Dị ứng bỉm ở trẻ em: Dấu hiệu đặc trưng và cách xử lý hiệu quả

Bỉm (tã giấy) là vật dụng không thể thiếu trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nhờ khả năng thấm hút tốt, tiện lợi và giữ cho da bé luôn khô ráo, bỉm giúp cha mẹ tiết kiệm thời gian và bé có giấc ngủ ngon hơn. Tuy nhiên, không phải loại bỉm nào cũng phù hợp, bởi nếu chọn sai hoặc sử dụng không đúng cách, bé có thể gặp tình trạng hăm tã, thậm chí dị ứng bỉm gây khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe làn da.

I – Bỉm – Đồ dùng thiết yếu trong quá trình chăm sóc trẻ em

Bỉm, hay tã giấy, là một loại sản phẩm vệ sinh được thiết kế để thấm hút chất thải của trẻ em (nước tiểu và phân), giúp giữ vệ sinh và sự khô ráo cho bé. Bỉm hiện đại được cấu tạo từ nhiều lớp vật liệu khác nhau, trong đó có lớp thấm hút đặc biệt có khả năng biến chất lỏng thành dạng gel, ngăn thấm ngược và giữ cho da bé luôn khô ráo.

1. Lịch sử ra đời của bỉm

Trước khi bỉm giấy ra đời, tã vải là vật dụng duy nhất để chăm sóc trẻ sơ sinh. Việc giặt và phơi tã vải rất tốn công sức, đặc biệt là trong những ngày thời tiết xấu.

Vào những năm 1940-1950, Marion Donovan, một bà nội trợ người Mỹ, đã sáng tạo ra chiếc tã giấy đầu tiên, sử dụng các lớp giấy thấm nước bên trong và một lớp chống thấm bên ngoài. Phát minh này đã đặt nền móng cho sự phát triển của ngành công nghiệp bỉm như ngày nay. Đến năm 1961, công ty Procter & Gamble đã ra mắt thương hiệu Pampers, đưa bỉm giấy trở nên phổ biến trên toàn thế giới.

Tã bỉm là sản phẩm vệ sinh dùng cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, giúp thấm hút nước tiểu, giữ cho da khô thoáng trong nhiều giờ.

2.  Các loại bỉm phổ biến

Để cha mẹ dễ dàng lựa chọn sản phẩm phù hợp cho bé, cùng tìm hiểu chi tiết về các loại bỉm phổ biến hiện nay:

Bỉm dán (tã dán):

– Ưu điểm: Thấm hút tốt, giá thành thường rẻ hơn bỉm quần. Phù hợp cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vì bé chưa vận động nhiều.

– Nhược điểm: Khi bé bắt đầu biết lẫy, bò, chạy thì bỉm dán dễ bị xô lệch, hở cạnh → gây tràn.

– Đối tượng phù hợp: Trẻ sơ sinh, trẻ dưới 6 tháng tuổi hoặc bé ít vận động.

Bỉm quần (tã quần)

Bỉm quần được thiết kế giống như chiếc quần lót nên có thể mặc và tháo dễ dàng, đồng thời phần chun mềm quanh eo và đùi giúp ôm sát cơ thể bé, hạn chế tràn ra ngoài.

– Ưu điểm: Thuận tiện cho cha mẹ khi bé bắt đầu vận động nhiều, khó nằm yên để thay tã. Thích hợp cho bé đã biết ngồi, lẫy, bò hoặc đi.

– Nhược điểm: Giá thường cao hơn bỉm dán. Một số loại có chun đùi hơi chặt có thể gây hằn đỏ nếu chọn sai kích cỡ.

– Đối tượng phù hợp: Bé từ khoảng 6 tháng tuổi trở lên, đặc biệt là giai đoạn tập đi.

Tã vải (tã chéo, tã vải hiện đại)

Tã vải thường được làm từ chất liệu cotton mềm mại, có thể giặt và tái sử dụng nhiều lần, và hiện nay đã được cải tiến thành tã vải hiện đại với lớp lót thấm hút kèm khuy bấm tiện lợi hơn cho cha mẹ khi sử dụng.

– Ưu điểm: Thân thiện với môi trường, ít gây kích ứng da vì không chứa hóa chất. Tiết kiệm chi phí lâu dài nếu chăm chỉ giặt giũ.

– Nhược điểm:Thấm hút kém hơn bỉm giấy, phải thay thường xuyên (1 – 2 giờ/lần). Bất tiện khi đi chơi xa hoặc ban đêm.

– Đối tượng phù hợp: Trẻ sơ sinh da nhạy cảm, cha mẹ ưu tiên sản phẩm tự nhiên, an toàn, thân thiện môi trường.

3. Lợi ích khi sử dụng bỉm

Một số lợi ích nổi bật của việc sử dụng bỉm (tã giấy) mà cha mẹ dễ dàng nhận thấy trong hành trình chăm sóc con:

– Giữ da bé luôn khô thoáng

Bỉm hiện đại được thiết kế với hạt siêu thấm (SAP) có khả năng hút và giữ lượng lớn nước tiểu, giúp bề mặt nhanh chóng khô ráo. Điều này đặc biệt quan trọng vì làn da trẻ sơ sinh rất mỏng manh, dễ bị kích ứng nếu ẩm ướt lâu. Nhờ bỉm, cha mẹ có thể hạn chế nguy cơ hăm tã, ngứa ngáy và dị ứng da.

– Mang lại sự tiện lợi cho cha mẹ

Việc thay bỉm rất đơn giản, chỉ mất vài phút so với tã vải truyền thống phải giặt giũ nhiều lần. Khi đưa bé ra ngoài hoặc đi chơi xa, bỉm còn giúp cha mẹ yên tâm hơn, không lo chuyện “ướt áo, ướt quần”. Sự tiện lợi này giúp tiết kiệm đáng kể thời gian và công sức chăm sóc bé.

– Giúp bé ngủ ngon và sâu giấc

Một trong những yếu tố khiến bé hay thức giấc ban đêm chính là ẩm ướt do tè dầm. Bỉm có khả năng giữ khô suốt nhiều giờ, nhờ vậy bé ít bị đánh thức bởi cảm giác khó chịu. Bé ngủ ngon giấc thì cha mẹ cũng được nghỉ ngơi tốt hơn, có thêm năng lượng cho ngày mới.

– Thiết kế an toàn và thoải mái

Bỉm ngày nay thường có lớp bề mặt mềm mại, thoáng khí, giúp da bé dễ dàng “thở”, hạn chế tình trạng hầm bí. Phần chun co giãn ôm vừa vặn vùng eo và đùi nhưng vẫn mềm, không gây hằn đỏ. Ngoài ra, mỗi giai đoạn phát triển của bé đều có kích cỡ phù hợp (S, M, L, XL…), đảm bảo bé thoải mái vận động mà không lo tràn.

– Nhiều lựa chọn đa dạng

Thị trường hiện nay có vô số dòng sản phẩm: bỉm dán cho trẻ sơ sinh, bỉm quần cho bé hiếu động, bỉm ban đêm thấm hút lâu, bỉm siêu mỏng nhẹ cho mùa hè… Cha mẹ có thể linh hoạt lựa chọn tùy theo cân nặng, độ tuổi và nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của bé.

II – Dị ứng bỉm như thế nào?

Dị ứng bỉm là tình trạng da của bé bị kích ứng hoặc phản ứng bất thường khi tiếp xúc trực tiếp với bỉm (tã giấy). Hiện tượng này thường xảy ra ở vùng da mặc bỉm như mông, bẹn, đùi – những nơi dễ bị ẩm ướt và ma sát.

III – Dị ứng bỉm ở trẻ em do đâu?

Dị ứng bỉm ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là hiện tượng da bị kích ứng, nổi mẩn đỏ, ngứa rát khi mặc bỉm. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng dị ứng bỉm, trong đó thường gặp nhất là 3 nhóm sau:

1. Nguyên nhân từ bỉm và các sản phẩm chăm sóc

– Thành phần hóa chất trong bỉm: Một số loại bỉm chứa hương liệu, chất tạo mùi, phẩm màu, chất tẩy trắng… dễ gây biểu hiện dị ứng bỉm như mẩn đỏ, ngứa.

– Chất liệu bề mặt bỉm: Nếu bỉm quá thô ráp hoặc kém thoáng khí, da bé dễ bị cọ xát, dẫn đến trẻ dị ứng bỉm với triệu chứng phát ban, sưng nề.

– Sản phẩm đi kèm: Khăn ướt, sữa tắm hoặc kem chống hăm có chứa cồn, hương liệu có thể khiến em bé dị ứng bỉm nặng hơn.

2. Nguyên nhân từ việc sử dụng và vệ sinh

– Mặc bỉm quá lâu: Nước tiểu và mồ hôi tích tụ khiến da bé luôn ẩm ướt, dễ dẫn đến trẻ mặc bỉm bị dị ứng và viêm da.

– Vệ sinh không đúng cách: Nếu không rửa sạch bằng nước ấm hoặc để da chưa khô hẳn đã đóng bỉm mới, bé có nguy cơ bị dị ứng bỉm cao hơn.

– Chọn sai kích cỡ bỉm: Bỉm quá chật gây hằn đỏ, ma sát; bỉm quá rộng dễ rò rỉ khiến trẻ bị dị ứng với bỉm vì da tiếp xúc lâu với chất bẩn.

3. Nguyên nhân từ cơ địa của trẻ

– Da quá nhạy cảm: Ở trẻ sơ sinh dị ứng bỉm, da còn rất mỏng manh, dễ bị kích ứng ngay cả với bỉm chất lượng cao.

– Cơ địa dị ứng hoặc viêm da cơ địa: Những bé có cơ địa đặc biệt dễ xuất hiện triệu chứng dị ứng bỉm sớm hơn, kể cả khi dùng bỉm an toàn.

– Sức đề kháng yếu: Khi hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, nguy cơ trẻ em bị dị ứng bỉm sẽ cao hơn so với trẻ lớn.

IV – Những biểu hiện dị ứng bỉm 

Khi trẻ bị dị ứng bỉm, cha mẹ có thể nhận thấy nhiều thay đổi rõ rệt trên làn da bé. Dưới đây là những biểu hiện của dị ứng bỉm thường gặp nhất:

1. Da nổi mẩn đỏ, hồng ban

Đây là dấu hiệu dị ứng bỉm phổ biến nhất, thường xuất hiện ở vùng mặc bỉm như mông, bẹn và đùi; các nốt đỏ có thể tập trung thành từng mảng hoặc rải rác kèm cảm giác nóng rát, và ở trẻ sơ sinh dị ứng bỉm tình trạng này thường lan nhanh hơn do làn da quá nhạy cảm.

2. Ngứa rát, quấy khóc

Khi em bé bị dị ứng bỉm, bé thường gãi liên tục, cọ xát vào giường hoặc chăn để giảm ngứa, và chính cảm giác ngứa rát này khiến bé khó chịu, quấy khóc nhiều, đặc biệt về ban đêm, làm ảnh hưởng đến giấc ngủ cũng như sức khỏe tổng thể.

Khi bé khóc do dị ứng bỉm, đó là tín hiệu cho thấy bé đang rất khó chịu.

3. Xuất hiện mụn nước nhỏ hoặc sưng tấy

Một số bé có triệu chứng dị ứng bỉm nặng sẽ nổi mụn nước li ti trên nền da đỏ; khi những mụn nước này vỡ ra, nếu không vệ sinh đúng cách sẽ dễ gây trầy xước, nhiễm trùng, đồng thời vùng da xung quanh cũng sưng đỏ, phù nề khiến bé dị ứng bỉm đau rát mỗi khi cử động.

4. Bong tróc da hoặc loét nhẹ

Nếu bị dị ứng bỉm nhưng không xử lý kịp thời, vùng da đỏ ban đầu có thể bong tróc, khô nứt; ở mức độ nặng hơn, da có thể loét và chảy dịch, khiến bé đau khi chạm vào hay mặc quần áo, và tình trạng này thường gặp ở trẻ mặc bỉm bị dị ứng lâu ngày mà cha mẹ không phát hiện sớm.

V – Trẻ bị dị ứng với bỉm và hăm tã có giống nhau không?

Nhiều cha mẹ thường nhầm lẫn giữa trẻ bị dị ứng với bỉm và hăm tã, vì cả hai đều gây đỏ da và khó chịu cho bé. Tuy nhiên, đây là hai tình trạng khác nhau:

Hăm tã khác hoàn toàn với dị ứng bỉm.

VI – Khi bé dị ứng bỉm nên làm gì?

Khi thấy trẻ bị dị ứng bỉm, cha mẹ cần bình tĩnh và thực hiện các bước chăm sóc đúng cách. Nếu xử lý kịp thời, phần lớn các biểu hiện dị ứng bỉm ở trẻ nhỏ sẽ giảm sau vài ngày:

1. Ngưng sử dụng loại bỉm đang gây dị ứng

Ngay khi thấy các dấu hiệu dị ứng bỉm như mẩn đỏ, ngứa rát, nổi mụn nước, cần ngừng ngay loại bỉm đó. Đối với trẻ sơ sinh dị ứng bỉm, da còn rất nhạy cảm nên không nên thử đi thử lại nhiều loại bỉm khác nhau trong thời gian ngắn. Có thể chuyển sang dùng tã vải hoặc bỉm hữu cơ trong thời gian theo dõi để giảm kích ứng.

2. Giữ da bé sạch sẽ và khô thoáng

Rửa nhẹ vùng mặc bỉm bằng nước ấm sạch hoặc dung dịch chuyên dụng cho trẻ, tuyệt đối không dùng xà phòng kiềm mạnh. Hạn chế dùng khăn ướt có hương liệu vì dễ làm hiện tượng dị ứng bỉm nặng hơn. Sau khi vệ sinh, thấm khô bằng khăn mềm, không chà xát. Cho da bé “nghỉ ngơi”, để thoáng khí ít nhất 30 phút/ngày trước khi mặc bỉm mới.

3. Sử dụng kem bôi hoặc thuốc bôi phù hợp

Với tình trạng nhẹ, có thể bôi kem dưỡng chiết xuất rau má hoặc kem chống hăm chứa kẽm oxit để làm dịu da. Khi tình trạng nặng hơn, bác sĩ có thể kê thuốc bôi dị ứng bỉm cho bé như thuốc kháng viêm nhẹ, kem kháng histamin.

Lưu ý: Không tự ý mua thuốc bôi corticoid mạnh. Điều này có thể khiến bé dị ứng bỉm bị mỏng da, teo da, ảnh hưởng lâu dài.

Mẹ có thể hỗ trợ phục hồi da bé khi bị dị ứng với bỉm bằng cách sử dụng kem bôi có chứa chiết xuất rau má (Centella Asiatica).

( Xem thêm: Công dụng của kem bôi da Yoosun Rau má )

4. Thay đổi thói quen sử dụng bỉm

Thay bỉm đều đặn 3 – 4 giờ/lần, không để bé mặc bỉm quá lâu vì dễ khiến trẻ mặc bỉm bị dị ứng nặng hơn. Ban đêm, có thể chọn loại bỉm chuyên dụng thấm hút lâu, nhưng cần kiểm tra da bé sau 4 – 6 giờ. Chọn bỉm đúng kích cỡ, ôm vừa vặn để tránh ma sát gây biểu hiện của dị ứng bỉm như đỏ da, hằn rãnh.

5. Theo dõi và đưa bé đi khám khi cần

Nếu sau 3 – 5 ngày áp dụng cách chữa dị ứng bỉm tại nhà mà tình trạng không cải thiện, cần đưa bé đến bác sĩ da liễu hoặc nhi khoa. Các dấu hiệu cần đi khám ngay:

– Da loét sâu, chảy dịch mủ.

– Bé sốt kèm theo quấy khóc nhiều.

– Vùng tổn thương lan rộng bất thường.

VII – Phòng tránh dị ứng bỉm ở trẻ nhỏ

Để hạn chế tối đa tình trạng trẻ bị dị ứng với bỉm, cha mẹ cần chú ý đến việc lựa chọn sản phẩm và cách sử dụng bỉm hằng ngày. Dưới đây là những lưu ý quan trọng:

1. Chọn loại bỉm an toàn, phù hợp với da bé

Cha mẹ nên ưu tiên chọn bỉm có thương hiệu uy tín, rõ nguồn gốc xuất xứ và đặc biệt là loại không hương liệu, không chất tẩy trắng, không phẩm màu để giảm nguy cơ kích ứng; riêng với trẻ sơ sinh dị ứng bỉm hoặc có cơ địa nhạy cảm thì bỉm hữu cơ hay bỉm chuyên biệt cho da nhạy cảm sẽ là lựa chọn an toàn hơn.

2. Sử dụng đúng kích cỡ và thay bỉm thường xuyên

Bỉm quá chật có thể gây ma sát, hằn đỏ và dẫn đến biểu hiện dị ứng bỉm như mẩn đỏ, ngứa rát, vì vậy cha mẹ cần thay bỉm đều đặn sau 3 – 4 tiếng hoặc ngay khi bé đi ngoài, không để bé mặc bỉm quá lâu; ban đêm có thể chọn loại bỉm thấm hút tốt hơn nhưng vẫn nên kiểm tra da bé định kỳ để đảm bảo an toàn.

3. Giữ vùng mặc bỉm sạch và khô thoáng

Sau mỗi lần thay bỉm, cha mẹ nên vệ sinh vùng da bằng nước ấm sạch rồi lau khô nhẹ nhàng bằng khăn mềm; đồng thời hạn chế dùng khăn ướt có hương liệu vì có thể khiến hiện tượng dị ứng bỉm nặng hơn, và tốt nhất nên cho bé “không bỉm” ít nhất 30 phút mỗi ngày để da được thông thoáng và phục hồi tự nhiên.

4. Dùng kem dưỡng bảo vệ da

Cha mẹ có thể thoa một lớp mỏng kem chống hăm hoặc kem dưỡng chiết xuất tự nhiên (như rau má, kẽm oxit) để tạo lớp màng bảo vệ da, nhờ đó giúp hạn chế dấu hiệu trẻ dị ứng bỉm tái phát và đồng thời nuôi dưỡng làn da bé khỏe mạnh hơn.

Điều này giúp hạn chế dấu hiệu trẻ dị ứng bỉm tái phát, đồng thời nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh hơn.

Xem thêm bộ sản phẩm chứa chiết xuất rau má: Yoosun Centella )

5. Quan sát da bé thường xuyên

Nếu phát hiện trẻ em bị dị ứng bỉm với biểu hiện mẩn đỏ, ngứa hoặc sưng nề thì cần ngưng ngay loại bỉm đang sử dụng, đồng thời cha mẹ cũng nên theo dõi kỹ phản ứng của da mỗi khi đổi sang loại bỉm mới để kịp thời nhận biết và xử lý khi bé dị ứng bỉm.

Tóm lại, dị ứng bỉm là tình trạng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhưng nếu cha mẹ nhận biết sớm và xử lý đúng cách thì bé sẽ nhanh chóng hồi phục. Vì vậy, cha mẹ cần theo dõi da bé thường xuyên, chọn loại bỉm an toàn, phù hợp và tham khảo ý kiến bác sĩ ngay khi thấy những dấu hiệu bất thường để bảo vệ làn da non nớt của con.

Tham khảo thêm:

• Trẻ bị dị ứng sữa mẹ phải làm sao
• Trẻ dị ứng sữa công thức phải làm sao?

Tài liệu tham khảo:

1. Diaper Dermatitis

https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/diaper-dermatitis

2. Diaper Dermatitis

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK559067/

2. Diaper Dermatitis – A Narrative Review

https://journals.lww.com/ajpd/fulltext/2023/01010/diaper_dermatitis___a_narrative_review.7.aspx

3. Diaper rash

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diaper-rash/symptoms-causes/syc-20371636

4. Diaper Dermatitis Prevalence and Severity

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7027557/

5. Knowledge of mothers on diaper dermatitis management

https://www.nature.com/articles/s41598-025-88742-6

Kem bôi da Yoosun Rau má

• Làm thơm và dưỡng da, giúp da mềm mịn
• Góp phần ngăn ngừa các tác nhân gây mụn, rôm sảy, mẩn ngứa, hăm da
• Làm mát dịu da
• Làm mờ các vết sẹo, vết thâm do mụn

Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má

Làm sạch nhẹ nhàng. Giúp làm mát, dịu da, góp phần ngăn ngừa mẩn ngứa, giảm mẩn đỏ.

Sữa dưỡng ẩm cho bé Yoosun Rau má

• Dưỡng ẩm, làm mềm da, mát da
• Giúp giảm ngứa do khô da

Dầu massage cho bé Yoosun Rau má

• Làm mềm, mượt da, hỗ trợ cho việc mát - xa cho bé
• Tạo lớp màng giữ ẩm trên da bé, tăng cường hàng rào bảo vệ da
• Giúp làm mát, dịu da, dùng cho các vết hăm tã, vùng cứt trâu của trẻ

CÔNG TY TNHH ĐẠI BẮC
Địa chỉ: Số 11, đường Công Nghiệp 4, Khu Công Nghiệp Sài Đồng B, Phường Long Biên, Tp. Hà Nội
Nhà máy sản xuất: Đường D1, KCN Yên Mỹ II, xã Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên