Dị ứng nên ăn gì và kiêng ăn gì? Thực phẩm nên ăn và cần tránh

Chế độ ăn uống đúng cách không chỉ giúp người bị dị ứng giảm nhanh triệu chứng như ngứa, nổi mẩn, sưng đỏ… mà còn tăng khả năng phục hồi, giảm nguy cơ tái phát và củng cố miễn dịch lâu dài. Vì thế, bên cạnh việc dùng thuốc theo chỉ định, việc lựa chọn đúng thực phẩm mỗi ngày chính là một phần quan trọng trong hành trình kiểm soát dị ứng hiệu quả.

Vậy bị dị ứng nên ăn gì và kiêng ăn gì để cơ thể mau hồi phục? Cùng tìm hiểu danh sách thực phẩm nên – không nên dưới đây:

I – Vì sao ăn uống đúng cách giúp dị ứng nhanh khỏi? 

Chế độ ăn uống có ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình hồi phục dị ứng bởi vì nó tác động trực tiếp đến ba cơ quan và hệ thống chính trong cơ thể gồm: hệ miễn dịch, gan, và đường ruột – những yếu tố then chốt trong việc điều hòa và kiểm soát phản ứng dị ứng.

1. Giúp gan giải độc hiệu quả hơn

Gan là “bộ máy lọc” chính của cơ thể. Khi bị dị ứng, lượng độc tố và phản ứng viêm có thể gia tăng, khiến gan phải hoạt động nhiều hơn để loại bỏ các chất trung gian gây hại.

Việc bổ sung thực phẩm có tính mát gan, giải độc sẽ giúp tăng cường chức năng gan, hỗ trợ cơ thể loại bỏ nhanh các tác nhân gây dị ứng, từ đó rút ngắn thời gian hồi phục.

2. Cân bằng hệ vi sinh đường ruột

Đường ruột chiếm đến 70 – 80% tế bào miễn dịch toàn cơ thể. Một hệ tiêu hóa khỏe mạnh sẽ góp phần kiểm soát phản ứng dị ứng hiệu quả.

Việc ăn các thực phẩm chứa lợi khuẩn (probiotic) giúp nuôi dưỡng vi khuẩn có lợi, duy trì hàng rào miễn dịch ổn định. Nhờ đó, đường ruột sẽ hoạt động tốt hơn, từ đó cải thiện khả năng điều chỉnh phản ứng miễn dịch, giúp giảm nhẹ các triệu chứng dị ứng, đồng thời ngăn ngừa tái phát về sau.

3. Cung cấp dưỡng chất cần thiết cho cơ thể

Khi cơ thể đang phải chống chọi với dị ứng, nó cần nhiều năng lượng và dưỡng chất hơn để phục hồi.

Một chế độ ăn uống cân bằng, đầy đủ vitamin và khoáng chất sẽ cung cấp “nguyên liệu” cần thiết để cơ thể tự chữa lành, làm giảm thời gian hồi phục. Các vitamin và khoáng chất quan trọng như vitamin C, vitamin E, kẽm, và selen giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.

4. Ăn sai thực phẩm có thể làm dị ứng nặng hơn

Ngược lại, nếu người bị dị ứng ăn phải các món có khả năng kích ứng cao như hải sản, trứng, đồ cay nóng, thực phẩm chế biến sẵn…, cơ thể có thể phản ứng mạnh hơn. Điều này khiến tình trạng dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn, thời gian hồi phục kéo dài, thậm chí dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như phù mạch, sốc phản vệ.

II – Người bị dị ứng nên ăn gì? Chế độ ăn lý tưởng cho người bị dị ứng

Để giúp bạn nhanh chóng hồi phục tình trạng dị ứng, bạn nên tập trung vào những nhóm thực phẩm có khả năng chống viêm, tăng cường miễn dịch và làm dịu cơ thể.

1. Thực phẩm giàu vitamin C – Tăng sức đề kháng, làm dịu da

Vitamin C là chất chống oxy hóa mạnh, giúp giảm viêm, hạn chế giải phóng histamin (chất trung gian gây phản ứng dị ứng). Ngoài ra, vitamin C còn tăng sức đề kháng, giúp cơ thể chống lại các tác nhân dị ứng từ môi trường như bụi, phấn hoa, thực phẩm lạ…

Dễ dàng bổ sung Vitamin C qua chế độ ăn uống hàng ngày

Nên ăn:

– Cam, chanh, bưởi, quýt: Giàu vitamin C, dễ ăn, làm mát cơ thể.

– Ổi: Là loại quả có hàm lượng vitamin C rất cao, thậm chí hơn cả cam.

– Kiwi: Vừa chứa vitamin C, vừa giàu chất xơ, giúp tiêu hóa tốt.

– Dâu tây: Có tính mát, giàu chất chống viêm.

– Rau xanh đậm: Như rau cải xoăn (kale), rau bina (rau chân vịt), cải bó xôi cũng chứa nhiều vitamin C.

Gợi ý cách dùng:

– Uống nước cam hoặc sinh tố bưởi/ổi vào buổi sáng.

– Ăn trái cây tươi sau bữa ăn chính hoặc dùng làm salad.

– Nấu canh cải bó xôi, hoặc xào rau với dầu oliu để tăng hấp thu vitamin.

2. Thực phẩm giàu vitamin E – Làm dịu da, giảm viêm hiệu quả

Vitamin E là chất chống oxy hóa giúp phục hồi mô da bị tổn thương do dị ứng, đồng thời làm dịu vùng da ngứa rát, bong tróc. Nó cũng giúp cải thiện hàng rào bảo vệ da, ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập khi da đang yếu.

Nên ăn:

– Quả bơ: Giàu vitamin E và chất béo tốt, giúp da mềm mịn.

– Hạt hướng dương: Một trong những loại hạt có hàm lượng vitamin E cao nhất.

– Hạt bí ngô, hạnh nhân, óc chó: Không chỉ có vitamin E mà còn giàu omega-3, tăng sức đề kháng.

– Dầu oliu: Tốt cho tim mạch và hỗ trợ hấp thu vitamin tan trong dầu như A, D, E, K.

Vitamin E giúp giảm sản xuất các hợp chất gây viêm, từ đó làm dịu các triệu chứng khó chịu như mẩn ngứa, sưng tấy và viêm da.

Gợi ý cách dùng:

– Ăn bơ sống hoặc làm sinh tố bơ.

– Thêm dầu oliu vào salad rau củ.

– Ăn nhẹ với hạt hạnh nhân hoặc hạt hướng dương rang không muối.

3. Thực phẩm chứa quercetin – Giảm phản ứng dị ứng từ bên trong

Quercetin là một flavonoid tự nhiên có khả năng ức chế giải phóng histamin – thành phần chính gây các biểu hiện như sưng, ngứa, nổi mẩn đỏ. Chất này giúp ổn định tế bào miễn dịch và giảm mức độ dị ứng.

Nên ăn:

– Hành tây (đặc biệt hành tím): Giàu quercetin, dễ tìm, dễ chế biến.

– Táo: Ngoài quercetin còn chứa chất xơ và vitamin C.

– Cải bó xôi, cải xoăn: Giúp thanh lọc gan, hỗ trợ giải độc.

– Ớt chuông đỏ: Vừa giàu vitamin C, vừa chứa quercetin.

Quercetin là một chất chống oxy hóa thuộc nhóm flavonoid, có tác dụng rất tốt trong việc hỗ trợ làm giảm các triệu chứng dị ứng lợi ích

Gợi ý cách dùng:

– Hành tím thái mỏng trộn salad hoặc xào cùng rau củ.

– Ăn 1 quả táo mỗi ngày vào buổi sáng hoặc chiều.

– Luộc rau cải hoặc nấu canh rau chân vịt với thịt nạc.

4. Thực phẩm lên men và lợi khuẩn (Probiotic)

Cân bằng hệ vi sinh đường ruột – nơi chiếm đến 70% hoạt động của hệ miễn dịch, từ đó giúp cơ thể điều hòa tốt hơn với các yếu tố gây dị ứng. Nghiên cứu cho thấy người bị dị ứng (như viêm da cơ địa, dị ứng thực phẩm, hen suyễn) thường có hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng, dẫn đến phản ứng miễn dịch quá mức.

Bổ sung probiotic giúp:

– Tăng cường lợi khuẩn → giảm độc tố, cải thiện hấp thu dinh dưỡng

– Giảm vi khuẩn có hại sinh độc → giảm viêm hệ thống

– Điều hòa phản ứng miễn dịch → giảm ngứa, mề đay, dị ứng da

Nên ăn:

– Sữa chua không đường

– Kefir (sữa chua uống lên men từ nấm men và vi khuẩn lactic)

– Dưa cải bắp muối chua (sauerkraut)

– Kim chi (dành cho người không nhạy cảm với ớt/tỏi)

5. Thực phẩm giàu omega 3 – Giảm viêm, phục hồi tổn thương da

Omega-3 giúp làm giảm viêm toàn thân, đặc biệt có lợi cho những người bị dị ứng da như mề đay, viêm da cơ địa. Omega-3 còn hỗ trợ điều hòa miễn dịch, giảm bớt các phản ứng quá mức của cơ thể với dị nguyên.

Các axit béo Omega-3 mang lại nhiều lợi ích, đặc biệt là khả năng chống viêm hiệu quả

Nên ăn:

– Cá hồi, cá thu, cá trích: Nguồn cung cấp omega-3 dồi dào.

– Hạt lanh, hạt chia: Có thể dùng hằng ngày, dễ kết hợp trong bữa ăn.

– Quả óc chó: Vừa bổ não, vừa tốt cho da.

Gợi ý cách dùng

– Nấu cháo cá hồi, cá thu hấp gừng.

– Trộn hạt chia vào sữa chua hoặc nước trái cây.

– Ăn 3–5 hạt óc chó mỗi ngày vào buổi sáng.

6. Uống đủ nước – Giải độc, làm mát cơ thể

Nước giúp cơ thể loại bỏ chất độc và làm dịu tình trạng nóng trong, một trong những nguyên nhân làm tăng nặng dị ứng da. Uống đủ nước còn giúp da mềm, ít bong tróc khi đang nổi mẩn.

Nên uống:

– 2 – 2.5 lít nước/ngày đối với người trưởng thành.

– Nước ấm hoặc nước lọc, hạn chế nước đá hoặc nước ngọt.

– Thêm nước ép rau củ: Bí đao, rau má, atiso giúp thanh nhiệt.

7. Thức ăn dễ tiêu, thanh đạm – Giảm gánh nặng cho hệ miễn dịch

Khi bị dị ứng, cơ thể đang phải “chiến đấu” với phản ứng miễn dịch, nên cần ăn nhẹ để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa – cũng là nơi liên quan chặt chẽ tới hệ miễn dịch.

Nên ăn:

– Cháo loãng nấu với thịt nạc, gạo lứt: Dễ tiêu, bổ sung năng lượng.

– Canh rau củ luộc: Cung cấp vitamin và nước.

– Cơm trắng với rau luộc và cá hấp: Đầy đủ chất nhưng không gây nóng.

8. Gia vị chống viêm tự nhiên – Làm dịu cơ thể từ bên trong

Hỗ trợ giảm viêm, chống oxy hóa, ức chế hoạt động của histamin – chất gây ra phản ứng dị ứng. Những gia vị chống viêm tự nhiên như:

Các loại gia vị này không chỉ giúp món ăn ngon hơn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

– Tỏi: Chứa hợp chất allicin – giúp giảm viêm và ức chế histamin.

– Gừng: Chứa gingerol, giúp ức chế phản ứng viêm, chống buồn nôn và điều hòa tiêu hóa.

– Nghệ:  Thành phần chính là curcumin, giúp làm lành vết tổn thương da, giảm ngứa, hỗ trợ tiêu hóa.

III – Bị dị ứng kiêng ăn gì? Cần tránh ngay những thực phẩm này

Khi cơ thể đang bị dị ứng, hệ miễn dịch đã hoạt động quá mức. Nếu tiếp tục nạp vào các thực phẩm dễ gây phản ứng viêm, sẽ khiến tình trạng nặng hơn, kéo dài thời gian hồi phục hoặc thậm chí gây biến chứng nguy hiểm như phù nề, sốc phản vệ.

Dưới đây là những nhóm thực phẩm người bị dị ứng nên kiêng hoàn toàn hoặc hạn chế tối đa:

1. Hải sản

Hải sản là một trong những nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng nhất, đặc biệt ở những người có cơ địa nhạy cảm hoặc từng có tiền sử mề đay, viêm da, dị ứng thời tiết. Ngay cả người bình thường nếu hệ miễn dịch đang yếu (đang bị dị ứng) cũng có thể phản ứng bất lợi khi ăn phải.

Đối với người có tiền sử dị ứng nên kiêng ăn hải sản

– Nhiều loại hải sản chứa protein lạ như tropomyosin, parvalbumin – dễ kích hoạt giải phóng histamin trong cơ thể → gây phản ứng dị ứng mạnh.

– Những protein này bền với nhiệt → nấu chín, luộc kỹ vẫn không làm mất khả năng gây dị ứng.

– Một số hải sản sống ở vùng nước bị ô nhiễm còn tích tụ kim loại nặng, ký sinh trùng, vi khuẩn, khiến tình trạng dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn.

2. Món ăn cay nóng, chiên xào, nhiều dầu mỡ

Khi bị dị ứng, hệ miễn dịch đang trong trạng thái báo động và dễ bị kích thích, do đó việc ăn các món có tính kích ứng mạnh như cay – nóng – nhiều dầu sẽ:

– Làm tăng nhiệt cơ thể → khiến da ngứa nhiều hơn:

Ớt, tiêu, sa tế… chứa capsaicin – hoạt chất tạo cảm giác cay nóng. Capsaicin kích thích thần kinh dưới da, khiến vùng da đang dị ứng nóng ran, mẩn đỏ, châm chích rõ rệt hơn. Cơ thể sinh nhiệt nhiều sẽ kích thích tuyến mồ hôi, từ đó làm da ẩm ướt, dễ nhiễm khuẩn, khiến dị ứng khó lành và lan rộng.

– Gây áp lực lên gan –  cơ quan giải độc chính của cơ thể:

Món chiên xào nhiều dầu mỡ sử dụng dầu ăn ở nhiệt độ cao, đặc biệt là dầu chiên đi chiên lại nhiều lần sẽ sinh ra chất oxy hóa độc hại (acrolein, peroxit).Những chất này khiến gan phải hoạt động quá mức để thải độc, trong khi gan chính là tuyến đầu giúp loại bỏ histamin gây dị ứng.

– Làm tăng phản ứng viêm toàn thân: Thực phẩm chiên nhiều dầu dễ gây tăng các cytokine viêm – làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da, mề đay, sưng đỏ.

3. Đồ ăn chế biến sẵn, đóng gói, chứa chất bảo quản

Đây là nhóm thực phẩm phổ biến, tiện lợi, nhưng lại ẩn chứa nhiều nguy cơ gây kích ứng, đặc biệt với người có cơ địa dị ứng hoặc đang trong giai đoạn nổi mẩn, mề đay, viêm da. Vậy vì sao người bị dị ứng cần kiêng thực phẩm chế biến sẵn?

Nên ưu tiên các thực phẩm tươi sống, tự chế biến tại nhà

– Chứa nhiều phụ gia nhân tạo có khả năng gây dị ứng mạnh:

Các thực phẩm đóng gói như mì ăn liền, xúc xích, thịt nguội, snack, nước ngọt có gas, bánh kẹo công nghiệp… thường chứa:

+ Chất bảo quản: sulfite, nitrite, benzoate

+ Phẩm màu nhân tạo: tartrazine (E102), sunset yellow (E110), brilliant blue (E133)

+ Chất điều vị, hương liệu tổng hợp: monosodium glutamate (MSG), hương thịt, hương bò giả lập

– Những chất này có thể gây:

Phản ứng dị ứng tức thì hoặc phản ứng chậm, đặc biệt ở người nhạy cảm. Khi vào cơ thể, chúng dễ dàng kích thích tế bào mast (tế bào miễn dịch nằm ở da và niêm mạc) giải phóng histamin – chất trung gian gây ra các biểu hiện như ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, phát ban, sưng phù. Nếu tiếp xúc lặp lại nhiều lần, các phản ứng này không những kéo dài mà còn có thể trở nên nặng hơn theo thời gian

– Gây phản ứng “dị ứng chéo” khó phát hiện:

Ví dụ: Một người dị ứng nhẹ với sữa, khi ăn bánh quy có chứa bơ sữa, sữa bột, casein (dưới tên mã E…), vẫn có thể bị phản ứng mà không nhận ra nguyên nhân. Đặc biệt nguy hiểm với trẻ em: vì hệ tiêu hóa và miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ bị dị ứng mạn tính khi tiếp xúc lặp lại.

– Làm rối loạn hệ miễn dịch đường ruột – nguồn gốc của nhiều bệnh dị ứng:

Đường ruột chứa 70% tế bào miễn dịch → khi liên tục bị tấn công bởi các phụ gia độc hại, hệ miễn dịch sẽ phản ứng quá mức với cả các tác nhân lành tính khác, làm dị ứng kéo dài, dễ tái phát.

4. Sữa bò và các sản phẩm từ sữa

Người bị dị ứng cần đặc biệt thận trọng với sữa và các chế phẩm từ sữa vì đây là nhóm thực phẩm dễ gây:

– Dị ứng đạm sữa bò (protein trong sữa):

Sữa bò chứa 2 loại protein chính: casein và whey – đây là những chất có khả năng gây dị ứng rất cao. Khi vào cơ thể, đạm sữa bị nhận nhầm là “chất lạ”, dẫn đến phản ứng giải phóng histamin → gây mẩn ngứa, phát ban, sưng mặt, đau bụng, nôn ói.

Cần tránh tất cả các sản phẩm có nguồn gốc từ sữa động vật

– Không dung nạp được lactose (đường trong sữa):

Lactose là loại đường tự nhiên trong sữa. Để tiêu hóa lactose, cơ thể cần enzyme lactase – tuy nhiên, nhiều người thiếu hụt hoặc không sản sinh đủ enzyme này. Hậu quả là lactose không được tiêu hóa hết, lên men trong ruột và gây ra các triệu chứng như: đầy bụng, tiêu chảy, đau bụng quặn, đi ngoài có mùi chua, phân lỏng, có thể kèm chất nhầy

– Dễ gây kích ứng phụ

Ngoài đạm sữa và lactose, một số sản phẩm sữa công nghiệp còn chứa nhiểu chất như: Phô mai, kem, sữa đặc, sữa có hương vị, đường tinh luyện, hương liệu tổng hợp, chất tạo ngọt, chất ổn định…có thể làm trầm trọng thêm tình trạng dị ứng.

5. Đồ uống chứa cồn, caffeine, trà đặc

Các loại đồ uống chứa cồn, caffeine và trà đặc như rượu, bia, cà phê, nước tăng lực hay trà xanh đặc đều không phù hợp cho người đang bị dị ứng vì:

– Làm giãn mạch máu – tăng mức độ lan rộng của dị ứng:

Các thức uống như rượu, bia, cà phê hoặc trà đặc đều có khả năng làm giãn mạch máu ngoại biên, đặc biệt là các mao mạch dưới da. Khi đang bị dị ứng, cơ thể vốn đã ở trong trạng thái “phòng vệ” – giải phóng histamin, gây ra tình trạng mẩn đỏ, ngứa, phù nhẹ. Khi các mạch máu giãn nở thêm, lượng histamin lưu thông nhiều hơn, khiến dị ứng lan nhanh, ngứa rát dữ dội hơn, khó kiểm soát.

– Gây mất nước – khiến da khô và dễ kích ứng hơn:

Cồn và caffeine là chất lợi tiểu tự nhiên. Việc tiêu thụ những đồ uống này trong lúc dị ứng có thể khiến cơ thể mất nước nhẹ mà không nhận ra, làm cho da trở nên khô căng, dễ tróc vảy, rát bỏng và lâu phục hồi hơn. Ở những người bị viêm da cơ địa hoặc mề đay mãn tính, tình trạng này càng nghiêm trọng.

Uống rượu, bia khi bị dị ứng sẽ làm trầm trọng thêm các triệu chứng và kéo dài thời gian hồi phục.

– Tăng phản ứng viêm và rối loạn hệ miễn dịch:

Caffeine và cồn làm tăng nồng độ cortisol trong máu – loại hormone liên quan đến stress và viêm. Khi cortisol dao động bất thường, miễn dịch bị rối loạn, phản ứng dị ứng trở nên khó kiểm soát và dễ tái phát.

Ngoài ra, rượu bia làm gan hoạt động kém hiệu quả trong việc thải độc – khiến histamin và độc tố tích tụ nhiều hơn trong máu → làm dị ứng dai dẳng, kém đáp ứng điều trị.

– Tương tác bất lợi với thuốc điều trị dị ứng:

Khi đang uống thuốc kháng histamin (ví dụ: loratadin, cetirizin…), nếu tiếp tục dùng rượu hoặc cà phê sẽ gây tác dụng phụ như buồn ngủ, choáng váng, rối loạn nhịp tim nhẹ, làm giảm hiệu quả thuốc hoặc tăng độc tính lên gan, thận.

!Chú ý:

Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống bạn cũng nên kết hợp chăm sóc tại chỗ bằng kem bôi chứa các thành phần như chiết xuất rau má để giúp làm dịu da, giảm đỏ ngứa hiệu quả, giúp da phục hồi nhanh hơn, hạn chế để lại thâm sẹo

Chiết xuất rau má có tác dụng rất tốt trong việc hỗ trợ điều trị và làm dịu tình trạng dị ứng

Để kiểm soát và rút ngắn thời gian hồi phục, người bệnh cần đặc biệt quan tâm đến chế độ dinh dưỡng trong giai đoạn dị ứng. Việc hiểu rõ bị dị ứng nên ăn gì và bị dị ứng kiêng ăn gì sẽ giúp giảm triệu chứng, hỗ trợ làm lành da và hạn chế tái phát. Kết hợp ăn uống hợp lý với chăm sóc da đúng cách sẽ là “chìa khóa” giúp cơ thể vượt qua dị ứng nhẹ nhàng và an toàn hơn.

Tham khảo thêm:

• Bị dị ứng có ngứa không? Có phải lúc nào cũng gây ngứa?
• Dị ứng có tự khỏi được không? Bao lâu thì khỏi? Giải đáp

Tài liệu tham khảo:

1. Can Your Diet Ease Seasonal Allergies?

https://www.eatingwell.com/can-your-diet-ease-seasonal-allergies-11709305

2. What Foods Are Bad for Allergies?

https://www.medicinenet.com/what_foods_are_bad_for_allergies/article.htm

3. What Is a Low-Histamine Diet?

https://www.eatingwell.com/article/7826053/what-is-a-low-histamine-diet/

4. Food Allergies: What You Need to Know

https://www.fda.gov/food/buy-store-serve-safe-food/food-allergies-what-you-need-know

Kem bôi da Yoosun Rau má

• Làm thơm và dưỡng da, giúp da mềm mịn
• Góp phần ngăn ngừa các tác nhân gây mụn, rôm sảy, mẩn ngứa, hăm da
• Làm mát dịu da
• Làm mờ các vết sẹo, vết thâm do mụn

Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má

Làm sạch nhẹ nhàng. Giúp làm mát, dịu da, góp phần ngăn ngừa mẩn ngứa, giảm mẩn đỏ.

Sữa dưỡng ẩm cho bé Yoosun Rau má

• Dưỡng ẩm, làm mềm da, mát da
• Giúp giảm ngứa do khô da

Dầu massage cho bé Yoosun Rau má

• Làm mềm, mượt da, hỗ trợ cho việc mát - xa cho bé
• Tạo lớp màng giữ ẩm trên da bé, tăng cường hàng rào bảo vệ da
• Giúp làm mát, dịu da, dùng cho các vết hăm tã, vùng cứt trâu của trẻ

CÔNG TY TNHH ĐẠI BẮC
Địa chỉ: Số 11, đường Công nghiệp 4, KCN Sài Đồng B, Thạch Bàn, Long Biên, Hà Nội
Nhà máy sản xuất: Đường D1, KCN Yên Mỹ II, thị trấn Yên Mỹ, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên