Dị ứng thai kỳ có sao không?Cách xử lý an toàn cho mẹ và bé

Mang thai là hành trình thiêng liêng, nhưng cũng là giai đoạn cơ thể mẹ thay đổi nhiều nhất. Không ít mẹ chia sẻ rằng chỉ cần ăn tôm, bôi kem dưỡng mới, hay gặp thời tiết thay đổi là da bắt đầu ngứa rát, nổi mẩn đỏ. Vậy bị dị ứng khi mang thai có nguy hiểm không? Có ảnh hưởng đến em bé không và mẹ nên xử lý thế nào để an toàn cho cả hai?

I –  Dị ứng thai kỳ là như thế nào? 

Dị ứng thai kỳ là tình trạng cơ thể mẹ bầu phản ứng quá mức với các tác nhân bên ngoài như thức ăn, thời tiết, mỹ phẩm hoặc thuốc trong suốt thời gian mang thai. Đây là vấn đề thường gặp, đặc biệt ở phụ nữ bị dị ứng khi mang thai 3 tháng đầu, khi cơ thể thay đổi mạnh về hormone và hệ miễn dịch trở nên nhạy cảm hơn.

Nói một cách đơn giản, dị ứng khi mang thailà hiện tượng cơ thể người mẹ sản sinh ra các chất trung gian gây viêm (như histamin) khi tiếp xúc với yếu tố lạ. Điều đặc biệt là ngay cả những phụ nữ chưa từng bị dị ứng trước khi mang thai cũng có thể xuất hiện các triệu chứng này.

Khi mang thai, mẹ không chỉ nuôi dưỡng một sinh linh mới mà còn trải qua hàng loạt thay đổi về nội tiết, miễn dịch và tâm lý.

II – Vì sao phụ nữ mang thai dễ bị dị ứng?

Không ít mẹ bầu chia sẻ rằng, từ khi mang thai, chỉ cần ăn hải sản, tiếp xúc với nước rửa tay, hoặc thay đổi thời tiết một chút là da nổi mẩn, ngứa, hoặc hắt hơi liên tục. Thực tế, phụ nữ mang thai bị dị ứng là tình trạng khá phổ biến và hoàn toàn có cơ sở khoa học.

Cơ thể trong thai kỳ trải qua nhiều biến đổi lớn về nội tiết tố, hệ miễn dịch và da liễu, khiến mẹ trở nên nhạy cảm hơn với các yếu tố từ môi trường. Dưới đây là những lý do giải thích vì sao dị ứng khi mang thai lại dễ xảy ra đến vậy:

1. Thay đổi nội tiết tố – nguyên nhân hàng đầu

Trong thời gian mang thai, nồng độ estrogen và progesterone tăng cao để duy trì thai nhi. Tuy nhiên, sự thay đổi này cũng làm da, niêm mạc và hệ hô hấp trở nên nhạy cảm hơn.

– Estrogen tăng làm niêm mạc mũi sưng, tuyến nhờn hoạt động mạnh, gây viêm mũi dị ứng khi mang thai hoặc viêm mũi dị ứng khi mang bầu.

– Progesterone làm giãn mạch và tăng nhiệt độ cơ thể, khiến da dễ khô rát, nổi mẩn, gây viêm da dị ứng khi mang thai.

Đây là lý do nhiều mẹ trong 3 tháng đầu bỗng thấy bị dị ứng khi mang thai 3 tháng đầu, đặc biệt là ở mặt, cổ hoặc vùng bụng,  dù trước đó chưa từng bị.

2. Hệ miễn dịch bị điều chỉnh để bảo vệ thai nhi

Khi mang thai, cơ thể mẹ phải “làm hòa” với em bé, một nửa mang gen từ bố. Để không coi thai là “vật lạ”, hệ miễn dịch mẹ sẽ giảm bớt khả năng phản ứng, nhưng điều này cũng khiến mẹ dễ bị kích ứng hơn với các yếu tố lạ.

Chính vì thế, các yếu tố như thời tiết, bụi, phấn hoa, lông thú, hóa chất tẩy rửa dễ khiến mẹ mang thai bị dị ứng, hoặc thậm chí phụ nữ mang thai bị dị ứng thời tiết khi giao mùa. Một số mẹ còn xuất hiện mang bầu bị dị ứng nổi mề đay, ngứa rát toàn thân, đặc biệt khi thời tiết nóng hoặc sau khi ăn món lạ.

3. Da và niêm mạc nhạy cảm hơn bình thường

Khi mang thai, lượng máu và dịch cơ thể tăng lên, da mẹ căng và mỏng hơn. Sự thay đổi này khiến:

– Da dễ bị kích ứng với mỹ phẩm, nước giặt, hoặc ánh nắng.

– Các vùng da tiếp xúc nhiều như mặt, cổ, tay, bụng dễ phát ban, ngứa, nổi mề đay.

Đây là nguyên nhân khiến nhiều mẹ gặp mang bầu bị dị ứng mặt, hoặc phụ nữ mang thai bị dị ứng ngứa toàn thân. Một số mẹ bị mang thai bị dị ứng nổi mề đay, đặc biệt ở tháng cuối thai kỳ khi da căng nhanh và thân nhiệt tăng cao.

4. Ảnh hưởng từ tâm lý và môi trường sống

Cơ thể mẹ bầu nhạy cảm nên các yếu tố bên ngoài dễ trở thành “tác nhân kích ứng”:

– Thực phẩm: tôm, cua, trứng, sữa bò, hải sản có thể gây mang thai bị dị ứng thức ăn.

– Thời tiết: nóng – lạnh thất thường khiến phụ nữ mang thai bị dị ứng thời tiết.

– Thuốc và hóa chất: sử dụng không cẩn trọng có thể khiến mẹ uống thuốc dị ứng khi mang thai hoặc tiêm thuốc dị ứng khi mang thai, tiềm ẩn rủi ro cho thai nhi.

Trong trường hợp mẹ lỡ uống thuốc dị ứng khi mang thai hoặc uống thuốc viêm mũi dị ứng khi mang thai, cần báo ngay cho bác sĩ để được kiểm tra, không nên tự ý dừng thuốc hay bỏ qua triệu chứng.

Căng thẳng kéo dài không chỉ khiến mẹ bị dị ứng khi mang thai mà còn làm hệ miễn dịch suy yế

5. Tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng thường gặp

Nhiều mẹ không biết rằng stress, mất ngủ hoặc căng thẳng kéo dài cũng có thể khiến da dễ kích ứng hơn. Khi lo lắng, cơ thể tiết ra hormone cortisol, làm rối loạn miễn dịch, tăng nguy cơ viêm da dị ứng khi mang thai hoặc dị ứng khi có bầu.

Ngoài ra, tâm lý lo lắng quá mức cũng khiến mẹ mang thai bị dị ứng có sao không trở thành nỗi sợ thường trực, ảnh hưởng đến giấc ngủ và tinh thần – khiến tình trạng ngứa hoặc nổi mẩn càng rõ hơn.

III – Biểu hiện dị ứng khi mang bầu

Dị ứng khi mang thai là tình trạng phổ biến, nhưng triệu chứng của mỗi mẹ bầu lại khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân và giai đoạn thai kỳ:

1. Ngứa, nổi mẩn đỏ hoặc nổi mề đay

Đây là biểu hiện dị ứng khi mang thai thường gặp nhất. Da mẹ bầu trở nên khô, nhạy cảm hơn, dễ phản ứng khi tiếp xúc với mỹ phẩm, nước giặt, hoặc thực phẩm lạ.

Da có thể ngứa nhẹ hoặc ngứa rát dữ dội, nhất là vùng bụng, ngực, tay, đùi. Xuất hiện mẩn đỏ, sần nhỏ li ti hoặc mảng mề đay lớn, đặc biệt ở mang bầu bị dị ứng nổi mề đay. Một số mẹ cảm thấy nóng rát, khó chịu về đêm do nhiệt độ cơ thể tăng.

Nếu ngứa lan toàn thân, sưng môi, sưng mí, khó thở, mẹ cần đến cơ sở y tế ngay vì có thể là dấu hiệu phản ứng dị ứng toàn thân.

2. Viêm mũi dị ứng khi mang thai

Viêm mũi dị ứng khi mang thai là tình trạng niêm mạc mũi sưng nề do hormone estrogen tăng cao, khiến mẹ bầu luôn cảm thấy nghẹt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi liên tục, đặc biệt vào sáng sớm hoặc khi thời tiết thay đổi.

Triệu chứng dễ nhầm với cảm cúm thông thường, nhưng khác ở chỗ mẹ không bị sốt. Nếu uống thuốc viêm mũi dị ứng khi mang thai không đúng loại, có thể ảnh hưởng đến thai nhi, nên mẹ cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

3. Viêm da dị ứng khi mang thai

Viêm da dị ứng khi mang bầu khiến da khô, bong tróc, đỏ rát hoặc nổi sần từng mảng. Một số mẹ bị mang bầu bị dị ứng mặt, đặc biệt khi dùng mỹ phẩm chứa hương liệu hoặc kem dưỡng có cồn.

– Tình trạng này dễ xuất hiện ở 3 tháng đầu và 3 tháng cuối thai kỳ, khi nội tiết thay đổi mạnh.

– Da quanh bụng và ngực căng nhanh, tiết bã nhờn nhiều, dễ kích ứng và ngứa.

– Nếu mẹ gãi mạnh, vùng da có thể trầy xước, viêm nhiễm và để lại sẹo.

Viêm da dị ứng trong thai kỳ không nguy hiểm nếu được xử lý sớm và đúng cách.

4. Mang thai bị dị ứng thức ăn

Không ít mẹ gặp tình trạng mang thai bị dị ứng thức ăn như hải sản, trứng, sữa bò hoặc đậu phộng. Dấu hiệu thường xuất hiện sau 15–60 phút ăn phải thức ăn gây dị ứng:

– Ngứa miệng, sưng môi, buồn nôn.

– Nổi mẩn, đau bụng, tiêu chảy.

– Trường hợp nặng: khó thở, phù lưỡi, chóng mặt, hạ huyết áp, có thể là sốc phản vệ, cần đi viện ngay.

Nếu mẹ từng có tiền sử dị ứng thực phẩm, nên chia nhỏ bữa ăn, thử từng loại mới, và tuyệt đối không tự ý uống thuốc dị ứng khi mang thai nếu chưa có hướng dẫn từ bác sĩ.

5. Dị ứng với thuốc khi có bầu

Một số mẹ vô tình uống thuốc dị ứng khi có thai, hoặc lỡ uống thuốc dị ứng khi mang thai mà không biết mình đang mang bầu. Cũng có mẹ được tiêm thuốc hay dùng thuốc cảm, kháng sinh không phù hợp.

Triệu chứng thường gồm:

– Phát ban, ngứa, sưng tay chân.

– Buồn nôn, mệt, chóng mặt.

– Trường hợp nặng có thể gây phản ứng toàn thân hoặc ảnh hưởng đến thai nhi, nhất là bị dị ứng khi mang thai 3 tháng đầu.

Khi gặp tình huống này, mẹ nên thông báo cho bác sĩ ngay, không tự ý ngưng thuốc hoặc thay thuốc khác.

6. Dị ứng do thời tiết, môi trường

Nhiều mẹ than phiền rằng chỉ cần chuyển mùa hoặc trời trở lạnh là phụ nữ mang thai bị dị ứng thời tiết – da khô bong tróc, ngứa, nổi mẩn.
Nguyên nhân là sự thay đổi độ ẩm và nhiệt độ khiến da nhạy cảm, nhất là ở dị ứng khi mang thai 3 tháng cuối.

Ngoài ra, khói bụi, phấn hoa, lông thú, hoặc hóa chất trong nước giặt cũng có thể làm mẹ bị dị ứng khi có bầu, dị ứng khi có thai với biểu hiện hắt hơi, nghẹt mũi, rát mắt.

7. Biểu hiện toàn thân – khi cần đi khám ngay

Trong một số trường hợp hiếm gặp, mang thai bị dị ứng có sao không trở thành vấn đề nghiêm trọng nếu xuất hiện các dấu hiệu:

– Khó thở, tức ngực, sưng môi, lưỡi, mặt.

– Chóng mặt, mệt, tụt huyết áp.

– Mề đay lan nhanh toàn thân.

Đây có thể là sốc phản vệ, cần đưa mẹ đến bệnh viện ngay lập tức để cấp cứu kịp thời.

IV – Dị ứng khi mang thai có nguy hiểm không?

Đây là câu hỏi mà hầu hết mẹ bầu đều lo lắng khi gặp các triệu chứng dị ứng khi mang thai như ngứa, nổi mề đay hay hắt hơi sổ mũi. Thực tế, mang thai bị dị ứng có sao không còn tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ phản ứng và giai đoạn thai kỳ.

Hầu hết các trường hợp dị ứng khi mang bầu chỉ gây khó chịu tạm thời, không ảnh hưởng đến thai nhi. Tuy nhiên, nếu dị ứng nặng hoặc mẹ tự ý dùng thuốc không phù hợp, hậu quả có thể nghiêm trọng hơn.

Hầu hết trường hợp mẹ bị dị ứng nhẹ không ảnh hưởng đến mẹ và bé

V – Mẹ bầu bị dị ứng nên làm gì?

Khi mang thai, cơ thể mẹ nhạy cảm hơn bình thường, nên dị ứng khi mang thai là điều khá phổ biến. Dù chỉ bị ngứa, nổi mẩn hay viêm mũi dị ứng khi mang bầu, mẹ cũng cần xử trí đúng cách để giảm khó chịu cho bản thân mà vẫn an toàn cho thai nhi.

Dưới đây là 4 bước mẹ nên thực hiện:

Bước 1: Xác định nguyên nhân gây dị ứng

Trước tiên, mẹ cần xem xét lại sinh hoạt trong 24 – 48 giờ gần nhất:

– Có ăn thực phẩm lạ (tôm, cua, trứng, sữa bò)?

– Có thay đổi mỹ phẩm, nước giặt, sữa tắm?

– Có tiếp xúc với bụi, lông thú, phấn hoa hoặc hóa chất tẩy rửa?

Việc xác định nguyên nhân giúp mẹ biết dị ứng khi có bầu là do đâu và ngưng tiếp xúc ngay với tác nhân gây dị ứng.

Ví dụ: nếu mang thai bị dị ứng thức ăn, hãy dừng món đó và uống nhiều nước; nếu mang bầu bị dị ứng mặt, cần ngưng sản phẩm bôi ngoài da mới sử dụng.

Bước 2: Ngưng tác nhân và bảo vệ vùng da bị dị ứng

Sau khi xác định nguyên nhân, mẹ cần:

– Dừng ngay thức ăn hoặc sản phẩm nghi gây dị ứng.

– Không gãi mạnh, không chà xát da. Vì gãi chỉ khiến da trầy xước, dễ nhiễm khuẩn và lan rộng, đặc biệt nguy hiểm với mang bầu bị dị ứng nổi mề đay hoặc viêm da dị ứng khi mang thai.

– Tránh tắm nước quá nóng, vì nhiệt độ cao sẽ làm giãn mạch và khiến cảm giác ngứa rát tăng lên.

– Giữ cơ thể mát mẻ, mặc đồ cotton rộng, thoáng khí, thấm hút mồ hôi tốt.

Mẹ có thể rửa nhẹ vùng da ngứa bằng nước mát hoặc nước muối loãng để làm dịu tạm thời.

Bước 3: Giảm triệu chứng ngứa, mẩn đỏ tại nhà

Nếu viêm da dị ứng khi mang thai hoặc mang bầu bị dị ứng nổi mề đay, mẹ có thể:

– Tắm nước mát (không quá lạnh, không dùng xà phòng có hương liệu).

– Chườm lạnh nhẹ nhàng vào vùng ngứa để giảm sưng đỏ.

– Bôi kem dưỡng ẩm chiết xuất tự nhiên như rau má, yến mạch, lô hội để làm dịu da.

Kem bôi chứa chiết xuất rau má an toàn cho mẹ bầu.

(Xem thêm: Yoosun Rau má có dùng được cho bà bầu )

– Mặc quần áo cotton rộng, thấm hút mồ hôi, tránh vải len hoặc sợi tổng hợp.

– Không gãi mạnh, vì có thể làm trầy xước, viêm nhiễm.

Những cách này an toàn cho cả bị dị ứng khi mang thai 3 tháng đầu lẫn dị ứng khi mang thai 3 tháng cuối, giúp mẹ dễ chịu mà không cần dùng thuốc.

Bước 4: Đi khám bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường

Không phải trường hợp nào bị dị ứng khi mang thai cũng chỉ ngứa nhẹ. Một số biểu hiện cần được khám ngay:

– Khó thở, sưng mí, sưng môi, đau bụng hoặc chóng mặt.

– Nổi mề đay lan rộng toàn thân, ngứa dữ dội không đỡ sau 2–3 ngày.

– Có dấu hiệu nhiễm trùng da (da rỉ nước, sưng đỏ, nóng).

– Đã dùng kem bôi hoặc thuốc nhưng không giảm.

Bác sĩ sẽ giúp xác định nguyên nhân chính xác và hướng dẫn loại thuốc dị ứng an toàn cho thai kỳ nếu thật sự cần thiết.

VI – Cách phòng tránh dị ứng khi mang thai

Vì hệ miễn dịch của mẹ yếu hơn bình thường, nên chỉ cần thay đổi nhỏ về thời tiết, thực phẩm hoặc mỹ phẩm cũng có thể gây dị ứng khi mang thai. Dưới đây là những nguyên tắc giúp mẹ giảm tối đa nguy cơ bị dị ứng khi mang bầu, bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và em bé.

1. Ăn uống lành mạnh, chọn thực phẩm an toàn

Chế độ dinh dưỡng hợp lý là yếu tố then chốt giúp mẹ hạn chế dị ứng:

– Ưu tiên thực phẩm tươi sạch, nấu chín kỹ, tránh đồ sống, tái, lên men.

– Hạn chế các món từng gây phản ứng như tôm, cua, trứng, sữa bò, đậu phộng nếu trước đây mẹ từng bị dị ứng khi mang thai 3 tháng đầu hoặc có tiền sử dị ứng.

– Tăng cường rau xanh, trái cây chứa vitamin C và E để tăng sức đề kháng, giúp da khỏe hơn.

– Uống đủ 2–2,5 lít nước/ngày để đào thải độc tố, giảm khô và ngứa da.

Nếu mẹ từng bị mang thai bị dị ứng thức ăn, nên ăn thử từng loại mới với lượng nhỏ và theo dõi phản ứng ít nhất 1–2 ngày trước khi ăn lại.

2. Tránh tiếp xúc với hóa chất và mỹ phẩm lạ

Trong thời gian mang thai, làn da nhạy cảm hơn bình thường, dễ viêm da dị ứng khi mang thai nếu tiếp xúc với hóa chất mạnh. Mẹ nên:

– Hạn chế nước giặt, nước xả vải, nước rửa chén có hương liệu.

– Không dùng thuốc nhuộm tóc, sơn móng tay, nước hoa nồng mùi.

– Chọn sữa tắm, kem dưỡng, kem chống nắng dịu nhẹ, không chứa cồn hoặc paraben.

Nếu mẹ cần dưỡng da hoặc làm dịu vùng da bị kích ứng, nên chọn sản phẩm có thành phần thiên nhiên như rau má, yến mạch, lô hội — trong đó, kem bôi Yoosun Rau Má là lựa chọn an toàn và được nhiều mẹ bầu tin tưởng.

Tránh dùng mỹ phẩm mới nếu muốn dưỡng da, chỉ nên chọn sản phẩm chiết xuất thiên nhiên, không chứa corticoid

3. Giữ vệ sinh cơ thể và môi trường sống sạch sẽ

– Tắm mỗi ngày với nước ấm nhẹ (không quá nóng), lau khô người bằng khăn mềm.

– Giặt chăn ga, quần áo bằng nước giặt trung tính, phơi khô dưới nắng.

– Tránh khói thuốc, phấn hoa, lông thú, bụi mịn – đây là các yếu tố dễ gây viêm mũi dị ứng khi mang thai hoặc viêm xoang mũi dị ứng khi mang thai.

– Dùng máy lọc không khí hoặc máy tạo ẩm để giữ môi trường trong lành, đặc biệt khi phụ nữ mang thai bị dị ứng thời tiết.

Với mẹ có cơ địa dễ dị ứng, nên đeo khẩu trang khi dọn nhà, tránh tiếp xúc trực tiếp với hóa chất tẩy rửa.

4. Chăm sóc da đều đặn – dưỡng ẩm đúng cách

Khi mang thai, da thường khô, căng và ngứa do hormone thay đổi. Việc duy trì độ ẩm da sẽ giúp giảm đáng kể nguy cơ mang bầu bị dị ứng nổi mề đay hoặc phụ nữ mang thai bị dị ứng ngứa.

5. Giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc

Căng thẳng, thiếu ngủ khiến cơ thể tiết ra hormone cortisol – chất làm rối loạn miễn dịch và tăng phản ứng dị ứng.

– Mẹ nên ngủ ít nhất 7-8 tiếng mỗi ngày, ngủ sớm, tránh thức khuya.

– Tập yoga bầu, thiền nhẹ, hít thở sâu để thư giãn tinh thần.

– Dành thời gian nghe nhạc, đọc sách, hoặc đi dạo giúp máu lưu thông và da khỏe hơn.

Một tinh thần vui vẻ, thư thái giúp mẹ ít bị dị ứng khi mang thai, giảm nguy cơ mang thai bị dị ứng có sao không, và giúp thai nhi phát triển tốt hơn.

6. Kiểm tra sức khỏe định kỳ và trao đổi với bác sĩ

– Khám thai đúng lịch để bác sĩ theo dõi sức khỏe toàn diện.

– Nếu từng có tiền sử dị ứng thuốc, hãy báo với bác sĩ trước khi kê đơn để tránh uống thuốc dị ứng khi mang thai hoặc tiêm thuốc dị ứng khi mang thai không phù hợp.

– Trong trường hợp lỡ uống thuốc dị ứng khi mang thai, mẹ nên giữ bình tĩnh, mang theo vỏ thuốc đến bệnh viện để được kiểm tra an toàn.

Tham khảo thêm:

• Dị ứng nước mắt là gì? Biểu hiện, xử lý và cách tránh tái phát
• Dị ứng kim loại là gì? Dấu hiệu nghiêm trọng và mẹo xử trí

Tài liệu tham khảo:

1. Allergic diseases and asthma in pregnancy, a secondary publication

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5333384/

2. Anaphylaxis and Pregnancy: A Systematic Review and Call for Public Health Action

https://publications.aap.org/pediatrics/article/150/Supplement%203/S10/190048/Anaphylaxis-and-Pregnancy-A-Systematic-Review-and

3. Maternal asthma during pregnancy and risks of allergy and asthma in offspring

https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1471-0528.17900

Kem bôi da Yoosun Rau má

• Làm thơm và dưỡng da, giúp da mềm mịn
• Góp phần ngăn ngừa các tác nhân gây mụn, rôm sảy, mẩn ngứa, hăm da
• Làm mát dịu da
• Làm mờ các vết sẹo, vết thâm do mụn

Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má

Làm sạch nhẹ nhàng. Giúp làm mát, dịu da, góp phần ngăn ngừa mẩn ngứa, giảm mẩn đỏ.

Sữa dưỡng ẩm cho bé Yoosun Rau má

• Dưỡng ẩm, làm mềm da, mát da
• Giúp giảm ngứa do khô da

Dầu massage cho bé Yoosun Rau má

• Làm mềm, mượt da, hỗ trợ cho việc mát - xa cho bé
• Tạo lớp màng giữ ẩm trên da bé, tăng cường hàng rào bảo vệ da
• Giúp làm mát, dịu da, dùng cho các vết hăm tã, vùng cứt trâu của trẻ

CÔNG TY TNHH ĐẠI BẮC
Địa chỉ: Số 11, đường Công Nghiệp 4, Khu Công Nghiệp Sài Đồng B, Phường Long Biên, Tp. Hà Nội
Nhà máy sản xuất: Đường D1, KCN Yên Mỹ II, xã Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên