Bị ong đốt phải làm sao để hết sưng, nhiễm trùng? Cách xử lý an toàn và hiệu quả

Bị ong chích (hay còn gọi là ong đốt) là tai nạn thường gặp khi con người vô tình xâm phạm đến “vùng lãnh thổ” của ong. Tùy vào loài ong và cơ địa mỗi người, vết chích có thể gây ra những biểu hiện từ nhẹ đến nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về triệu chứng, cách xử lý đúng chuẩn và các biện pháp phòng tránh ong chích hiệu quả.

I – Tìm hiểu về loài ong

Ong là một nhóm côn trùng thuộc bộ Cánh màng (Hymenoptera), đặc trưng bởi tập tính sống bầy đàn và thường có cấu trúc xã hội khá phức tạp. Trên thế giới có hàng nghìn loài ong với những đặc điểm sinh học, hình thái và tập tính khác nhau. Dưới đây là một số thông tin cơ bản giúp bạn hiểu rõ hơn về loài côn trùng đặc biệt này.

1. Phân loại và đặc điểm chung

Phân loại:

– Họ ong mật (Apidae): Tiêu biểu nhất là ong mật (honeybee), ong nghệ (bumblebee) …

– Họ ong bắp cày (Vespidae): Bao gồm các loài ong vò vẽ, ong bắp cày.

– Các loài ong đơn độc (solitary bees): Sống riêng lẻ thay vì theo đàn lớn.

Đặc điểm cơ thể:

– Cánh: Ong có hai đôi cánh màng, mỏng.

– Thân hình chia thành 3 phần: Đầu, ngực, bụng (phần bụng thường có ngòi chích).

– Lông tơ: Một số loài ong mật có lớp lông mịn bao phủ, khác biệt rõ với họ ong bắp cày (thường bóng, ít lông).

– Râu (ăng-ten): Cơ quan cảm nhận mùi, rung động.

Tập tính chích:

– Nhiều loài ong có nọc độc và ngòi chích.

– Ong mật sau khi chích thường mất ngòi và chết (do ngòi bị kẹt lại).

– Các loài ong bắp cày, ong vò vẽ có thể chích nhiều lần mà không chết ngay.

2. Tổ chức xã hội

Phổ biến nhất là ong mật, ong vò vẽ… sinh sống theo tổ chức xã hội rất chặt chẽ. Thường có 3 “giai cấp”: ong chúa, ong thợ và ong đực.

– Ong chúa:

Là con ong cái duy nhất có khả năng sinh sản.

Chịu trách nhiệm đẻ trứng, duy trì đàn ong.

– Ong thợ

Là ong cái không có khả năng sinh sản.

Thực hiện mọi công việc: xây tổ, thu thập mật, bảo vệ tổ…

– Ong đực:

Chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ trong đàn. Nhiệm vụ chính: giao phối với ong chúa. Sau khi giao phối, ong đực thường chết.

Trong tổ, mỗi con ong thợ có nhiệm vụ riêng tùy theo lứa tuổi:

Ong ấu nhi mới nở – Vệ sinh tổ, sưởi ấm ấu trùng;

Ong thợ trưởng thành hơn – Xây tổ, làm mật.

Ong già hơn -Ra ngoài kiếm phấn hoa, mật hoa, bảo vệ tổ.

3. Chu kỳ sống và sinh sản

– Đẻ trứng:

Ong chúa đẻ trứng liên tục, có thể lên tới hàng nghìn trứng mỗi ngày (đối với ong mật).

– Ấu trùng:

Trứng nở thành ấu trùng (ấu trùng ong được nuôi dưỡng bằng sữa ong chúa hoặc mật ong, phấn hoa tùy giai đoạn).

– Nhộng (giai đoạn kén):

Sau khi đạt kích thước nhất định, ấu trùng hóa nhộng, ở yên trong kén.

– Ong trưởng thành:

Từ nhộng, ong trưởng thành chui ra, gia nhập đàn và bắt đầu thực hiện chức năng riêng.

II – Bị ong chích là như thế nào? Hình ảnh người bị ong chích

“Ong chích” là hiện tượng ong dùng ngòi có nọc độc để đâm vào da của con người hoặc động vật. Đây là phản xạ tự vệ của ong khi chúng cảm thấy bị đe dọa hoặc xâm phạm lãnh thổ (tổ ong). Mỗi loài ong có thể mang lượng nọc độc khác nhau.

Dưới đây là một số hình ảnh người bị ong chích:

Ong đốt gây sưng tấy

Ong đốt ở mặt và miệng

Ong đốt ở tay

III – Nguyên nhân bị ong đốt

Biết được những nguyên nhân sau sẽ giúp bạn cẩn trọng hơn khi tiếp xúc với ong, từ đó giảm thiểu nguy cơ bị đốt:

1. Xâm nhập vào khu vực của ong

Tiếp cận quá gần tổ ong hoặc không để ý đến vùng sinh sống của ong thường làm chúng nhận định rằng môi trường sống của chúng đang bị xâm phạm. Bất kỳ rung động hoặc sự xuất hiện đột ngột nào quanh tổ đều có thể khiến ong đề cao cảnh giác, dẫn đến phản xạ phòng vệ bằng cách tấn công để bảo vệ đàn.

2.  Hành động kích thích ong

– Các cử chỉ như vung tay, la hét, đập phá hoặc tạo ra những tiếng động lớn có thể khiến ong hoảng sợ và tấn công.

– Sử dụng các loại thuốc xịt côn trùng, lửa hoặc khói quá mạnh cũng dễ làm ong hoảng sợ và tấn công.

3. Mùi hương hoặc màu sắc thu hút

– Mặc quần áo màu sặc sỡ hoặc dùng nước hoa, dầu gội, mỹ phẩm có mùi ngọt, nồng có thể khiến ong bị thu hút.

– Trong tự nhiên, ong thường bị kích thích bởi hương hoa và màu sáng.

4. Vô tình tiếp xúc

– Con người di chuyển ở khu vực rừng núi, nương rẫy, vườn cây… nơi ong làm tổ.

– Gây rung hoặc chấn động tổ ong (leo trèo, chặt cây…) khiến chúng cảm thấy nguy hiểm.

5. Phá hoại tổ ong

Cố tình hoặc vô tình làm vỡ, rơi tổ ong, ong sẽ lập tức tổ chức phản công để bảo vệ bầy đàn.

6. Không gian chật hẹp

Khi ong bay lạc vào phòng kín, ô tô… nó có thể trở nên hung hăng do hoảng sợ, dẫn đến chích người trong không gian hẹp.

IV – Triệu chứng khi bị ong chích

Khi bị ong chích, cơ thể có thể phản ứng theo nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ đến nghiêm trọng. Dưới đây là những triệu chứng phổ biến cần lưu ý:

1. Các triệu chứng nhẹ khi bị ong đốt

– Đau rát ở vết ong chích.

– Xuất hiện lằn đỏ xung quanh khu vực ong đốt.

– Bị sưng tấy nhẹ quanh vết chích. Triệu chứng này sẽ biến mất sau khoảng vài giờ.

– Đỏ rực ở vết ong đốt.

– Sưng tấy xung quanh vết chích, sau 1-2 ngày lan rộng hơn.

– Triệu chứng hết sau 5-10 ngày.

2. Các dấu hiệu nghiêm trọng

– Sốc phản vệ: Khó thở, tim đập nhanh, choáng

– Buồn nôn, chóng mặt: Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang phản ứng mạnh với nọc ong.

– Khó thở, tụt huyết áp: Có thể chỉ ra tình trạng dị ứng nghiêm trọng.

V – Cách xử lý khi bị ong đốt

Khi bị ong chích, điều quan trọng nhất là bình tĩnh và xử lý đúng cách để tránh nhiễm trùng hoặc phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Dưới đây là các bước nên thực hiện:

Bước 1: Rời khỏi khu vực có ong

Nhanh chóng di chuyển đến nơi an toàn, tránh nguy cơ bị chích thêm.

Bước 2: Lấy nọc ra (nếu có) một cách nhẹ nhàng

Nếu bạn thấy kim của ong còn cắm trên da, hãy dùng móng tay hoặc vật cứng, mỏng (như thẻ ATM) gạt nhẹ sang một bên.

Tránh bóp mạnh hoặc dùng nhíp bóp chặt vết chích để không làm nọc chui sâu hơn.

Bước 3: Rửa vết đốt bằng xà phòng và nước sạch

Rửa vết đốt bằng xà phòng và nước sạch giúp loại bỏ phần nọc và tạp chất bám lại trên da. Đây là bước quan trọng để giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Bước 4: Chườm lạnh

Áp gạc hoặc khăn lạnh lên vết đốt trong vòng 10–15 phút, giúp giảm sưng và giảm đau.

Bước 5: Sử dụng thuốc/kem bôi ngoài da

Bạn có thể dùng kem hydrocortisone, thuốc mỡ kháng sinh hoặc thuốc giảm đau không kê đơn (như ibuprofen) để xoa dịu cảm giác khó chịu. Nếu cần, bạn nên tham khảo ý kiến dược sĩ hoặc bác sĩ.

Bước 6: Theo dõi phản ứng cơ thể

Trong vòng 24 giờ sau khi bị chích, hãy quan sát các dấu hiệu bất thường như nổi mề đay toàn thân, khó thở, buồn nôn… Nếu có các triệu chứng này, người bị ong chích cần đến ngay cơ sở y tế.

VI – Cách giảm sưng khi bị ong đốt bằng các mẹo dân gian

Nếu bị ong đốt nhẹ và không có dấu hiệu dị ứng nghiêm trọng, bạn có thể áp dụng một số mẹo dân gian đơn giản tại nhà để giảm sưng, đau và ngứa:

1. Đắp tỏi hoặc hành tím

Tỏi và hành tím chứa chất kháng viêm, kháng khuẩn tự nhiên, giúp giảm nhanh tình trạng sưng đỏ, đau rát và ngứa tại vị trí ong đốt. Thường thì sau khi đắp khoảng 10 phút, bạn sẽ cảm nhận được vùng da bị ong chích dịu đi rõ rệt.

1.1. Nguyên liệu

– Tỏi hoặc hành tím: chọn củ tươi, sạch, không bị mốc hay sâu hỏng.

– Chày và cối (hoặc dụng cụ giã nhỏ khác).

– Một miếng vải sạch hoặc gạc y tế (nếu có).

1.2. Thực hiện

– Bước 1: Làm sạch vùng da bị ong chích

Dùng nước sạch hoặc nước muối sinh lý rửa nhẹ nhàng vùng da bị chích để loại bỏ bụi bẩn, tránh nhiễm trùng.

– Bước 2: Giã nhỏ tỏi hoặc hành tím

Lấy một vài tép tỏi hoặc 1–2 củ hành tím nhỏ, bóc vỏ, rửa sạch. Dùng cối hoặc dụng cụ để giã nhỏ, nát đều.

– Bước 3: Đắp lên vùng da bị chích

Lấy phần tỏi hoặc hành đã giã nhỏ, bọc trong một miếng vải mỏng sạch (hoặc gạc), rồi đắp trực tiếp lên vết ong đốt. Giữ yên trong khoảng 10 phút.

– Bước 4: Rửa sạch và kiểm tra da

Sau khoảng 10 phút, bỏ phần tỏi hoặc hành ra khỏi vết đốt. Rửa sạch lại da bằng nước ấm để loại bỏ hoàn toàn tỏi hoặc hành còn sót lại.

2. Sử dụng giấm táo

Giấm táo có chứa axit axetic tự nhiên, giúp trung hòa độc tố từ vết ong đốt, đặc biệt hiệu quả đối với các loài ong có nọc chứa thành phần kiềm.

Nó cũng có đặc tính kháng khuẩn, giúp giảm sưng, làm dịu cảm giác đau rát và hạn chế nguy cơ nhiễm trùng tại chỗ.

2.1. Nguyên liệu

– Giấm táo (có thể thay bằng giấm gạo hoặc giấm ăn thông thường).

– Một miếng bông gòn hoặc gạc y tế sạch.

– Một ít nước sạch

2.2. Thực hiện

– Bước 1: Làm sạch vùng da bị ong chích

Rửa nhẹ nhàng vết đốt bằng nước sạch và xà phòng dịu nhẹ, rồi lau khô nhẹ nhàng bằng khăn sạch.

– Bước 2: Thấm giấm táo lên vùng da bị chích

Đổ một ít giấm táo ra chén nhỏ. Dùng bông gòn hoặc gạc sạch thấm ướt giấm, sau đó đắp nhẹ nhàng trực tiếp lên vùng da bị đốt.

Có thể để bông hoặc gạc này lưu trên da từ 10–15 phút. Thỉnh thoảng ấn nhẹ để giấm thấm vào da tốt hơn.

– Bước 3: Làm dịu vết đốt

Sau khi đắp khoảng 10–15 phút, bỏ bông hoặc gạc ra. Rửa sạch lại bằng nước ấm. Lau khô nhẹ nhàng bằng khăn sạch.

– Bước 4: Theo dõi và lặp lại nếu cần

Nếu vẫn còn sưng và đau, bạn có thể lặp lại việc đắp giấm táo thêm 1–2 lần nữa trong ngày.

3. Dùng baking soda

Baking soda (muối nở) là một hợp chất kiềm, giúp trung hòa tính axit trong nọc độc của nhiều loài ong. Ngoài ra còn giúp giảm ngứa, làm dịu da và giảm sưng viêm nhanh chóng.

3.1. Nguyên liệu

– Baking soda (muối nở nguyên chất, thường dùng trong nấu ăn hoặc làm bánh)

– Nước sạch (nước nguội hoặc hơi ấm)

– Một chiếc chén nhỏ

– Bông gòn, khăn mềm hoặc miếng gạc sạch

3.2. Thực hiện 

– Bước 1: Vệ sinh vết ong chích

Rửa nhẹ nhàng vùng da bị ong đốt bằng nước sạch và xà phòng, loại bỏ bụi bẩn hoặc nọc còn sót lại.

– Bước 2: Pha hỗn hợp baking soda

Cho 1 thìa cà phê baking soda vào chén nhỏ. Thêm từ từ nước sạch vào, vừa thêm vừa khuấy đều đến khi tạo thành hỗn hợp sền sệt (như hồ).

– Bước 3: Đắp hỗn hợp lên vết ong đốt

Dùng bông gòn, miếng gạc hoặc đầu ngón tay sạch lấy một lượng vừa đủ hỗn hợp baking soda đã pha, đắp nhẹ nhàng lên vị trí bị chích. Giữ nguyên hỗn hợp trên da trong khoảng 10–15 phút.

– Bước 4: Rửa sạch vùng da sau khi đắp

Sau khoảng 10–15 phút, dùng nước ấm rửa sạch hỗn hợp baking soda khỏi da. Lau khô nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh.

– Bước 5: Theo dõi vết chích

Thông thường sau khi sử dụng baking soda, bạn sẽ thấy cảm giác đau và ngứa giảm rõ rệt, vết sưng cũng dịu đi.

Nếu cần thiết, có thể lặp lại cách này từ 2–3 lần mỗi ngày đến khi vết chích khỏi hoàn toàn.

4. Dùng lá trầu không 

Lá trầu không chứa các chất kháng viêm tự nhiên như Chavicol và Eugenol, có tác dụng sát trùng, giảm viêm, giảm đau nhanh chóng.

4.1. Nguyên liệu

– Lá trầu không tươi (chọn lá không sâu bệnh, xanh tốt).

– Một ít nước sạch.

– Cối giã nhỏ

– Khăn sạch hoặc miếng gạc.

4.2. Thực hiện

– Bước 1: Vệ sinh vết ong đốt

Dùng nước sạch rửa nhẹ nhàng vùng da bị ong chích, lau khô nhẹ nhàng bằng khăn sạch.

– Bước 2: Giã nhỏ lá trầu không

Chọn 2–3 lá trầu không, rửa sạch rồi để ráo nước.

Dùng cối giã nhuyễn lá trầu không, thêm vào vài giọt nước sạch để tạo thành hỗn hợp nhuyễn, hơi ướt.

– Bước 3: Đắp lên vùng da bị ong chích

Đắp phần lá trầu không đã giã nhuyễn lên trực tiếp vùng da bị chích. Giữ nguyên trong khoảng 10–15 phút.

– Bước 4: Rửa sạch vùng da

Sau khi đắp khoảng 10–15 phút, bỏ lá ra và rửa sạch vùng da với nước sạch. Lau khô nhẹ nhàng.

5. Lá bạc hà

Lá bạc hà chứa tinh dầu Menthol, giúp làm mát da, giảm đau, giảm ngứa, chống viêm hiệu quả.

5.1. Nguyên liệu

– Lá bạc hà tươi

– Nước sạch.

– Cối giã nhỏ

– Khăn sạch hoặc miếng gạc.

5.2. Thực hiện

– Bước 1: Vệ sinh vùng da bị ong đốt

Rửa sạch nhẹ nhàng bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý, lau khô bằng khăn sạch.

– Bước 2: Nghiền hoặc giã lá bạc hà

Chọn khoảng 5–7 lá bạc hà tươi, rửa sạch và để ráo nước. Nghiền hoặc giã nát lá bạc hà cùng một ít nước sạch để lấy tinh chất menthol tiết ra.

– Bước 3: Đắp lên vùng da bị chích

Đắp trực tiếp phần lá bạc hà đã nghiền lên vùng da bị ong chích. Giữ khoảng 10–15 phút để các tinh dầu thẩm thấu, giúp giảm sưng và đau hiệu quả.

-Bước 4: Làm sạch vùng da sau khi đắp

Sau khoảng 10–15 phút, loại bỏ phần lá bạc hà và rửa lại vùng da bị chích với nước sạch. Lau nhẹ bằng khăn sạch.

6. Sử dụng kem bôi da Yoosun Rau má

Kem Yoosun Rau má chứa chiết xuất dịch chiết rau má, vitamin E, hoạt chất chlorhexidine và D- panthenol có tác dụng làm dịu da, kháng viêm, giảm ngứa, giảm sưng hiệu quả. Sản phẩm còn có khả năng dưỡng ẩm, tái tạo và hỗ trợ làm lành da nhanh chóng.

Thực hiện:

– Bước 1: Vệ sinh vết ong đốt

Dùng nước sạch hoặc nước muối sinh lý rửa nhẹ nhàng vùng da bị ong đốt để loại bỏ bụi bẩn và phần nọc ong (nếu còn).

Thấm khô nhẹ nhàng bằng khăn sạch, tránh chà mạnh gây tổn thương da.

– Bước 2: Thoa kem Yoosun Rau má

Lấy một lượng kem Yoosun Rau má vừa đủ, khoảng bằng hạt đậu nhỏ (hoặc nhiều hơn tùy diện tích vùng da sưng).

Thoa nhẹ nhàng lên vùng da bị ong chích, phủ kín vết chích và vùng sưng tấy xung quanh.

– Bước 3: Massage nhẹ nhàng

Dùng đầu ngón tay sạch, massage nhẹ nhàng theo vòng tròn để kem thấm nhanh vào da, giúp giảm sưng viêm hiệu quả hơn. Để kem lưu trên da, không cần rửa lại.

– Bước 4: Lặp lại việc bôi kem

Sử dụng Yoosun Rau má 2–3 lần mỗi ngày để đạt hiệu quả tốt nhất. Sau khoảng 1 – 2 giờ, vết ong đốt sẽ bớt sưng, giảm đau ngứa rõ rệt.

VII – Những băn khoăn thường gặp khi bị ong chích

Dưới đây là phần giải đáp rõ ràng những băn khoăn thường gặp khi bị ong chích. Qua đó giúp bạn hiểu đúng vấn đề và xử lý một cách an toàn, kịp thời.

1. Ong đốt có bị sốt không?

Thông thường, khi bị ong đốt nhẹ, bạn sẽ không bị sốt. Vết đốt chỉ gây đau, sưng nhẹ tại chỗ và thường tự khỏi sau vài ngày.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bạn có thể bị sốt do các nguyên nhân sau:

– Phản ứng dị ứng hoặc phản ứng viêm nặng: Nếu cơ thể phản ứng mạnh với nọc ong, ngoài sưng đau lớn, bạn có thể bị sốt nhẹ, mệt mỏi hoặc nhức đầu.

– Nhiễm trùng vết chích: Nếu không được vệ sinh đúng cách, vết đốt bị nhiễm khuẩn có thể dẫn đến viêm nhiễm và gây sốt.

– Bị đốt nhiều lần hoặc do ong độc (như ong vò vẽ, ong bắp cày): Có thể khiến cơ thể bị sốc, ngộ độc nặng, gây ra các triệu chứng như sốt, lạnh run, chóng mặt, buồn nôn.

2. Vết ong đốt bao lâu thì hết đau?

Thông thường, cơn đau do ong đốt sẽ giảm dần sau khoảng 1–2 giờ đầu. Sau khoảng 1 ngày, cảm giác đau sẽ hết hẳn.

Nếu sau 1 – 2 ngày vẫn còn đau nhức hoặc đau tăng lên, cần kiểm tra lại hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ.

3. Vết ong đốt bao lâu thì khỏi hẳn?

Thường sau khoảng 1–3 ngày, vết ong đốt sẽ giảm sưng đau và khỏi hẳn nếu được xử lý đúng cách. Trong trường hợp sưng kéo dài, đau ngày càng tăng, cần đến bác sĩ kiểm tra.

4. Trẻ nhỏ bị ong đốt có nguy hiểm hơn người lớn không?

Trẻ nhỏ, người già, người có cơ địa dị ứng thường dễ bị phản ứng mạnh khi bị ong chích. Do vậy, cần theo dõi sát sao các biểu hiện của trẻ, nếu thấy bất thường (như khó thở, mệt lả, sưng nhiều), nên đi khám ngay lập tức.

5. Vết ong đốt có thể để lại sẹo không?

Vết ong đốt thông thường sẽ không để lại sẹo. Tuy nhiên, nếu bạn gãi mạnh gây nhiễm trùng, tổn thương da nghiêm trọng, khả năng để lại sẹo sẽ cao hơn. Vì vậy, tránh gãi mạnh và giữ vệ sinh sạch sẽ vùng da bị chích.

6. Có nên nặn, bóp vết ong đốt không?

Tuyệt đối không nên nặn, bóp mạnh vết ong đốt, vì có thể làm nọc độc lan rộng và sâu hơn vào mô da, dễ dẫn đến nhiễm trùng hoặc tăng tình trạng viêm.

7. Phụ nữ mang thai bị ong đốt có nguy hiểm không?

Nếu chỉ bị đốt nhẹ và không có triệu chứng dị ứng nghiêm trọng thì thường không ảnh hưởng đến thai nhi. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu có dấu hiệu sưng lớn, đau nhiều hoặc dị ứng, cần được thăm khám y tế ngay để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.

8. Bị ong đốt ở mắt thì phải làm gì?

Đây là vị trí nhạy cảm, cần rửa sạch nhẹ nhàng với nước sạch, chườm lạnh nhẹ nhàng. Không được dụi mắt, tránh làm vết đốt tổn thương thêm. Nên đi khám bác sĩ ngay để tránh biến chứng nguy hiểm.

VIII – Để phòng tránh bị ong chích bạn cần nhớ!

Bị ong chích là tình huống ai cũng có thể gặp, đặc biệt khi đi rừng, làm vườn, hoặc vô tình tiếp xúc gần tổ ong. Những cách đơn giản nhưng rất hiệu quả giúp bạn tránh bị ong tấn công:

– Tuyệt đối không tiếp xúc với ong nếu không cần thiết.

– Không nên chọc phá tổ ong.

– Thường xuyên vệ sinh và phát quang bụi rậm ở quanh nhà để tránh tình trạng ong làm tổ.

– Khi thấy ong xuất hiện, cần đứng yên, không được chạy.

– Không nên mặc quần áo sặc sỡ khi đi dã ngoại, đi vào rừng.

– Không dùng dầu gội đầu, nước hoa, các loại mỹ phẩm… có mùi thơm và ngọt sẽ rất dễ thu hút ong.

– Nên đội mũ, mặc quần áo dày và kín, đi găng tay khi đi làm ở ngoài đồng, vườn hoặc rừng.

Việc trang bị cho bản thân những kiến thức cơ bản về dấu hiệu nhận biết, cách xử lý và phòng tránh ong đốt không chỉ giúp bạn bảo vệ chính mình mà còn đảm bảo an toàn cho cả gia đình, đặc biệt là trẻ nhỏ và người cao tuổi. Hãy luôn cẩn trọng khi hoạt động ngoài trời và giữ bình tĩnh nếu chẳng may gặp tình huống này – vì chỉ cần bình tĩnh và đúng cách, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được!

Tham khảo thêm:

• Bé bị muỗi đốt sưng to bôi gì? Nguyên nhân và cách xử lý vết muỗi cắn
• Cách xử lý khi bị mò đỏ đốt

Tài liệu tham khảo:

1. National Health Service (NHS UK) – Insect Bites and Stings

https://www.nhs.uk/conditions/insect-bites-and-stings/

2. MedlinePlus – Bee stings

https://medlineplus.gov/ency/article/000033.htm

3. National Library of Medicine (NIH) – Bee Venom and Anaphylaxis

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4997436/

4. KidsHealth – Bee Sting (for Parents)

https://kidshealth.org/en/parents/bee-stings.html