Viêm da cơ địa trẻ em: Lý do, biểu hiện, điều trị, phòng tránh

Viêm da cơ địa trẻ em là một dạng bệnh chàm phổ biến khiến da bị kích ứng, đỏ, khô, sần sùi và ngứa. Đây là tình trạng viêm da mạn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát được. Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ em cũng có thể cải thiện đáng kể hoặc khỏi hẳn ở một số trẻ khi lớn lên.

I – Viêm da cơ địa ở trẻ em là gì?

Viêm da cơ địa tên tiếng Anh là Atopic dermatitis (AD), được biết đến với nhiều tên gọi khác như: chàm cơ địa, viêm da cơ địa dị ứng, viêm da atopy… Đây là bệnh lý da mãn tính phổ biến nhất ở trẻ em.

Trẻ em bị viêm da cơ địa là dạng tổn thương viêm da mạn tính do tình trạng mẫn cảm với các dị nguyên trong không khí. Viêm da cơ địa khiến da bị kích ứng, đỏ, khô, sần sùi và ngứa, mức độ nặng nhẹ tùy vào mức độ mẫn cảm với dị nguyên.

Hình ảnh viêm da cơ địa ở trẻ em.

Viêm da cơ địa dị ứng thường bắt đầu ở trẻ sơ sinh, ảnh hưởng đến khoảng 15 đến 20% trẻ em. Bệnh thường cải thiện khi trẻ lớn hơn và có thể khỏi khi trẻ đến tuổi đi học hoặc dậy thì. Đối với một số trẻ, bệnh bùng phát rồi tự khỏi trong một thời gian, thậm chí trong nhiều năm.

II – Dấu hiệu trẻ bị viêm da cơ địa

Triệu chứng điển hình khi em bé bị viêm da cơ địa là da viêm đỏ, tróc vảy, chảy dịch, nứt nẻ, dày sừng, ngứa râm ran hoặc dữ dội. Nhưng tùy vào độ tuổi và giai đoạn bệnh, triệu chứng viêm da cơ địa ở trẻ em sẽ khác nhau:

1. Dấu hiệu viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh

Thống kê cho thấy, có khoảng 60% ca mắc bệnh viêm da cơ địa khởi phát ở trẻ từ 0- 1 tuổi, chủ yếu khi trẻ được 2 – 3 tháng tuổi.

Ở trẻ sơ sinh, bệnh viêm cơ địa thường ảnh hưởng đến mặt, da đầu, cánh tay và chân. Trẻ sơ sinh bị viêm da cơ địa có các triệu chứng sau:

– Xuất hiện ban đỏ, tróc vảy ở 2 bên má, trán, thân mình, quanh miệng, cổ và bẹn và các kẽ da (nếp da).

– Có nhiều mụn nước ở vùng ban đỏ.

– Có dịch chảy ra khi các mụn nước nhỏ vỡ ra gây viêm trợt.

– Vết loét đóng vảy, khô, có thể bị nhiễm khuẩn thứ phát.

– Có thể đi kèm viêm tai giữa, tiêu chảy.

– Ngứa nhiều khiến trẻ quấy khóc, mất ngủ.

Hình ảnh bé sơ sinh bị viêm da cơ địa.

2. Dấu hiệu viêm da cơ địa ở trẻ em

Với trẻ trong độ tuổi từ 2 – 12, biểu hiện viêm da cơ địa ở trẻ em khi mắc bệnh có thể gặp gồm:

– Da khô ráp, nứt nẻ, ngứa ngáy.

– Tổn thương da có thể chỉ ảnh hưởng đến mặt trong của khuỷu tay và mặt sau của đầu gối, trên đầu gối và các nếp da (kẽ da).

– Xuất hiện các mảng lichen hóa dạng đĩa. Lúc đầu, bệnh có biểu hiện ở đầu gối, mặt duỗi, cùi tay, sau đó lan đến những nếp gấp, có thể kèm theo sẩn ngứa, da khô…

– Một số trẻ bị viêm da cơ địa nặng có thể bị toàn thân, rất ngứa. Bé bị viêm da cơ địa toàn thân ngứa có thể nghiêm trọng và liên tục. Khi gãi thường xuyên, da có thể bị phồng rộp, rỉ dịch, đóng vảy hoặc lở loét do nhiễm trùng. Đôi khi, nếu trẻ gãi trong nhiều tuần đến nhiều tháng, da có thể bắt đầu trở nên rất thô ráp, dai và sẫm màu hơn.

Hình ảnh trẻ em lớn hơn bị viêm da cơ địa.

III – Nguyên nhân trẻ bị viêm da cơ địa

Vì sao trẻ bị viêm da cơ địa? Trẻ bị viêm da cơ địa thường có làn da rất khô vì da không giữ được nhiều độ ẩm. Tình trạng khô này có thể khiến da dễ phản ứng với một số tác nhân gây kích ứng, khiến da bị ngứa và đau.

Nguyên nhân viêm da cơ địa ở trẻ em hiện vẫn chưa được xác định chính xác và làm rõ. Nhưng một số nghiên cứu cho rằng, có thể liên quan đến các yếu tố di truyền, hệ thống miễn dịch và môi trường gây rối loạn khả năng bảo vệ của da.

1. Di truyền

Tại sao trẻ bị viêm da cơ địa? Trẻ có thể sinh ra với nguy cơ mắc bệnh chàm cơ địa dị ứng cao hơn do gen thừa hưởng từ cha mẹ.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trẻ em có 1 hoặc cả hai cha mẹ bị bệnh viêm da cơ địa hoặc có anh chị em ruột bị bệnh chàm thì bản thân chúng có nhiều khả năng mắc bệnh này hơn.

Một số nghiên cứu khác cho thấy, đã có những thay đổi trong gen chịu trách nhiệm tạo ra filaggrin – một loại protein giúp duy trì làn da khỏe mạnh.

2. Hệ thống miễn dịch

Hệ thống miễn dịch khi ở trạng thái bình thường có vai trò chống lại các tác nhân lạ xâm nhập vào cơ thể. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, hệ miễn dịch bị rối loạn và hoạt động quá mức có thể gây ra tình trạng viêm trên da. Đây cũng là nguyên nhân tại sao bé bị viêm da cơ địa.

Trang mayoclinic.org cho hay, ở một số người, viêm da cơ địa dị ứng liên quan đến biến thể gen ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ của da. Với chức năng hàng rào yếu, da kém giữ được độ ẩm và bảo vệ chống lại vi khuẩn, chất gây kích ứng, chất gây dị ứng và các yếu tố môi trường – chẳng hạn như khói thuốc lá.

Ở những người khác, viêm da cơ địa dị ứng là do quá nhiều vi khuẩn Staphylococcus aureus trên da. Điều này làm thay đổi các vi khuẩn có lợi và phá vỡ chức năng hàng rào của da. Chức năng hàng rào bảo vệ da yếu cũng có thể kích hoạt phản ứng của hệ thống miễn dịch gây ra tình trạng viêm da và các triệu chứng khác.

Nguyên nhân bé bị viêm da cơ địa có thể liên quan đến các yếu tố di truyền, hệ thống miễn dịch.

3. Các yếu tố môi trường ảnh hưởng

– Trẻ em bị viêm da cơ địa có thể dễ bị kích ứng hơn do đổ mồ hôi, nhiệt, quần áo thô.

– Tiếp xúc với chất gây kích ứng như xà phòng, chất tẩy rửa bao gồm dầu gội, nước rửa chén và sữa tắm tạo bọt.

– Dị ứng với thực phẩm, vật nuôi hoặc các động vật khác, mạt bụi, phấn hoa cây và cỏ, mặc dù không rõ liệu những dị ứng này có thực sự “gây ra” chàm da cơ địa ở hầu hết trẻ em hay không.

– Các yếu tố môi trường, chẳng hạn như thời tiết lạnh và khô, ẩm ướt.

– Dị ứng thực phẩm, ví dụ như sữa bò, trứng, đậu phộng, đậu nành hoặc lúa mì.

– Một số vật liệu mặc sát vào da, chẳng hạn như len và vải tổng hợp.

– Nhiễm trùng da.

IV – Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ có nguy hiểm không?

Bệnh viêm da cơ địa không phải là tình trạng đe dọa tính mạng. Hiện tượng trẻ bị viêm da cơ địa có thể cải thiện đáng kể hoặc thậm chí khỏi hoàn toàn khi trẻ lớn hơn. Nhưng nếu bé bị viêm da cơ địa nặng và không được chữa trị kịp thời, đúng cách có thể gây ra một số biến chứng dưới đây:

1. Hen suyễn và sốt cỏ khô

Khoảng 50% trẻ bị viêm da cơ địa dị ứng phát triển bệnh hen suyễn và sốt cỏ khô. Điều này có thể xảy ra trước hoặc sau khi phát triển bệnh viêm da cơ địa dị ứng.

2. Dị ứng thực phẩm

Những trẻ bị viêm da dị ứng thường bị dị ứng thực phẩm. Một trong những triệu chứng chính của tình trạng này là nổi mề đay.

3. Da ngứa mãn tính, có vảy

Một tình trạng da gọi là viêm da thần kinh (lichen simplex chronicus) bắt đầu bằng một mảng da ngứa. Trẻ gãi vùng da đó, nhưng chỉ giúp giảm tạm thời.

Thực tế, việc gãi khiến da ngứa hơn vì nó kích hoạt các sợi thần kinh trong da. Theo thời gian, trẻ có thể gãi theo thói quen. Tình trạng này có thể khiến vùng da bị ảnh hưởng bị đổi màu, dày và dai.

4. Các mảng da sẫm màu hoặc sáng hơn vùng xung quanh

Biến chứng này xảy ra sau khi phát ban đã lành được gọi là tăng sắc tố hoặc giảm sắc tố sau viêm. Tình trạng này phổ biến hơn ở những trẻ có làn da nâu hoặc đen. Có thể mất vài tháng để tình trạng đổi màu mờ đi.

5. Nhiễm trùng da

Việc trẻ gãi nhiều lần làm rách da có thể gây ra vết loét và vết nứt hở. Điều này làm tăng nguy cơ nhiễm trùng do vi khuẩn và vi rút. Những bệnh nhiễm trùng da này có thể lây lan và đe dọa tính mạng.

Các dấu hiệu của nhiễm trùng do vi khuẩn có thể bao gồm:

– Chất lỏng rỉ ra từ da.

– Một lớp vảy màu vàng trên bề mặt da.

– Những đốm nhỏ màu trắng vàng xuất hiện trên vùng da bị viêm da cơ địa.

– Da bị sưng và đau.

– Cảm thấy nóng và run rẩy.

– Các dấu hiệu của nhiễm trùng da do vi rút gồm:

– Các vùng bị bệnh viêm da cơ địa đau đớn và nhanh chóng trở nên tồi tệ hơn.

– Nhóm mụn nước chứa đầy chất lỏng vỡ ra và để lại vết loét nhỏ, nông trên da.

– Cảm thấy nóng, run rẩy, mệt mỏi.

Bé bị nhiễm trùng da do viêm da cơ địa kéo dài.

6. Viêm da tay kích ứng

Biến chứng này thường xảy ra với những trẻ thường xuyên phải tiếp xúc với xà phòng, chất tẩy rửa và chất khử trùng mạnh.

7. Viêm da tiếp xúc dị ứng

Tình trạng này thường gặp ở những trẻ bị viêm da dị ứng. Viêm da tiếp xúc dị ứng là tình trạng phát ban ngứa do chạm vào các chất mà trẻ bị dị ứng. Màu sắc của phát ban thay đổi tùy thuộc vào màu da của trẻ.

8. Các vấn đề về giấc ngủ

Cảm giác ngứa do viêm da cơ địa dị ứng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ. Trẻ khó ngủ, ngủ không sâu giấc, dễ thức giấc nên hay cáu và quấy khóc.

9. Tình trạng sức khỏe tâm thần

Tình trạng ngứa ngáy liên tục kèm theo ảnh hưởng giấc ngủ có thể làm tăng nguy cơ rối loạn sức khỏe tâm thần như trầm cảm và rối loạn lo âu; ở trẻ em có thể gây rối loạn hành vi. Ngoài ra, bệnh viêm da cơ địa nặng ở trẻ em thường có tiên lượng xấu hơn ở các đối tượng sau:

– Mắc bệnh sớm trước 1 tuổi.

– Tiền sử bản thân hoặc gia đình bị dị ứng.

– Bội nhiễm da và chăm sóc da kém.

– Mắc các bệnh dị ứng khác như viêm mũi dị ứng, hen phế quản.

V – Bé bị viêm da cơ địa được chẩn đoán thế nào?

Bé bị viêm da cơ địa phải làm sao? Ba mẹ nên đưa con đi khám với bác sĩ chuyên khoa khi nghi ngờ con có dấu hiệu bị viêm da cơ địa. Không nên tự ý mua thuốc về thoa hoặc cho bé uống khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.

Ngoài thăm khám triệu chứng, kiểm tra da và tiền sử bệnh, trẻ có thể cần xét nghiệm để xác định dị ứng và loại trừ các bệnh ngoài da khác.

1. Thăm khám lâm sàng

Để chẩn đoán viêm da dị ứng, bác sĩ có thể sẽ nói chuyện với ba mẹ (với trẻ nhỏ) hoặc hỏi trẻ lớn về các triệu chứng gặp phải. Đồng thời kiểm tra da, tình trạng sức khỏe trước đây của trẻ và sức khỏe của gia đình. Nếu các thành viên trong gia đình có bất kỳ tình trạng dị ứng nào, đó là một manh mối quan trọng.

Nếu ba mẹ nghĩ một loại thực phẩm nào đó gây phát ban cho con, hãy hỏi bác sĩ về các loại thực phẩm có thể gây dị ứng.

Bác sĩ thăm khám viêm da cơ địa cho trẻ nhỏ thông qua kiểm tra da, hỏi triệu chứng và tiền sử bệnh.

2. Thăm khám cận lâm sàng

Bác sĩ có thể đề nghị thử nghiệm miếng dán trên da của trẻ. Trong thử nghiệm này, một lượng nhỏ các chất khác nhau được bôi lên da của trẻ và sau đó được phủ lên. Sau đó, vài ngày tiếp theo, bác sĩ sẽ xem xét da của trẻ để tìm dấu hiệu phản ứng.

Thử nghiệm miếng dán có thể giúp chẩn đoán các loại dị ứng cụ thể gây ra bệnh viêm da cơ địa ở trẻ.

Không có xét nghiệm cụ thể nào được sử dụng để chẩn đoán bệnh viêm da cơ địa. Bác sĩ sẽ loại trừ các tình trạng khác có thể gây viêm da và có thể đề nghị trẻ đi khám bác sĩ da liễu hoặc bác sĩ chuyên khoa dị ứng.

Bác sĩ có thể yêu cầu ba mẹ loại bỏ một số loại thực phẩm (như trứng, sữa, đậu nành hoặc các loại hạt) khỏi chế độ ăn của trẻ, đổi loại chất tẩy rửa hoặc xà phòng hoặc thực hiện những thay đổi khác trong một thời gian để xem trẻ có phản ứng với thứ gì đó không.

VI – Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ được điều trị thế nào?

Điều trị viêm da cơ địa ở trẻ em có thể bắt đầu bằng việc dưỡng ẩm cho bé bị viêm da cơ địa thường xuyên và các thói quen tự chăm sóc khác. Nếu những điều này không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất các loại kem thuốc giúp kiểm soát ngứa và giúp phục hồi da. Đôi khi, chúng được kết hợp với các phương pháp điều trị khác.

Viêm da cơ địa dị ứng có thể dai dẳng, ba mẹ có thể cần thử nhiều phương pháp điều trị khác nhau cho trẻ trong nhiều tháng hoặc nhiều năm để kiểm soát bệnh. Và ngay cả khi điều trị thành công, các triệu chứng bệnh viêm da cơ địa vẫn có thể tái phát trở lại.

1. Thuốc

Không có cách chữa khỏi bệnh viêm da cơ địa nhưng các phương pháp điều trị có thể giúp làm giảm các triệu chứng. Bác sĩ sẽ đề xuất các phương pháp điều trị khác nhau dựa trên bệnh án viêm da cơ địa trẻ em, mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, độ tuổi của trẻ và vị trí phát ban. Một số loại là thuốc bôi ngoài da, một số khác dùng theo đường uống.

– Kem dưỡng ẩm tại chỗ: Bé bị viêm da cơ địa bôi gì? Vùng da bị viêm cần được dưỡng ẩm thường xuyên (lý tưởng nhất là 2-3 lần một ngày). Thời điểm tốt nhất để thoa kem dưỡng ẩm là sau khi tắm, thấm khô da nhẹ nhàng. Thuốc mỡ (như dầu khoáng) và kem là tốt nhất vì chúng chứa nhiều dầu.

– Các sản phẩm thuốc bôi lên da: Trẻ bị viêm da cơ địa bôi thuốc gì? Thuốc bôi viêm da cơ địa trẻ em giúp kiểm soát ngứa và phục hồi da. Nhóm thuốc này có nhiều nồng độ khác nhau và dưới dạng kem bôi cho trẻ bị viêm da cơ địa, gel và thuốc mỡ bôi viêm da cơ địa ở trẻ em. Kem hoặc thuốc mỡ có chất ức chế calcineurin có thể là lựa chọn tốt cho trẻ trên 2 tuổi. Ví dụ bao gồm tacrolimus (Protopic) và pimecrolimus (Elidel). Thoa theo chỉ dẫn, trước khi dưỡng ẩm. Tránh ánh nắng mạnh khi sử dụng các loại thuốc này.

Dùng kem bôi viêm da cơ địa trẻ em.

– Corticosteroid tại chỗ: Còn được gọi là kem hoặc thuốc mỡ cortisone hoặc steroid. Loại thuốc này có tác dụng làm giảm tình trạng viêm da. Những loại kem và thuốc mỡ này có nồng độ khác nhau và việc sử dụng nồng độ không phù hợp ở những vùng nhạy cảm có thể gây tổn thương da, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh.

– Thuốc kháng histamin (thuốc chống dị ứng): Nhóm thuốc trị viêm da cơ địa ở trẻ em này có tác dụng giảm ngứa, giúp trẻ bị ngủ ngon hơn vào ban đêm. Loại thuốc này hữu ích nhất khi dùng trước khi đi ngủ (thuốc kháng histamin có thể khiến trẻ buồn ngủ). Thuốc kháng histamin bao gồm hydroxyzine (Atarax) và diphenhydramine (Benadryl).

– Thuốc chống nhiễm trùng: Trẻ bị viêm da cơ địa dùng thuốc gì? Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh cho trẻ uống để điều trị nhiễm trùng. Chẳng hạn như: Penicillin (amoxicillin và penicillin G); thuốc ức chế beta-lactamase (Augmentin); Cephalosporin…

– Thuốc viên kiểm soát tình trạng viêm: Với trẻ bị viêm da cơ địa nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc viên để giúp kiểm soát các triệu chứng. Các lựa chọn có thể bao gồm cyclosporine, methotrexate, prednisone, mycophenolate và azathioprine. Những loại thuốc có hiệu quả kháng viêm tốt nhưng không thể sử dụng lâu dài vì có thể có tác dụng phụ nghiêm trọng.

– Các lựa chọn khác cho bệnh viêm da cơ địa nặng: Các thuốc sinh học tiêm (kháng thể đơn dòng) Dupilumab (Dupixent) có thể là lựa chọn cho những trẻ không đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị khác. Các nghiên cứu cho thấy, thuốc này an toàn và hiệu quả trong việc làm giảm các triệu chứng của bệnh viêm da dị ứng. Dupilumab dành cho những người trên 6 tuổi.

Trẻ nhỏ uống thuốc chữa viêm da cơ địa trẻ em theo chỉ định của bác sĩ.

2. Liệu pháp

Các liệu pháp điều trị khác mà bác sĩ có thể đề nghị bao gồm:

– Băng ướt: Một phương pháp điều trị hiệu quả, chuyên sâu cho bệnh viêm da cơ địa nặng bao gồm bôi thuốc mỡ corticosteroid và niêm phong thuốc bằng một lớp gạc ướt phủ một lớp gạc khô. Đôi khi phương pháp này được thực hiện tại bệnh viện đối với những trẻ bị tổn thương lan rộng.

– Liệu pháp ánh sáng: Phương pháp điều trị viêm da cơ địa này được sử dụng cho những trẻ không cải thiện bằng các phương pháp điều trị bằng thuốc hoặc bùng phát trở lại nhanh chóng sau khi điều trị.

Hình thức đơn giản nhất của liệu pháp ánh sáng (liệu pháp quang học) bao gồm việc phơi vùng bị ảnh hưởng dưới lượng ánh sáng mặt trời tự nhiên được kiểm soát. Các hình thức khác sử dụng tia cực tím A (UVA) nhân tạo và tia cực tím B (UVB) dải hẹp riêng lẻ hoặc kết hợp với thuốc.

Mặc dù hiệu quả nhưng liệu pháp ánh sáng dài hạn có tác dụng có hại, bao gồm lão hóa da sớm, thay đổi màu da (tăng sắc tố) và tăng nguy cơ ung thư da. Vì những lý do này, liệu pháp quang trị liệu ít được sử dụng ở trẻ nhỏ và không được áp dụng cho trẻ sơ sinh. Hãy trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.

Cách chữa bé bị viêm da cơ địa bằng liệu pháp ánh sáng.

3. Biện pháp chăm sóc bé bị viêm da cơ địa khắc phục bệnh tại nhà

Chăm sóc da nhạy cảm là bước đầu tiên trong việc điều trị viêm da cơ địa dị ứng và ngăn ngừa bùng phát. Để giúp giảm ngứa và làm dịu da bị viêm, hãy thử các biện pháp tự chăm sóc trẻ bị viêm da cơ địa sau:

– Dưỡng ẩm cho da ít nhất 2 lần/ngày: Tìm một sản phẩm kem dưỡng ẩm phù hợp với da của bé. Ba mẹ có thể thử dầu tắm, kem, sữa dưỡng, bơ hạt mỡ, thuốc mỡ hoặc xịt. Đối với trẻ em, chế độ 2 lần một ngày có thể là thuốc mỡ trước khi đi ngủ và kem trước khi đến trường.

Thuốc mỡ nhờn hơn và có thể ít gây châm chích hơn khi thoa. Chọn các sản phẩm không chứa thuốc nhuộm, cồn, hương liệu và các thành phần khác có thể gây kích ứng da. Để kem dưỡng ẩm thẩm thấu vào da trước khi mặc quần áo.

– Thoa kem chống ngứa vào vùng bị ảnh hưởng: Một loại kem không kê đơn có chứa ít nhất 1% hydrocortisone có thể tạm thời làm giảm ngứa. Thoa không quá hai lần một ngày vào vùng bị ảnh hưởng trước khi dưỡng ẩm. Khi phản ứng đã cải thiện, ba mẹ có thể sử dụng loại kem này ít thường xuyên hơn để ngăn ngừa bùng phát.

– Dùng thuốc chống dị ứng hoặc chống ngứa dạng uống: Các lựa chọn bao gồm thuốc chống dị ứng không kê đơn (thuốc kháng histamin), chẳng hạn như fexofenadine (Allegra Allergy).

– Không gãi: Thay vì gãi khi ngứa, ba mẹ hãy thử ấn hoặc vỗ nhẹ vào da của trẻ. Cắt ngắn móng tay của trẻ để tránh tổn thương da do gãi. Thử cho trẻ đeo găng tay nhẹ, thoải mái khi đi ngủ nếu trẻ gãi vào ban đêm.

– Tắm bồn hoặc tắm vòi sen hàng ngày: Nước tắm cho bé bị viêm da cơ địa nên dùng bằng nước ấm thay vì nước nóng. Nếu cho trẻ tắm bồn, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ xem có nên rắc bột yến mạch dạng keo vào nước (đây là loại bột yến mạch xay mịn dùng để tắm) và cho trẻ ngâm người ít hơn 10 phút không. Sau khi tắm, hãy thấm khô da và thoa kem dưỡng ẩm khi da vẫn còn ẩm.

– Sử dụng chất tẩy rửa nhẹ nhàng, không chứa xà phòng: Nên chọn sản phẩm không chứa thuốc nhuộm, cồn hoặc hương liệu. Xà phòng mạnh có thể rửa trôi lớp dầu tự nhiên trên da, vì vậy hãy chắc chắn rửa sạch hoàn toàn chất tẩy rửa.

– Dùng máy tạo độ ẩm: Không khí trong nhà nóng và khô có thể làm khô da nhạy cảm và làm trầm trọng thêm tình trạng ngứa, bong tróc. Sử dụng máy tạo độ ẩm sẽ bổ sung độ ẩm cho không khí trong nhà.

– Mặc quần áo mát mẻ, mịn màng: Tránh mặc quần áo thô, bó hoặc thô ráp. Ngoài ra, trong thời tiết nóng, hãy chọn quần áo nhẹ giúp da của trẻ được thở. Khi giặt quần áo, tránh sử dụng chất tẩy rửa mạnh và chất làm mềm vải trong quá trình sấy.

Nên mặc quần áo mát mẻ, mịn màng khi trẻ bị viêm da cơ địa.

– Tắm thuốc tẩy rất loãng: Ba mẹ hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định tắm thuốc tẩy cho con để biết liệu đây có phải là lựa chọn tốt cho bạn hay không. Phương pháp này giúp làm giảm vi khuẩn trên da và các bệnh nhiễm trùng liên quan.

– Điều trị căng thẳng và lo âu: Căng thẳng và các rối loạn cảm xúc khác có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da cơ địa dị ứng. Hãy giúp trẻ tìm cách giải quyết căng thẳng như tập thể dục, hít thở sâu hoặc nói chuyện với chuyên gia tư vấn.

Bên cạnh đó, nếu trẻ bị viêm da cơ địa ở dạng nhẹ, ba mẹ có thể sử dụng kem bôi da Yoosun Rau má để làm dịu, làm mát và giảm ngứa cho bé. Yoosun Rau má có thành phần chính là dịch chiết rau má, không chứa Corticoid, Paraben nên an toàn cho cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Mẹ yên tâm thoa cho bé nhé.

Cách sử dụng kem rau má khá đơn giản. Sau khi vệ sinh da sạch sẽ cho bé, mẹ thoa một lớp mỏng Yoosun Rau má lên vùng da cần tác động, massage nhẹ nhàng để kem thấm sâu vào da và không cần rửa lại với nước. Mỗi ngày mẹ thoa Yoosun Rau má cho bé 2 đến 3 lần để có hiệu quả tốt nhất.

Kem bôi mát lành da Yoosun Rau Má.

VII – Phòng ngừa bệnh viêm da cơ địa cho trẻ em bằng cách nào?

Để ngăn ngừa bệnh viêm da cơ địa ở trẻ xuất hiện hoặc tái phát, điều quan trọng là ba mẹ cần giữ cho da của trẻ không bị khô hoặc ngứa và tránh các tác nhân gây bùng phát bệnh. Hãy thử các gợi ý sau:

1. Tránh các tác nhân gây dị ứng

Tránh các loại thực phẩm hoặc tác nhân gây dị ứng trong môi trường như lông chó hoặc mèo, mạt bụi và phấn hoa cây có thể khiến bệnh chàm của trẻ trở nên tồi tệ hơn.

Ngay cả khi trẻ không thường xuyên tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng, chúng vẫn có thể khiến bệnh chàm trở nên tồi tệ hơn. Một số gợi ý hữu ích là:

– Luôn che chắn da bằng quần áo cotton (áo dài tay và quần dài nếu có thể).

– Duy trì nhiệt độ trong nhà ở mức dễ chịu (mồ hôi có thể gây ngứa).

– Tránh các chất liệu thô ráp, gây ngứa như len và các loại vải không thoáng khí như polyester.

– Tránh xa đồ chơi mềm, thú nhồi bông và vật nuôi.

– Khi độ ẩm thấp, máy tạo độ ẩm phun sương mát có thể hữu ích.

– Giảm thiểu tiếp xúc với nhiệt độ cao và đổ mồ hôi.

– Trẻ sơ sinh và trẻ em có thể bị bùng phát viêm da cơ địa do ăn một số loại thực, chẳng hạn như trứng và sữa bò. Hãy trao đổi với bác sĩ để xác định các loại thực phẩm có khả năng gây dị ứng.

Tránh để trẻ tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng.

2. Dưỡng ẩm cho da

Nên dưỡng ẩm cho da ít nhất hai lần một ngày. Kem, thuốc mỡ, bơ hạt mỡ và kem dưỡng da giữ ẩm. Chọn một hoặc nhiều sản phẩm phù hợp với trẻ và thoa cho trẻ mỗi ngày sau khi tắm.

3. Tắm rửa đúng cách

Trẻ em nên tắm nhanh hoặc tắm vòi sen bằng nước ấm (không nóng). Đồng thời, nếu trẻ tắm bồn, hãy giới hạn thời gian tắm bồn hoặc tắm vòi sen trong khoảng 10 phút.

Đối với trẻ nhỏ, ba mẹ chỉ cần nước ấm để làm sạch, không cần xà phòng hoặc bọt tắm. Xà phòng có thể gây kích ứng đặc biệt cho da trẻ nhỏ. Xà phòng khử mùi và xà phòng kháng khuẩn có thể loại bỏ quá nhiều dầu tự nhiên của da và làm khô da. Không chà xát da bằng khăn mặt hoặc xơ mướp.

4. Sử dụng xà phòng nhẹ không mùi

Sử dụng xà phòng nhẹ không mùi hoặc chất tẩy rửa không chứa xà phòng, không chứa thuốc nhuộm, cồn và hương liệu. Thanh thiếu niên nên sử dụng mỹ phẩm không mùi và kem dưỡng ẩm không chứa dầu.

5. Lau khô da

Sau khi tắm, ba mẹ nên nhẹ nhàng vỗ nhẹ da của trẻ bằng khăn mềm. Thoa kem dưỡng ẩm khi da vẫn còn ẩm (trong vòng ba phút).

Tắm rửa cho bé đúng cách với xà phòng nhẹ không mùi.

6. Lưu ý khác

– Trẻ em nên mặc quần áo mềm mại và thoáng khí, chẳng hạn như quần áo làm từ cotton. Len hoặc polyester có thể quá thô hoặc gây kích ứng.

– Trẻ em bị quá nóng vì có thể dẫn đến bùng phát bệnh viêm da cơ địa. Vì vậy, hãy cố gắng giữ cho cơ thể luôn mát mẻ bằng cách sử dụng điều hòa, quạt.

– Nên cho trẻ uống đủ để bổ sung độ ẩm cho da.

– Loại bỏ các chất gây dị ứng đã biết trong gia đình và giúp trẻ tránh xa những chất khác như phấn hoa, nấm mốc và khói thuốc lá.

VIII – Câu hỏi thường gặp

Khi trẻ không may bị mắc bệnh viêm da cơ địa, các ba mẹ có rất nhiều thắc mắc và câu hỏi đặt ra. Dưới đây là giải đáp của chúng tôi cho một số thắc mắc thường gặp nhất về bệnh viêm da cơ địa ở trẻ em:

1. Viêm da cơ địa ở trẻ em có lây không?

Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ em không phải là bệnh truyền nhiễm, do đó không thể lây truyền qua tiếp xúc gần.Tuy nhiên, nếu chất gây dị ứng là nguyên nhân gây viêm da dị ứng ở trẻ, điều quan trọng là phải tránh chất đó.

2. Viêm da cơ địa và bệnh chàm có phải là một?

Chàm (eczema) là một nhóm các tình trạng viêm da. Có nhiều loại bệnh chàm, viêm da cơ địa là một trong số đó và cũng là loại phổ biến nhất. Các loại bệnh chàm khác gồm: chàm tổ đỉa, chàm đồng tiền, viêm da tiếp xúc,viêm da dầu, chàm vi khuẩn…

3. Trẻ nhỏ nào có nguy cơ mắc bệnh viêm da cơ địa cao hơn?

Trẻ em có tiền sử gia đình bị dị ứng, hen suyễn và chàm có nhiều khả năng bị chàm hơn. Trong các nghiên cứu, đột biến ở các gen hàng rào da như filaggrin thường liên quan đến chàm.

4. Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ em có chữa được không?

Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ em không thể chữa khỏi hoàn toàn. Nhưng với phương pháp điều trị và dùng thuốc thích hợp, bệnh có thể được kiểm soát tốt.

Mặc dù không có cách chữa khỏi bệnh viêm da dị ứng, nhưng có thể điều trị bằng cách tắm, dùng thuốc làm mềm da, thuốc mỡ theo toa và các phương pháp điều trị khác. Nhiều trẻ em bị viêm da dị ứng sẽ khỏe hơn khi lớn lên.

5. Trẻ bị viêm da cơ địa tắm lá gì?

Trong dân gian có lưu truyền một số loại lá tắm cho bé bị viêm da cơ địa, ba mẹ có thể tham khảo là: lá trầu không, chè xanh, lá khế, lá đơn đỏ (đơn tướng quân)…

6. Trẻ bị viêm da cơ địa kiêng ăn gì?

Một số thực phẩm khi tiêu thụ có thể khiến tình trạng viêm da cơ địa của trẻ nghiêm trọng hơn như: hải sản; các loại thịt đỏ, sữa và các sản phẩm từ sữa, đậu nành và các sản phẩm khác từ đậu nành, thực phẩm chứa chất phụ gia; thực phẩm dầu mỡ, nhiều gia vị; đồ ăn nhanh, đồ hộp, trứng và đậu phộng…

7. Trẻ bị viêm da cơ địa nên ăn gì?

Ba mẹ nên bổ sung các thực phẩm có lợi cho làn da của trẻ vào thực đơn hằng ngày. Chẳng hạn như: các loại rau và trái cây chứa nhiều vitamin và chất xơ (cam, dâu tây, dứa, xoài…); thực phẩm giàu Omega 3 (cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá trích); nấm và protein từ thịt lợn…

Thực đơn cho bé bị viêm da cơ địa hàng ngày cũng nên bổ sung các loại rau và trái cây chứa nhiều flavonoid chống viêm (táo, bông cải xanh, việt quất); thực phẩm giàu kali (chuối, bơ, bí ngô, cá hồi); thực phẩm chứa nhiều lợi khuẩn như sữa chua hay các đồ uống lên men khác; thực phẩm có giá trị bảo vệ và tái tạo da cao (hành lá, kiều mạch, yến mạch, nghệ)…

Những thực phẩm an toàn và tốt cho người bị viêm da cơ địa.

8. Chọn sữa tắm cho bé bị viêm da cơ địa cần chú ý gì?

Ba mẹ nên lựa chọn sữa tắm chuyên dùng cho bé viêm da cơ địa có khả năng loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi, vi khuẩn bám trên da bé; cung cấp và duy trì độ ẩm giúp làn da khỏe mạnh hơn.

Ngoài hiệu quả làm sạch và bảo vệ da, sữa tắm cho trẻ bị viêm da cơ địa cần có các đặc tính như: Chiết xuất từ các thành phần thiên nhiên, lành tính, không chứa xà phòng, không paraben hoặc chất tạo màu. Không gây cay mắt cho bé và có độ pH cân bằng phù hợp cho da của trẻ.

Để chắc chắn lựa chọn được sản phẩm sữa tắm phù hợp với tình trạng da đang bị viêm cơ địa, ba mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.

9. Trẻ bị viêm da cơ địa có thể để lại sẹo vĩnh viễn không?

Có. Nếu con bạn bị viêm da cơ địa dị ứng mãn tính và ngứa quá mức, điều này có thể dẫn đến sẹo vĩnh viễn.

10. Trẻ bị viêm da cơ địa có nên tắm hàng ngày không?

Có. Điều quan trọng là con bạn phải tắm hàng ngày, dưỡng ẩm và cấp nước cho da sau đó.

11. Bệnh viêm da cơ địa có ảnh hưởng đến tâm trạng của trẻ không?

Có. Viêm da cơ địa dị ứng rất khó chịu và có thể hạn chế giấc ngủ của trẻ. Điều này có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của bé, giống như bất kỳ ai cũng có thể bị ảnh hưởng bởi việc thiếu ngủ.

12. Trẻ vẫn có thể bơi ở bể bơi có chứa clo khi bị viêm da cơ địa?

Có. Tiếp xúc lâu dài với clo có thể khiến bệnh viêm da cơ địa dị ứng của trẻ trở nên trầm trọng hơn. Tuy nhiên, nếu trẻ thoa kem chống nắng không mùi, không gây dị ứng trước khi bơi, và nhanh chóng rửa sạch và thoa kem dưỡng ẩm sau khi ra khỏi hồ bơi, bệnh viêm da cơ địa của trẻ sẽ không trở nên trầm trọng hơn.

13. Nếu tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng, bệnh viêm da cơ địa của bé có khỏi không?

Hầu hết trẻ em đều mắc chứng rối loạn da tiềm ẩn và bệnh viêm da cơ địa dị ứng của trẻ sẽ không khỏi ngay cả khi ba mẹ đã giúp trẻ hạn chế tiếp xúc với các chất gây dị ứng.

14. Sự khác biệt giữa bệnh chàm và viêm da cơ địa dị ứng là gì?

Các bác sĩ thường sử dụng các thuật ngữ eczema và viêm da dị ứng thay thế cho nhau vì hầu hết các trường hợp eczema ở trẻ em đều do viêm da dị ứng gây ra. Eczema là thuật ngữ chung chỉ tình trạng da bị viêm, ngứa, đôi khi có thể do nguyên nhân khác ngoài viêm da dị ứng gây ra.

15. Trẻ bị viêm da cơ địa ba mẹ có thể giúp gì?

Khi trẻ bị viêm da cơ địa, ba mẹ có thể hỗ trợ con bằng những cách sau:

– Tắm cho trẻ thường xuyên và sử dụng kem dưỡng ẩm.

– Sử dụng xà phòng nhẹ và hạn chế sử dụng xà phòng.

– Đảm bảo móng tay của trẻ được cắt ngắn, vì gãi có thể làm tình trạng viêm da dị ứng trở nên trầm trọng hơn.

– Cho trẻ mặc quần áo nhẹ để giảm đổ mồ hôi.

– Đắp băng ướt mát hoặc gạc vào vùng bị ảnh hưởng.

– Hãy cho trẻ chơi ngoài trời dưới ánh nắng mặt trời, nhưng không nên chơi quá lâu vì tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư da.

– Tránh để trẻ tránh tiếp xúc với các chất gây kích ứng theo chỉ định của bác sĩ.

– Sử dụng máy tạo độ ẩm trong nhà để giúp giữ ẩm cho da của trẻ nhưng giữ độ ẩm dưới 40%. Độ ẩm cao sẽ thúc đẩy sự phát triển của mạt bụi.

– Sử dụng quạt hoặc máy điều hòa trong phòng của trẻ để giữ cho phòng mát mẻ, tránh đổ mồ hôi.

16. Ba mẹ có thể làm gì để giúp con tránh bị nhiễm trùng da do gãi?

Rất khó và không có khả năng ngăn chặn hoàn toàn việc trẻ gãi. Vì vậy, cắt móng tay cho trẻ là rất hữu ích để trẻ không thể cào vào da. Ngoài ra, móng tay của trẻ có thể bị bẩn, vì vậy, cắt móng tay sẽ loại bỏ vi khuẩn có thể lây nhiễm vào vùng bị viêm da dị ứng.

17. Làm sao có thể giúp trẻ ngừng gãi?

Ba mẹ có thể hạn chế trẻ gãi bằng cách che da của trẻ bằng quần áo dài tay, quần dài hoặc quần bó để trẻ không thể chạm vào các tổn thương. Các hoạt động thực hành như trò chơi hoặc đồ chơi hoặc chườm mát có thể là cách đánh lạc hướng tốt. Ở trẻ lớn hơn, băng thư giãn hoặc âm nhạc có tác dụng tốt.

18. Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ nghiêm trọng đến mức nào?

Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ em không phải là tình trạng đe dọa tính mạng. Nguyên nhân thường gây lo ngại là do bệnh không được điều trị đúng cách và kịp thời có thể gây nhiễm trùng da nghiêm trọng.

Viêm da cơ địa dị ứng nghiêm trọng có thể khiến trẻ rất khó vui chơi và học tập. Sự khó chịu của viêm da cơ địa có thể làm hỏng giấc ngủ, ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

19. Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay?

Trẻ em và thanh thiếu niên bị bệnh viêm da cơ địa rất dễ bị nhiễm trùng da. Hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay nếu ba mẹ nhận thấy bất kỳ dấu hiệu sớm nào của nhiễm trùng da, chẳng hạn như:

– Các vùng da hở, rỉ dịch, đau hoặc kèm theo sốt.

– Đỏ và nóng ở hoặc xung quanh vùng bị ảnh hưởng.

– Mọc các nốt mụn mủ ở hoặc xung quanh vùng bị ảnh hưởng

Ngoài ra, hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt nếu trẻ cảm thấy khó chịu đến mức ảnh hưởng đến giấc ngủ và các hoạt động hàng ngày; bệnh thay đổi đột ngột/trở nên trầm trọng hơn hoặc nếu bệnh không đáp ứng với khuyến cáo của bác sĩ.

20. Trẻ bị viêm da cơ địa khám ở đâu?

Khi trẻ bị viêm da cơ địa, ba mẹ nên đưa con tới bệnh viện hoặc phòng khám tư uy tín, có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa da liễu giỏi và giàu kinh nghiệm để được chữa trị hiệu quả.

21. Việc điều trị viêm da cơ địa ở trẻ sẽ mất bao lâu?

Nhiều trẻ em bị viêm da cơ địa dị ứng có khiếm khuyết hàng rào bảo vệ da tiềm ẩn đòi hỏi các em phải chăm sóc da đặc biệt trong suốt cuộc đời. Các em cần tránh các chất gây kích ứng và có thể cần sử dụng kem dưỡng ẩm hàng ngày, giúp giảm ngứa và bong tróc.

Thời gian điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của trường hợp viêm da dị ứng. Trẻ bị viêm da dị ứng nghiêm trọng có nguy cơ mắc viêm da cơ địa dị ứng cao hơn ở tuổi trưởng thành.

Viêm da cơ địa trẻ em không chỉ khiến trẻ ngứa ngáy và khó chịu mà còn dẫn đến rối loạn giấc ngủ, nhiễm trùng da. Đối với nhiều trẻ em, bệnh viêm da cơ đại bắt đầu cải thiện hoặc khỏi hoàn toàn khi trẻ được 5 hoặc 6 tuổi. Nhưng ở những trẻ khác, bệnh có thể tái phát khi trẻ bước vào tuổi dậy thì với các vùng ngứa trông khô và có vảy. Khi trẻ có dấu hiệu bị viêm da cơ địa, ba mẹ hãy chủ động đưa con đi thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt để tránh gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, tâm lý cũng như sự phát triển của con.

Tham khảo thêm:

• Một số bệnh ngoài da và cách phòng chống

Tài liệu tham khảo:

1. Eczema
https://www.cincinnatichildrens.org/health/e/eczema
https://www.childrenshospital.org/conditions/eczema

3. Treatment
https://www.nhs.uk/conditions/atopic-eczema/treatment/

4. Eczema (Atopic Dermatitis)
https://kidshealth.org/en/parents/eczema-atopic-dermatitis.html

5. Atopic dermatitis (eczema)
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/atopic-dermatitis-eczema/diagnosis-treatment/drc-20353279