Dị ứng gió mùa, biển,…: Dấu hiệu nhận biết và xử lý

Không chỉ bụi bẩn hay phấn hoa mới gây kích ứng, ngay cả những cơn gió mùa, gió biển, gió lạnh hay gió quạt cũng có thể khiến nhiều người rơi vào tình trạng bị dị ứng gió. Tình trạng này khá phổ biến, đặc biệt ở những người có làn da nhạy cảm và trẻ em. Vậy dị ứng với gió là gì, có nguy hiểm không và đâu là cách trị dị ứng gió hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

I – Dị ứng gió là gì?

Dị ứng gió là phản ứng quá mức của cơ thể, đặc biệt là làn da, khi tiếp xúc với các luồng gió từ môi trường như gió mùa, gió lạnh, gió biển hoặc gió quạt. Khi bị kích ứng, hệ miễn dịch sẽ coi gió kèm theo bụi, hơi ẩm, muối hoặc sự thay đổi nhiệt độ là “tác nhân có hại”, từ đó giải phóng histamine gây ra các triệu chứng như: ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, khô rát, bong tróc, thậm chí dị ứng gió nổi mề đay.

Gió là sự chuyển động của không khí trong khí quyển từ nơi có áp suất cao đến nơi có áp suất thấp.

II – Nguyên nhân dị ứng với gió

Dị ứng gió hình thành do sự tác động tổng hợp của môi trường bên ngoài và cơ địa nhạy cảm của từng người. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:

1. Rối loạn hệ miễn dịch (cơ địa dị ứng)

Yếu tố then chốt dẫn đến tình trạng bị dị ứng với gió. Ở những người có cơ địa nhạy cảm, hệ miễn dịch thường phản ứng quá mức trước những kích thích từ môi trường. Khi tiếp xúc với gió, đặc biệt là gió lạnh, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột sẽ kích hoạt các tế bào mast dưới da.

Lúc này, cơ thể giải phóng một lượng lớn histamine cùng các chất trung gian gây viêm vào máu và mô da, làm xuất hiện các triệu chứng như mẩn đỏ, ngứa ngáy hay dị ứng gió nổi mề đay.

2. Nhiệt độ và độ ẩm

Lạnh đột ngột là nguyên nhân thường gặp nhất. Khi cơ thể, đặc biệt là các vùng da hở, tiếp xúc trực tiếp với gió lạnh hoặc không khí dưới 20°C, phản ứng histamine được kích hoạt, gây nên tình trạng nổi mề đay do lạnh (Cold Urticaria) với biểu hiện ngứa, đỏ và sưng phù.

Bên cạnh đó, sự thay đổi độ ẩm trong gió mùa hay thời tiết hanh khô cũng làm da mất nước, trở nên khô ráp và suy yếu hàng rào bảo vệ. Khi lớp bảo vệ này bị tổn thương, các dị nguyên theo gió dễ dàng xâm nhập, khiến da dễ kích ứng và làm triệu chứng dị ứng trở nên rõ rệt hơn.

Nhiệt độ hay độ ẩm thay đổi đột ngột khiến da dễ bị dị ứng 

3. Dị nguyên trong không khí

Gió, đặc biệt là gió mùa, không chỉ tác động trực tiếp đến da mà còn đóng vai trò như “phương tiện vận chuyển” các tác nhân gây dị ứng mà cơ thể vốn đã nhạy cảm từ trước. Vào mùa xuân hoặc mùa thu, gió thổi tung phấn hoa, dễ dẫn đến viêm mũi dị ứng với các triệu chứng hắt hơi, sổ mũi.

Ngoài ra, gió còn mang theo bụi, bụi mịn và bào tử nấm mốc (phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt). Khi hít phải hoặc tiếp xúc qua da, những tác nhân này có thể kích thích hệ miễn dịch, gây khởi phát hoặc làm nặng thêm tình trạng bị dị ứng với gió.

4. Các yếu tố nguy cơ 

Khả năng bị dị ứng gió phụ thuộc vào cơ địa và tình trạng sức khỏe của mỗi người:

– Tiền sử dị ứng: Người có tiền sử viêm da cơ địa, hen phuyễn, viêm mũi dị ứng, hoặc dị ứng thức ăn có nguy cơ cao hơn.

– Hệ miễn dịch suy yếu: Do mắc bệnh lý nền, nhiễm virus, hoặc do căng thẳng, mệt mỏi kéo dài.

– Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người bị dị ứng thời tiết hoặc dị ứng nói chung, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng lên.

– Cơ địa nhạy cảm: Người có da khô, viêm da cơ địa hoặc trẻ nhỏ với hàng rào bảo vệ da chưa hoàn thiện rất dễ bị dị ứng với gió.

III – Dấu hiệu dị ứng gió

Các dấu hiệu dị ứng gió thường biểu hiện rõ rệt trên da và đôi khi cả đường hô hấp. Một số triệu chứng điển hình gồm:

1. Ngoài da (phổ biến nhất)

Đây là biểu hiện thường gặp nhất khi bị dị ứng gió, đặc biệt ở vùng da hở như mặt, cổ, tay chân:

– Da bị kích ứng:

Khi cơ thể bị dị ứng gió, đặc biệt là tiếp xúc lâu với gió lạnh, gió mùa hoặc gió quạt, làn da rất dễ mất đi độ ẩm tự nhiên. Lúc này, da bị dị ứng gió thường trở nên đỏ, khô ráp, bong tróc thành từng mảng nhỏ, kèm cảm giác ngứa ngáy, rát nhẹ và căng tức khó chịu.

– Mặt dễ bị ảnh hưởng nhất:

Mặt bị dị ứng gió là tình trạng khá phổ biến do vùng da này tiếp xúc trực tiếp với gió và vốn mỏng manh, nhạy cảm. Khi gặp phải, người bệnh thường xuất hiện các biểu hiện như nổi mẩn đỏ li ti, cảm giác rát nóng, thậm chí sưng nhẹ ở má, trán hoặc quanh mắt. Nếu không được chăm sóc và bảo vệ đúng cách, các nốt mẩn có thể lan rộng, khiến da mất thẩm mỹ và gây khó chịu kéo dài.

– Nổi mề đay khi gặp gió lạnh:

Một trong những biểu hiện điển hình của dị ứng gió lạnh là tình trạng nổi mề đay. Khi tiếp xúc với gió, da nhanh chóng xuất hiện các mảng đỏ nổi gồ, phù nề và ngứa dữ dội, thường tập trung ở vùng da hở như tay, chân, mặt nhưng đôi khi lan rộng ra toàn cơ thể. Triệu chứng này có thể bùng phát chỉ sau vài phút, khiến người bị dị ứng với gió lạnh cảm thấy khó chịu và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày.

Da bị nổi mề đay khi gặp gió 

– Trẻ nhỏ dễ bị dị ứng gió:

Ở trẻ nhỏ, làn da vốn mỏng manh và hàng rào bảo vệ chưa hoàn thiện nên rất dễ bị tác động bởi gió. Khi trẻ bị dị ứng gió, các biểu hiện thường gặp là mẩn đỏ, khô nứt, bong vảy nhỏ trên da, kèm cảm giác ngứa khiến bé gãi nhiều, dẫn đến trầy xước và dễ bội nhiễm. Sự khó chịu này còn ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày, làm bé quấy khóc, ngủ không ngon và biếng ăn.

2. Đường hô hấp và toàn thân

Không chỉ dừng lại ở các biểu hiện ngoài da, trong nhiều trường hợp, dị ứng với gió còn ảnh hưởng trực tiếp đến đường hô hấp và sức khỏe toàn thân. Điều này thường xảy ra khi gió mang theo bụi, phấn hoa hoặc nấm mốc – những tác nhân dễ kích hoạt phản ứng dị ứng:

– Viêm mũi dị ứng do gió mùa: Người bệnh thường hắt hơi liên tục, chảy nước mũi trong, nghẹt mũi hoặc ngứa mũi. Triệu chứng này hay gặp vào mùa xuân hoặc mùa thu, khi phấn hoa và bụi mịn phát tán nhiều trong không khí.

– Kích ứng đường thở: Một số trường hợp xuất hiện ho khan, ngứa rát họng, thậm chí khò khè nhẹ nếu gió mang theo nhiều bụi bẩn hoặc người bệnh có cơ địa hen suyễn.

– Ảnh hưởng toàn thân: Người bị dị ứng với gió lạnh có thể thấy da lạnh buốt, kèm cảm giác châm chích. Ngoài ra, tình trạng mệt mỏi, nhức đầu âm ỉ, khó tập trung cũng có thể xuất hiện do hệ miễn dịch phản ứng quá mức.

3. Dấu hiệu khẩn cấp cần cấp cứu

Với một số người có cơ địa dị ứng nặng, phản ứng có thể tiến triển nhanh và nguy hiểm, cần được xử lý ngay lập tức. Các biểu hiện cảnh báo gồm:

– Sưng phù đột ngột: Vùng mặt, mí mắt, môi hoặc lưỡi có thể sưng to bất thường. Đây là dấu hiệu của phản ứng phù mạch, tiềm ẩn nguy cơ làm tắc nghẽn đường thở.

– Khó thở, tức ngực: Người bệnh thở khò khè, cảm giác thắt chặt lồng ngực, không hít thở đủ không khí. Triệu chứng này thường xuất hiện nhanh chóng sau khi tiếp xúc với gió lạnh hoặc khi hít phải nhiều dị nguyên theo gió.

– Rối loạn tuần hoàn: Choáng váng, hoa mắt, tụt huyết áp, tim đập nhanh. Nếu không xử lý kịp thời, người bệnh có thể mất ý thức.

– Sốc phản vệ: Đây là tình trạng nặng nhất, khi cơ thể giải phóng ồ ạt histamine và các chất trung gian gây viêm. Sốc phản vệ tiến triển nhanh, có thể dẫn đến suy hô hấp và đe dọa tính mạng.

IV – Cách xử lý khi bị dị ứng gió

Bước 1: Loại bỏ hoặc giảm tiếp xúc với gió

Khi cơ thể xuất hiện triệu chứng dị ứng gió, việc quan trọng nhất là tránh tiếp xúc trực tiếp với gió, đặc biệt là gió lạnh, gió mùa hay gió quạt vì chúng dễ làm tình trạng ngứa rát và mẩn đỏ nặng hơn. Người bệnh nên nhanh chóng di chuyển vào nơi kín gió, giữ ấm cơ thể và che chắn kỹ các vùng da hở để hạn chế kích ứng lan rộng.

Bước 2: Chăm sóc da tại chỗ

Trong quá trình xử lý dị ứng gió, việc chăm sóc da đúng cách đóng vai trò quan trọng. Người bệnh nên thoa kem dưỡng ẩm dịu nhẹ để phục hồi hàng rào bảo vệ da. Với trường hợp da bị dị ứng gió hay mặt bị dị ứng gió, có thể chọn sản phẩm chứa chiết xuất rau má giúp làm dịu nhanh tình trạng đỏ rát.

Bên cạnh đó, tùy mức độ khó chịu, có thể áp dụng chườm ấm để giảm ngứa hoặc chườm mát để làm dịu sưng đỏ, nổi mề đay. Đồng thời, cần giữ da sạch sẽ, hạn chế gãi hay chà xát mạnh để tránh trầy xước và nguy cơ nhiễm trùng.

Bôi kem chứa chiết xuất rau má để làm dịu da khi bị dị ứng với gió 

Xem thêm: Bộ Yoosun Rau má Pharmacity

Bước 3: Sử dụng thuốc hỗ trợ

Trong nhiều trường hợp, việc sử dụng thuốc dị ứng gió có thể giúp giảm nhanh triệu chứng. Thông thường, bác sĩ sẽ kê thuốc kháng histamine đường uống để làm dịu cảm giác ngứa và hạn chế nổi mẩn đỏ.

Nếu tình trạng nặng hơn, có thể cần thêm thuốc bôi chứa corticosteroid nhẹ nhằm giảm viêm, nhưng phải dùng đúng theo chỉ định y khoa. Đặc biệt, với trẻ bị dị ứng gió, phụ huynh tuyệt đối không nên tự ý cho trẻ dùng thuốc mà cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn.

Bước 4: Hỗ trợ toàn thân

Ngoài việc dùng thuốc và chăm sóc da tại chỗ, người bị dị ứng gió cũng nên chú trọng hỗ trợ từ bên trong. Việc uống nhiều nước, bổ sung vitamin C, E và omega-3 giúp tăng cường sức khỏe làn da, hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh hơn.

Đồng thời, cần duy trì thói quen nghỉ ngơi đầy đủ và hạn chế tiếp xúc với các tác nhân dễ kích ứng theo gió như bụi mịn hay phấn hoa, để giảm nguy cơ làm tình trạng dị ứng với gió trở nên nặng hơn.

Lưu ý: khi có các biểu hiện sau thì nên đi gặp bác sĩ:

– Các triệu chứng dị ứng gió nổi mề đay kéo dài hoặc lan rộng.

– Ngứa rát dữ dội, da sưng phù nhiều.

– Xuất hiện khó thở, tức ngực, sưng môi hoặc lưỡi → dấu hiệu sốc phản vệ, cần cấp cứu khẩn cấp.

V – Cách phòng tránh dị ứng gió

Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả bạn có thể áp dụng:

1. Biện pháp bảo vệ và che chắn cơ thể

Đây là cách trực tiếp nhất để ngăn luồng gió lạnh kích thích phản ứng dị ứng:

– Giữ ấm toàn diện: Luôn mặc đủ ấm khi ra ngoài, đặc biệt khi trời gió mùa hoặc nhiệt độ xuống thấp. Sử dụng khăn quàng cổ, mũ, găng tay để che chắn các vùng da hở và nhạy cảm. Mặc quần áo dài tay, chất liệu mềm mại, thấm hút mồ hôi tốt để tránh cọ xát gây kích ứng da.

– Che chắn đường hô hấp:

Đeo khẩu trang khi ra ngoài để làm ấm không khí trước khi hít vào mũi và phổi, đồng thời lọc bớt bụi, phấn hoa. Nếu có tiền sử viêm mũi dị ứng, nên đeo kính bảo hộ hoặc kính mát để bảo vệ mắt khỏi dị nguyên và gió.

– Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột:

Không tắm nước quá nóng hoặc quá lạnh. Tắm nhanh bằng nước ấm trong phòng kín gió. Tránh đi từ phòng ấm (như phòng có máy sưởi) ra ngoài lạnh ngay lập tức và ngược lại. Hãy dành vài phút để cơ thể thích nghi ở khu vực chuyển tiếp.

– Cẩn thận với gió nhân tạo: Hạn chế để gió quạt hoặc hơi lạnh từ máy lạnh thổi trực tiếp vào người, đặc biệt là khi ngủ.

2. Tăng cường sức đề kháng và chăm sóc da

Sức khỏe miễn dịch và độ khỏe mạnh của làn da đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại dị ứng:

– Dưỡng ẩm da thường xuyên: Khi trời lạnh và có gió, da dễ bị khô và nứt nẻ, làm suy yếu hàng rào bảo vệ. Sử dụng kem dưỡng ẩm không mùi, phù hợp với da nhạy cảm, bôi đều đặn để giữ ẩm và bảo vệ da.

Để phòng ngừa tình trạng bị dị ứng gió thì việc chăm sóc da hằng ngày đúng cách là vô cùng quan trọng

– Vệ sinh mũi họng: Rửa mũi hằng ngày bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi đi ngoài trời về, để loại bỏ phấn hoa, nấm mốc và các dị nguyên khác bám trong mũi, họng.

– Chế độ dinh dưỡng khoa học:

Bổ sung thực phẩm giàu Vitamin C (cam, bưởi, ổi, rau xanh), Omega-3 (cá béo) và các loại hạt để tăng cường hệ miễn dịch và giảm phản ứng viêm. Uống đủ nước để giữ ẩm cho da và niêm mạc hô hấp.

– Kiêng cữ hợp lý: Tránh các thực phẩm dễ gây dị ứng (nếu bạn biết mình nhạy cảm) và hạn chế tối đa rượu, bia, thuốc lá, đồ ăn cay nóng hoặc đồ uống quá lạnh, vì chúng có thể kích hoạt hoặc làm nặng thêm phản ứng dị ứng.

– Luyện tập đều đặn và nghỉ ngơi đủ: Duy trì thói quen tập thể dục nhẹ nhàng (trong nhà nếu trời quá lạnh) và ngủ đủ giấc để giữ cho hệ miễn dịch luôn khỏe mạnh.

3. Kiểm soát môi trường sống

– Giữ nhà cửa sạch sẽ: Thường xuyên dọn dẹp, hút bụi, giặt chăn ga gối đệm để loại bỏ bụi bẩn và mạt nhà.

– Kiểm soát dị nguyên trong nhà: Nếu cần, hãy sử dụng máy lọc không khí để giảm thiểu bụi mịn và các hạt dị nguyên lơ lửng, đặc biệt trong những ngày gió to hoặc giao mùa

Trên đây là những thông tin cơ bản về dị ứng gió. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về một loại dị ứng có thể gặp ở bất cứ lứa tuổi nào.  Nếu còn thắc mắc, vui lòng bình luận dưới bài viết để được tư vấn chi tiết.

Tham khảo thêm:

• Dị ứng với xà phòng – Nguyên nhân và cách chữa dị ứng xà phòng
• Dị ứng với ớt phải làm sao

Tài liệu tham khảo:

1. Review of cold-induced urticaria: characteristics, diagnosis and management

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6299577/

2. Guidelines for cold urticaria management

https://academic.oup.com/bjd/article/190/3/445/7449569

3. Nature Reviews Disease Primers

https://www.nature.com/articles/s41572-022-00389-z

4. Prevalence, Management, and Anaphylaxis Risk of Cold Urticaria

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2213219821011296

Kem bôi da Yoosun Rau má

• Làm thơm và dưỡng da, giúp da mềm mịn
• Góp phần ngăn ngừa các tác nhân gây mụn, rôm sảy, mẩn ngứa, hăm da
• Làm mát dịu da
• Làm mờ các vết sẹo, vết thâm do mụn

Gel tắm gội thảo dược Yoosun Rau má

Làm sạch nhẹ nhàng. Giúp làm mát, dịu da, góp phần ngăn ngừa mẩn ngứa, giảm mẩn đỏ.

Sữa dưỡng ẩm cho bé Yoosun Rau má

• Dưỡng ẩm, làm mềm da, mát da
• Giúp giảm ngứa do khô da

Dầu massage cho bé Yoosun Rau má

• Làm mềm, mượt da, hỗ trợ cho việc mát - xa cho bé
• Tạo lớp màng giữ ẩm trên da bé, tăng cường hàng rào bảo vệ da
• Giúp làm mát, dịu da, dùng cho các vết hăm tã, vùng cứt trâu của trẻ

CÔNG TY TNHH ĐẠI BẮC
Địa chỉ: Số 11, đường Công Nghiệp 4, Khu Công Nghiệp Sài Đồng B, Phường Long Biên, Tp. Hà Nội
Nhà máy sản xuất: Đường D1, KCN Yên Mỹ II, xã Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên