Nguyên nhân bị nổi mề đay vào mùa đông và cách điều trị
Tham vấn y khoa: Dược sĩ Nguyễn Thị Nhâm
Tác giả: Nguyễn Thị Thu Hà
Nổi mề đay vào mùa đông xuất hiện vì nhiều lý do nhưng chủ yếu là vì nhiệt độ lạnh, bệnh lý, căng thẳng hoặc một số nguyên nhân khác. Nổi mề đay mùa lạnh có thể tự khỏi sau vài giờ hoặc một vài ngày, nhưng một số người sẽ cần dùng thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Bạn có thể chủ động phòng ngừa bị nổi mề đay vào mùa đông bằng cách bảo vệ và giữ ấm cho da kết hợp dùng thuốc theo hướng dẫn.
I – Nổi mề đay vào mùa đông là thế nào?
Nổi mề đay mùa đông là tình trạng da bị phát ban, sưng và mẩn ngứa vào mùa đông khi thời tiết chuyển lạnh.
Theo các chuyên gia sức khỏe, thời tiết mùa đông thường không tốt cho làn da của chúng ta vì nhiều lý do. Việc đi lại giữa điều kiện ngoài trời lạnh giá và bên trong ấm áp, khô ráo có thể là nguyên nhân gây kích ứng. Hơn nữa, việc quấn chặt người để chống lại cái lạnh có thể làm “ngạt thở” làn da. Không khí thường khô vào mùa đông, làm mất đi độ ẩm quan trọng trên da.
Tất cả những yếu tố trên có thể gây ra nhiều vấn đề về da, trong đó có nổi mề đay mùa đông hay nổi mề đay mùa lạnh.
Hình ảnh da bị nổi mề đay vào mùa đông.
Cùng đến phần tiếp theo để tìm hiểu nguyên nhân gây nổi mề đay vào mùa đông và những gì bạn có thể làm để ngăn ngừa sự hình thành của những vết mẩn ngứa khó chịu và đôi khi đau đớn do bệnh gây ra.
II – Nguyên nhân và các yếu tố gây nổi mề đay mùa đông là gì?
Theo các chuyên gia sức khỏe, bệnh nổi mề đay phổ biến hơn vào mùa đông vì những lý do dưới đây:
1. Nhiệt độ lạnh
Mề đay có thể xuất hiện vì nhiều lý do. Những vết sưng, ngứa có thể cấp tính hoặc mãn tính, được kích hoạt bởi phản ứng dị ứng với thức ăn, thuốc, nhiễm trùng, bệnh tật và phản ứng vật lý với các kích thích như ánh sáng mặt trời, áp lực, ma sát và lạnh.
Mày đay mùa đông xảy ra sau một thời gian khi bạn tiếp xúc với điều kiện thời tiết lạnh. Mày đay do nhiệt độ lạnh xảy ra khi cơ thể giải phóng histamine để phản ứng với lạnh. Histamine là hóa chất do hệ thống miễn dịch của bạn tạo ra để phản ứng với chất gây dị ứng.
Thời điểm nổi mề đay do nhiệt độ lạnh có thể kéo dài từ khoảng 5 phút đến vài giờ sau khi tiếp xúc với khí lạnh. Những cơn nổi mề đay này thường xảy ra do da tự ấm lên sau khi ở ngoài trời lạnh và thường chỉ kéo dài khoảng 30 phút trước khi tự giảm dần.
Nhiệt độ lạnh khiến nhiều người bị nổi mề đay mùa đông.
2. Bệnh tật và/hoặc rối loạn tự miễn dịch
Trong khi không khí lạnh là yếu tố chính liên quan đến mùa đông gây ra phát ban, một số người có thể bị nổi mề đay mùa lạnh do tình trạng bệnh tiềm ẩn, thường liên quan đến hệ thống miễn dịch của họ. Ví dụ, nổi mề đay do lạnh thứ phát có liên quan đến nhiễm trùng do vi rút gây ra các rối loạn về máu như bệnh bạch cầu đơn nhân.
Các loại mề đay mùa lạnh khác xảy ra do rối loạn tự miễn dịch, trong đó cơ thể tấn công các tế bào khỏe mạnh như một phản ứng với những gì nó coi là sự xâm lược của tác nhân lạ. Điều kiện lạnh, khô trong mùa đông có thể khiến mọi người mắc các bệnh này và/hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng liên quan.
3. Căng thẳng mùa đông
Mặc dù căng thẳng không được coi là nguyên nhân gây phát ban nổi mề đay. Nhưng chắc chắn phát ban có thể bị kích hoạt và trầm trọng hơn khi tâm trí và cơ thể phải chịu căng thẳng đáng kể.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng, phát ban nổi mề đay liên quan đến căng thẳng chiếm gần 1/2 số đợt bùng phát. Căng thẳng về tinh thần có thể thay đổi mức độ hormone và tạo ra tình trạng viêm trong cơ thể, từ đó có thể làm trầm trọng thêm một đợt phát ban mề đay.
Thực tế là, mùa đông được xem là là thời điểm căng thẳng nhất trong năm đối với nhiều người. Điều kiện thời tiết lạnh, nguy hiểm kết hợp với các cuộc tụ họp ngày lễ, ít nắng, ngày ngắn và những tai ương theo mùa khác chắc chắn có thể gây ra những tình huống căng thẳng. Theo cách này, trạng thái tinh thần của bạn trong mùa đông có thể là một yếu tố chính góp phần gây ra bệnh nổi mề đay.
Mùa đông được xem là là thời điểm căng thẳng nhất trong năm đối với nhiều người nên góp phần bùng phát nổi mề đay.
4. Nguyên nhân khác
Tiếp xúc với lạnh, bệnh lý và căng thẳng không phải là lý do duy nhất khiến bạn có thể bị nổi mề đay vào mùa đông. Một số nguyên nhân khác gây nổi mề đay mùa lạnh gồm:
– Tắm nước nóng lâu để giữ ấm có thể làm khô và kích ứng da, gây ra nổi mề đay.
– Một số loại thực phẩm bạn ăn vào mùa đông có thể gây ra phản ứng dị ứng.
– Ma sát, mồ hôi, nhiệt độ cơ thể tăng cao khi tập thể dục hoặc vận động mạnh cũng có thể gây phát ban nổi mề đay.
– Mặc quần áo bó sát; gãi hoặc chà xát da.
5. Các yếu tố nguy cơ
Tình trạng nổi mề đay mùa lạnh có thể xuất hiện ở bất cứ đối tượng nào. Nhưng bạn có nhiều khả năng mắc phải tình trạng nổi mề đay mùa đông nếu:
– Người trưởng thành trẻ tuổi, vì mề đay mùa đông thường xảy ra ở người trưởng thành trẻ tuổi.
– Người mắc bệnh mãn tính, ví dụ như viêm gan, ung thư.
– Người có một số đặc điểm di truyền nhất định.
– Trẻ em thể trạng và sức đề yếu.
– Phụ nữ đang mang thai sức đề kháng suy giảm và kém hơn so với người bình thường.
III – Triệu chứng của nổi mề đay vào mùa đông
Nổi mề đay là phản ứng da gây ra các cục u, mảng nổi hoặc cả hai đột nhiên xuất hiện trên da. Các cục u trở nên ngứa và sưng và có kích thước từ nhỏ đến vài cm. Nổi mề đay có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể như lưng, ngực, cánh tay hoặc chân. Nổi mề đay không lây nhiễm và thường không kéo dài quá 24 giờ.
1. Triệu chứng thường gặp
Các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp của bệnh mề đay vào mùa đông có thể bao gồm:
– Phát ban, nổi sẩn hoặc mảng phù ở bề mặt da.
– Ngứa nhiều, có thể tự giới hạn không quá 24 giờ.
– Sưng mắt, sưng mặt, sưng môi.
– Có thể kèm ngứa mắt, viêm mũi dị ứng…
Nổi mề đay gây phát ban, nổi mẩn trên da kèm sưng môi, mắt và mặt.
2. Triệu chứng nghiêm trọng
Các dấu hiệu và phản ứng nghiêm trọng của nổi mề đay mùa đông có thể bao gồm:
– Phản ứng toàn thân (sốc phản vệ): có thể gây ngất xỉu, tim đập nhanh, sưng chân tay hoặc thân mình, sốc.
– Sưng lưỡi và cổ họng, có thể gây khó thở, khò khè, thở rít.
– Sốt, mệt mỏi.
– Phù mạch diễn tiến nhanh.
– Lú lẫn, lơ mơ.
– Choáng váng do tụt huyết áp.
– Đau bụng, tiêu chảy.
Các triệu chứng nổi mề đay mùa đông thường bắt đầu ngay sau khi da tiếp xúc với nhiệt độ không khí giảm đột ngột hoặc nước lạnh. Điều kiện ẩm ướt và gió có thể khiến các triệu chứng bùng phát nhiều hơn. Mỗi đợt có thể kéo dài khoảng hai giờ.
Phản ứng tệ nhất thường xảy ra khi tiếp xúc toàn bộ da, chẳng hạn như bơi trong nước lạnh. Phản ứng như vậy có thể dẫn đến mất ý thức, suy hô hấp, thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
IV – Chẩn đoán và điều trị nổi mề đay mùa lạnh
Nếu bạn có phản ứng da vào mùa đông, hãy đến gặp bác sĩ. Ngay cả khi phản ứng nhẹ, bác sĩ sẽ kiểm tra để loại trừ các tình trạng tiềm ẩn có thể gây ra vấn đề.
Hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp nếu sau khi tiếp xúc đột ngột với nhiệt độ lạnh, bạn bị phản ứng toàn thân (sốc phản vệ) hoặc khó thở. Bác sĩ sẽ chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị phù hợp dựa trên nguyên nhân và tình trạng bệnh của từng bệnh nhân.
1. Chẩn đoán
Để chẩn đoán nổi mề đay mùa đông, bác sĩ có thể kiểm tra bằng cách đặt một viên đá lạnh lên da trong 5 phút. Nếu bạn bị nổi mề đay mùa lạnh, một cục u nổi lên (mề đay) sẽ hình thành sau vài phút sau khi bỏ viên đá lạnh ra.
Bác sĩ kiểm tra da chẩn đoán tình trạng nổi mề đay mùa đông cho bệnh nhân.
Trong một số trường hợp, nổi mề đay mùa lạnh là do một tình trạng tiềm ẩn ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, chẳng hạn như nhiễm trùng hoặc ung thư. Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn mắc một tình trạng tiềm ẩn, bạn có thể cần xét nghiệm máu hoặc các xét nghiệm khác.
2. Điều trị
Như bạn thấy, không thiếu các yếu tố có thể gây ra phát ban vào mùa đông. May mắn thay, hầu hết các trường hợp phát ban nổi mề đay mùa lạnh có thể tự khỏi mà không cần can thiệp điều trị.
Ở một số người, mề đay mùa lạnh có thể kéo dài nhiều tuần, nhiều tháng hoặc lâu hơn. Không có cách chữa khỏi tình trạng này, bác sĩ có thể khuyên bạn nên cố gắng ngăn ngừa hoặc giảm các triệu chứng bằng các biện pháp khắc phục tại nhà, chẳng hạn như sử dụng thuốc kháng histamine không kê đơn và tránh tiếp xúc với lạnh. Nếu những phương pháp này không có tác dụng, bạn có thể cần dùng thuốc theo toa.
Điều trị bàng thuốc giúp làm giảm khó chịu và ngăn ngừa phát ban nổi mề đay mới. Bác sĩ da liễu có thể cung cấp kem chống ngứa, thuốc kháng histamin, corticosteroid, ống tiêm tự động hoặc liệu pháp ánh sáng như một phần của kế hoạch điều trị.
– Kem chống ngứa có chứa menthol có thể giúp làm giảm nhu cầu gãi phát ban.
– Thuốc kháng histamin đường uống giúp giảm sưng, giảm đau. Trong hầu hết các trường hợp, thuốc kháng histamin là phương pháp điều trị tốt nhất cho bệnh nổi mề đay, mặc dù có thể cần các phương pháp điều trị khác nhau nếu nguyên nhân gốc rễ là một căn bệnh tiềm ẩn.
– Corticosteroid được sử dụng trong các trường hợp nghiêm trọng và giúp làm giảm ngứa và sưng.
– Một ống tiêm tự động được cung cấp cho những người bị phản ứng dị ứng đe dọa tính mạng. Khi phản ứng dị ứng xảy ra, hãy sử dụng EpiPen ngay lập tức.
– Cuối cùng, liệu pháp ánh sáng hay liệu pháp quang trị, là một lựa chọn điều trị khi các phương pháp khác không hiệu quả.
Với liệu pháp quang trị, bệnh nhân sẽ tiếp xúc với tia cực tím để điều trị phát ban nổi mề đay và các bệnh ngoài da khác. Tia cực tím giúp tăng sản xuất vitamin D, giúp làm dịu tình trạng viêm da.
Trong quá trình điều trị, vùng da bị ảnh hưởng sẽ được tiếp xúc với tia cực tím trong khoảng 20 phút. Cần phải thực hiện nhiều lần điều trị để có được hiệu quả như mong muốn.
Bên cạnh đó, với trường hợp nổi mề đay mùa đông ở mức độ nhẹ, bạn có thể tham khảo và sử dụng kem bôi da Yoosun Rau má để hỗ trợ làm giảm cảm giác ngứa, nóng rát và châm chích khó chịu.
Kem bôi da Yoosun Rau má.
Kem Yoosun Rau má có thành phần gồm dịch chiết rau má, vitamin E giúp làm mềm mát da, giảm ngứa, tái tạo da, giúp các vết thương mau lành. Bên cạnh đó, hoạt chất Chlorhexidine và D-panthenol giúp bảo vệ da khỏi tác động của vi khuẩn. Đồng thời có khả năng dưỡng ẩm, làm mềm da rất tốt, giúp giảm khô ngứa, nóng rát, châm chích và các vết nổi mề đay.
V – Biện pháp phòng tránh nổi mề đay mùa lạnh
Những lời khuyên sau đây có thể giúp ngăn ngừa tình trạng nổi mề đay mùa đông bùng phát hoặc tái phát khi thời tiết lạnh:
– Dùng thuốc kháng histamin không kê đơn hoặc theo toa trước khi ra ngoài trời lạnh hoặc tiếp xúc với lạnh. Dùng thuốc theo đúng chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ.
– Khi thời tiết chuyển lạnh, cần áp dụng nhiều biện pháp giữ ấm khác nhau và thường xuyên theo dõi, cập nhật tình hình thời tiết để có thể chủ động phòng tránh.
– Bảo vệ da khỏi lạnh hoặc những thay đổi nhiệt độ đột ngột, nhất là khi đi ra ngoài.
– Tránh đi ra ngoài khi thời tiết có sự thay đổi đột ngột, đặc biệt là vào mùa đông lạnh giá và nhiều mưa gió.
– Hạn chế đồ uống và thức ăn quá lạnh để tránh bị sưng họng.
– Nếu bác sĩ kê đơn thuốc tiêm epinephrine tự động (EpiPen, Auvi-Q), hãy mang theo bên mình để ngăn ngừa các phản ứng nghiêm trọng.
– Nếu bạn được lên lịch phẫu thuật, hãy trao đổi trước với bác sĩ phẫu thuật về tình trạng nổi mề đay do mùa đông lạnh của mình. Nhóm phẫu thuật có thể thực hiện các bước để giúp ngăn ngừa các triệu chứng nổi mề đay do lạnh gây ra trong phòng phẫu thuật.
Bảo vệ da cẩn thận khi ra ngoài trời lạnh giúp ngăn ngừa bùng phát hoặc tái phát nổi mề đay.
Tóm lại, nổi mề đay mùa đông là một dạng dị ứng phát ban xảy ra khi mọi người tiếp xúc với nhiệt độ lạnh hoặc nhiệt độ thay đổi đột ngột. Tình trạng nổi mề đay mùa lạnh cũng có thể do nguyên nhân bệnh lý, rối loạn tự miễn dịch, căng thẳng hoặc nhiều nguyên nhân khác. Bạn nên chủ động thăm khám sớm khi có dấu hiệu bị nổi mề đay mùa đông để được bác sĩ chẩn đoán chính xác nguyên nhân, và tư vấn cách điều trị cũng như phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Nếu vẫn còn thắc mắc về tình trạng nổi mề đay mùa đông hoặc muốn biết thêm thông tin về kem bôi da Yoosun Rau má, bạn vui lòng gọi đến tổng đài (miễn phí cước) 1800 1125 để được dược sĩ của Yoosun Rau Má tư vấn chi tiết.
Tài liệu tham khảo:
1. What Causes Hives in the Winter?
https://dermatologymohsinstitute.com/what-causes-hives-in-the-winter/
https://npdermatology.com/what-causes-hives-in-the-winter/.
2. Cold urticaria
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cold-urticaria/symptoms-causes/syc-20371046
Tham khảo thêm:
Để lại bình chọn cho bài viết của chúng tôi:
Chưa có bình luận!