi dị ứng hoặc dị ứng thực phẩm. Các triệu chứng của bệnh ở người trưởng thành trong giai đoạn cấp tính bao gồm:

– Các vùng da bị tổn thương thường nổi ban đỏ rõ rệt, có thể lan rộng và gây cảm giác khó chịu.

– Trên bề mặt da có nhiều mụn nước nhỏ, không sâu, có thể gây ra cảm giác ngứa ngáy và khó chịu.

– Khi mụn nước bị vỡ, chúng sẽ chảy dịch và làm cho vùng da bị tổn thương bị phù nề và có vảy tiết.

– Người bệnh có thể cảm thấy ngứa, nóng rát và sưng đau ở vùng da bị ảnh hưởng.

– Vùng da tổn thương có thể bị bội nhiễm, dẫn đến tình trạng loét, mụn mủ, sưng nóng, và các triệu chứng khác.

III – Nguyên nhân nào gây viêm da cơ địa cấp tính

Nguyên nhân chính xác gây nên bệnh viêm da cơ địa cấp tính vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là viêm da cơ địa không phải là bệnh lây nhiễm, nên bạn không cần lo lắng về việc truyền bệnh cho người khác. Bệnh thường phát sinh do sự rối loạn trong hệ miễn dịch, và có sự liên quan chặt chẽ đến yếu tố di truyền của cơ thể.

1. Yếu tố di truyền

Khoảng 80% các trường hợp viêm da cơ địa được xác nhận có liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có bố hoặc mẹ mắc bệnh dị ứng như viêm mũi dị ứng, viêm xoang, hoặc hen suyễn, nguy cơ bạn phát triển bệnh viêm da cơ địa sẽ cao hơn đáng kể.

2. Tác nhân từ môi trường và lối sống

Viêm da cơ địa cấp tính có thể bùng phát do nhiều yếu tố môi trường và lối sống khác nhau, bao gồm:

Gãi ngứa có thể là nguyên nhân gây viêm da cơ địa.

– Tắm nước quá nóng và lâu: Sử dụng nước nóng trong thời gian dài có thể làm mất độ ẩm tự nhiên của da, dẫn đến khô da và kích thích bùng phát viêm da.

– Gãi và cọ xát: Hành động gãi có thể gây tổn thương thêm cho da, làm tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn và dễ dẫn đến nhiễm trùng.

– Bài tiết mồ hôi: Mồ hôi có thể gây kích ứng da, đặc biệt khi nó tiếp xúc với các sản phẩm chăm sóc da hoặc quần áo.

– Thời tiết lạnh và khô: Điều kiện thời tiết khô và lạnh có thể làm da mất nước, dẫn đến tình trạng khô ráp và kích ứng.

– Sử dụng xà phòng và chất tẩy rửa: Các sản phẩm chứa hóa chất mạnh có thể làm da bị kích ứng và dẫn đến viêm.

– Chất gây dị ứng: Các yếu tố như phấn hoa, lông động vật, và bụi bẩn có thể là tác nhân gây kích ứng và làm bệnh nặng thêm.

– Thực phẩm dễ gây dị ứng: Các loại thực phẩm như trứng, sữa, cá, đậu nành, và lúa mì có thể gây phản ứng dị ứng và làm tình trạng da xấu đi.

IV – Viêm da cơ địa cấp tính gây ra những biến chứng nguy hiểm nào?

Nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách, viêm da cơ địa cấp tính có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là một số vấn đề có thể phát sinh:

– Bệnh hen suyễn và sốt cỏ khô: Hơn một nửa số trẻ em mắc viêm da cơ địa có nguy cơ cao mắc thêm bệnh hen suyễn hoặc sốt cỏ khô. Đây là những tình trạng dị ứng thường xảy ra đồng thời với viêm da cơ địa, gây ra các triệu chứng như khó thở, hắt hơi, và ngứa ở mắt.

– Viêm da thần kinh mãn tính: Viêm da cơ địa có thể tiến triển thành viêm da thần kinh mãn tính, với đặc trưng là da trở nên dày sừng và ngứa kéo dài. Khi tình trạng ngứa không được điều trị hiệu quả, người bệnh có xu hướng gãi nhiều hơn, dẫn đến tổn thương da nghiêm trọng, thay đổi màu sắc da và hình thành các vảy cứng.

Viêm da cơ địa nếu không điều trị kịp thời có thể gây bệnh hen suyễn.

– Nhiễm trùng da: Các vết loét và nứt nẻ do viêm da cơ địa cấp tính gây ra, đặc biệt khi có sự can thiệp bằng gãi, có thể trở thành nguồn nhiễm trùng do vi khuẩn và vi rút. Sự nhiễm trùng này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng da, dẫn đến các triệu chứng như sưng đỏ, mưng mủ và đau đớn.

– Viêm da tay: Viêm da cơ địa cũng có thể dẫn đến viêm da tay, đặc biệt ở những người tiếp xúc thường xuyên với các yếu tố như xà phòng, chất tẩy rửa, và môi trường ẩm ướt. Tình trạng này gây khó chịu và làm cho da tay trở nên nhạy cảm, dễ bị tổn thương.

– Viêm da tiếp xúc dị ứng hoặc kích ứng: Viêm da cơ địa có thể kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da tiếp xúc do tiếp xúc với các hóa chất, mỹ phẩm hoặc ô nhiễm môi trường. Những tác nhân này có thể làm tăng tình trạng kích ứng da, dẫn đến các triệu chứng như ngứa, đỏ và sưng.

– Rối loạn giấc ngủ: Ngứa ngáy do viêm da cơ địa có thể gây ra rối loạn giấc ngủ, bao gồm khó ngủ, tỉnh dậy giữa đêm hoặc ngủ không sâu. Những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.

V – Chẩn đoán bệnh viêm da cơ địa giai đoạn cấp tính như thế nào?

Để có thể tìm được biện pháp điều trị viêm da cơ địa cấp tính hiệu quả trước tiên người bệnh cần đến cơ sở y tế để thăm khám. Tại đây bác sĩ sẽ thăm khám và yêu cầu người bệnh thực hiện một số xét nghiệm cần thiết.

1. Khám lâm sàng

Để chẩn đoán viêm da cơ địa, bác sĩ thường dựa vào các tiêu chuẩn chính sau:

– Ngứa: Đây là triệu chứng đặc trưng của bệnh, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

– Vị trí và đặc điểm tổn thương: Các tổn thương có thể bao gồm lichen hóa (các mảng da sậm màu, dày và ngứa mãn tính) xuất hiện chủ yếu ở các nếp gấp trên cơ thể trẻ em hoặc thành dải ở người lớn. Tổn thương thường xuất hiện trên khuôn mặt và mặt duỗi của các chi ở trẻ em và trẻ sơ sinh.

Bác sĩ thăm khám để chẩn đoán bệnh.

– Phát ban tái phát hoặc mạn tính: Sự xuất hiện và tái phát của phát ban là yếu tố quan trọng trong chẩn đoán.

– Tiền sử dị ứng: Tiền sử cá nhân hoặc gia đình có các bệnh dị ứng, như viêm mũi dị ứng hay hen suyễn, có thể hỗ trợ chẩn đoán.

Các tiêu chuẩn phụ hỗ trợ chẩn đoán bao gồm:

– Khô da và vảy cá: Xuất hiện tình trạng da khô, có vảy như cá và dày sừng nang lông.

– Viêm da ở tay và chân: Các vùng da như tay và chân bị viêm có thể là dấu hiệu của bệnh.

– Chàm vú, viêm môi: Những tổn thương trên vú, môi hoặc vảy phấn ở cổ cũng có thể được xem xét.

– Tăng sắc tố và dấu hiệu Dennie-Morgan: Sự thay đổi sắc tố quanh mắt và nếp gấp mí dưới là những chỉ số quan trọng.

– Viêm kết mạc và giác mạc hình chóp: Những vấn đề về mắt như viêm kết mạc hoặc giác mạc hình chóp có thể xuất hiện.

– Đục thủy tinh thể dưới bao sau: Là một dấu hiệu phụ trợ quan trọng. Để chẩn đoán chính xác, cần phải có ít nhất 3 tiêu chuẩn chính và 3 tiêu chuẩn phụ.

2. Các xét nghiệm cận lâm sàng

Ngoài khám lâm sàng, các xét nghiệm cận lâm sàng có thể bao gồm:

– Tăng nồng độ IgE huyết thanh: Xét nghiệm này giúp xác định mức độ IgE trong huyết thanh, một chỉ số của phản ứng dị ứng.

– Mô bệnh học: Xét nghiệm này thường cho thấy sự xâm nhập của các tế bào viêm như bạch cầu lympho, mono, và dưỡng bào trong trung bì, và có thể có hiện tượng ái kiềm. Lichen hóa có thể đi kèm với tăng sản thượng bì.

– Test lẩy và test áp bì: Các xét nghiệm này giúp xác định nguyên nhân gây dị ứng và phản ứng của da với các tác nhân gây dị ứng.

VI – Cách điều trị viêm da cơ địa cấp tính an toàn hiệu quả

Mục đích của việc điều trị viêm da cơ địa cấp tính là giảm viêm, giảm ngứa và ngăn chặn những cơn bùng phát trong tương lai. Dưới đây là một số biện pháp điều trị được áp dụng phổ biến hiện nay:

1. Trị viêm da cơ địa bằng thảo dược

Đây là cách trị viêm da cơ địa cấp tính được nhiều người lựa chọn bởi tính an toàn và tiện lợi.

– Sử dụng lá ổi: Trong y học cổ truyền, lá ổi non đã được biết đến như một liệu pháp tự nhiên hữu ích. Lá ổi chứa nhiều hợp chất quý giá như avicularin, leucocyanidin, guaijaverin, quercetin và beta-sitosterol, tất cả đều có tác dụng hỗ trợ làm giảm các triệu chứng của viêm da cơ địa. Bạn chỉ cần đun nước lá ổi rồi đợi nguội và ngâm tay và chân bị ảnh hưởng vào nước này trước khi đi ngủ để làm dịu và giảm triệu chứng viêm da.

– Tắm bằng lá khế: Sử dụng lá khế để điều trị viêm da cơ địa cấp tính là một phương pháp được nhiều người áp dụng và đánh giá cao. Lá khế có tác dụng chủ yếu là tán nhiệt, chống viêm, kháng khuẩn và giải độc, nhờ vào các thành phần hoạt chất có khả năng làm giảm các triệu chứng của viêm da. Để thực hiện, bạn có thể đun sôi lá khế và dùng nước này để tắm hoặc ngâm vùng da bị ảnh hưởng, giúp làm dịu và giảm tình trạng viêm.

Tắm nước lá ổi để cải thiện triệu chứng viêm da cơ địa.

– Lá đinh lăng: Lá đinh lăng, còn được gọi là nam dương sâm là một loại thảo dược có tính mát và vị đắng, thường được sử dụng trong điều trị viêm da cơ địa. Để sử dụng, bạn hãy giã nát lá đinh lăng và trộn với một ít muối, sau đó đắp hỗn hợp này lên vùng da bị tổn thương để giảm sưng viêm. Ngoài ra, bạn có thể pha lá đinh lăng với nước ấm để uống hàng ngày thay cho nước lọc.

Sau khi tắm nước lá xong bạn có thể sử dụng kem bôi da Yoosun Rau má để thoa lên vùng da cần tác động. Với thành phần chính là dịch chiết rau má sản phẩm sẽ giúp làm dịu da, mát da, giảm ngứa ngáy do viêm da cơ địa gây nên.

2. Điều trị viêm da cơ địa giai đoạn cấp tính bằng thuốc

Để điều trị viêm da cơ địa giai đoạn cấp tính hiệu quả, việc can thiệp kịp thời và phù hợp là rất quan trọng. Nếu các phương pháp chăm sóc da tại nhà không đạt được kết quả mong muốn, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc để kiểm soát tình trạng viêm và ngứa:

– Kem bôi giảm ngứa và hỗ trợ lành da: Sử dụng các loại kem hoặc mỡ chứa corticosteroid có thể giúp giảm cảm giác ngứa và thúc đẩy quá trình phục hồi da. Những sản phẩm này cần được thoa sau khi đã dưỡng ẩm da và chỉ sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Việc lạm dụng có thể gây ra tình trạng da bị mỏng, do đó cần tuân thủ đúng liều lượng.

– Thuốc chống nhiễm trùng: Khi có dấu hiệu nhiễm khuẩn hoặc vết thương hở trên da, việc áp dụng kem kháng sinh là cần thiết để ngăn ngừa và điều trị nhiễm trùng. Đối với các tình trạng nghiêm trọng, bác sĩ có thể yêu cầu dùng kháng sinh đường uống trong thời gian ngắn.

– Thuốc uống: Trong các trường hợp viêm da cơ địa nặng hơn, thuốc corticosteroid đường uống như Prednisone có thể được kê đơn để kiểm soát triệu chứng hiệu quả hơn. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này lâu dài cần được cân nhắc kỹ lưỡng do có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.

VII – Phòng tránh và ngăn ngừa bệnh viêm da cơ địa cấp tính tái phát bằng cách nào?

Để phòng tránh và ngăn ngừa bệnh viêm da cơ địa cấp tính tái phát, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

– Tạo môi trường sống lành mạnh: Sử dụng các sản phẩm làm sạch không chứa hóa chất độc hại trong nhà như chất tẩy rửa tự nhiên và máy lọc không khí để giảm ô nhiễm và dị nguyên trong môi trường sống.

– Chọn quần áo phù hợp: Sử dụng quần áo làm từ sợi tự nhiên như cotton và tránh quần áo có chất liệu tổng hợp hoặc dày cộp có thể gây kích ứng da. Giặt quần áo mới trước khi mặc để loại bỏ hóa chất còn sót lại từ quá trình sản xuất.

– Sử dụng sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ: Lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da có thành phần tự nhiên phù hợp với làn da nhạy cảm, tránh các sản phẩm chứa cồn, hương liệu mạnh hay phẩm màu có thể làm tăng tình trạng kích ứng.

Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ mỗi ngày.

– Giữ cho ngôi nhà sạch sẽ: Thường xuyên vệ sinh nhà cửa và làm sạch các bề mặt tiếp xúc như ga trải giường, gối, và thảm để loại bỏ bụi bẩn và các tác nhân gây kích ứng da.

– Tránh gãi và tổn thương da: Tránh gãi hoặc cọ xát vùng da bị viêm, thay vào đó nên vệ sinh làn da bằng nước ấm rồi lau khô da bằng khăn mềm để giảm nguy cơ tổn thương và nhiễm trùng.

Hy vọng, với những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị viêm da cơ địa cấp tính. Nếu bạn còn có câu hỏi nào liên quan tới vấn đề này cần giải đáp vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline 1800.1125 (miễn cước phí).

Tham khảo thêm:

• Viêm da cơ địa sau sinh có ảnh hưởng gì không? Cách điều trị
• Bệnh viêm da cơ địa có chữa được không